Küresel piyasalarda son dönemde ABD Merkez Bankası'nın (Fed) tahvil alım programı ve 1 Ocak 2014'te göreve başlaması beklenen yeni Başkanı Janet Yellen'in izleyeceği politikalara odaklanmasına rağmen, son 5 yılın sürekli değişen kararlara karşın değişmeyen sorunu Avrupa Birliği ve borç krizi güncelliğini korumayı sürdürüyor.
Avrupa Birliği'ne üye 28 ülkenin kamu borcunun Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya (GSYH) oranı, yılın ikinci çeyreği itibarıyla yüzde 86,8, 17 üyeli Avro Bölgesi'nde ise yüzde 93,4 seviyelerinde bulunuyor.
AA muhabirinin Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerinden derlediği bilgilere göre, birlik ülkelerinin kamu borç sorunu, son 5 yıldır defalarca uygulamaya konan kurtarma paketleri ve alınan tüm önlemlere rağmen hız kesmeden artışını sürdürüyor.
Geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 89,9 olan Avro Bölgesi'nin kamu borcunun GSYH'ye oranı, bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 93,4'e yükseldi. Aynı dönemde 28 üyeli Birliğin kamu borcu da yüzde 84,7'den yüzde 86,8'e çıktı.
- Birliğin öncü ekonomileri Maastrich'te sınıfta kaldı
AB'nin lokomotifi Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya, kamu borcunun GSYH'ye oranını yüzde 60'la sınırlayan Maastricht kriterleri açısından sınıfta kaldı. Zira Birliğin en büyük ekonomisi Almanya'nın kamu borcunun GSYH'ye oranı, yılın ikinci çeyreği itibarıyla yüzde 79,6, 2. büyük ekonomisi İngiltere'nin yüzde 89,6, 3. büyük ekonomisi Fransa'nın yüzde 93,5, 4. büyük ekonomisi İtalya'nın ise yüzde 133,3 seviyelerinde bulunuyor.
AB'ye üye 28 ülke arasında bu kriteri karşılayabilen, Estonya ve Litvanya gibi küçük ülkelerin de yer aldığı yalnızca 13 ülke bulunuyor.
- En fazla borç Yunanistan'da
Avrupa Birliği ülkeleri arasında en fazla kamu borcuna sahip ülke yüzde 169,1'le Yunanistan. Daha önce birlik tarafından defalarca kurtarılan ve yeni bir kurtarma paketinin gündemde olduğu ülkenin kamu borcunun GSYH'ye oranı geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 149,2 seviyelerinde bulunuyordu.
Birliğin kamu borç sorunu yaşayan bir diğer ülkesi de Portekiz. Ülkenin geçen yılın ikinci çeyreğinde 118,1 olan kamu borcu, bu yılın aynı döneminde yüzde 131,3'e yükseldi.
Daha önce kurtarma paketinden yararlanan İrlanda'nın kamu borcu da söz konusu dönemde yüzde 110,2'den yüzde 125,7'ye, İspanya'nın yüzde 77,6'dan yüzde 92,3'e, Belçika'nın da yüzde 102,7'den yüzde 105 ulaşmış durumda.
Kendisi ve ekonomisi küçük ancak tartışmalarda yarattığı etki büyük Güney Kıbrıs Rum kesiminin ise GSYH'sinin yüzde 98,3 seviyelerinde kamu borcu bulunuyor. Geçen yıl Birlikten finansal yardım talep eden ülkenin kamu borcunun GSYH'ye oranı 2012 yılı 2. çeyreğinde yüzde 83,1'di.
- Türkiye kriterleri tutturuyor
Türkiye'nin, izlenen politikalar sonucunda 2012 yılında yüzde 36,2 olan AB tanımlı genel yönetim borç stokunun milli gelire oranı gerilemeye devam ederek, 2013 yılının ikinci çeyreğinde de yüzde 35,9'a indi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, Türkiye'nin kamu borcunun GSYH'ye oranının bu yıl sonunda yüzde 36, 2014'te yüzde 34, 2015'te ise yüzde 33,5 olarak gerçekleşmesi bekleniyor.
- Ülkeler ve kamu borçlarının GSYH'ye oranları (Yüzde)
Belçika
102,7
104,5
105,0
Bulgaristan
16,4
18,0
18,0
Çek Cumhuriyeti
44,5
47,9
46,5
Danimarka
46,4
44,6
45,8
Almanya
81,9
80,5
79,8
Estonya
7,2
9,7
9,8
İrlanda
110,2
125,0
125,7
Yunanistan
149,2
160,5
169,1
İspanya
77,6
90,1
92,3
Fransa
90,8
91,9
93,5
Hırvatistan
54,1
57,4
59,5
İtalya
125,6
130,3
133,3
Kıbrıs Rum kesimi
83,1
87,5
98,3
Letonya
42,5
39,4
38,7
Litvanya
40,1
40,8
40,4
Lüksemburg
21,8
23,3
23,1
Macaristan
79,4
82,9
81,6
Malta
74,8
75,0
76,1
Hollanda
68,4
72,0
73,9
Avusturya
75,7
75,1
75,1
Polonya
56,9
57,3
58,3
Portekiz
118,1
127,5
131,3
Romanya
36,9
38,6
38,6
Slovenya
48,5
54,8
62,6
Slovakya
50,3
55,2
58,0
Finlandiya
52,3
54,9
57,2
İsveç
37,4
40,6
40,9
Birleşik Krallık
85,2
88,1
89,6