M. Halistin Kukul'un kaleme aldığı "19 Mayıs'a, 18 Mayıs'tan Bakmak" başlıklı yazısı, 19 Mayıs 1919'un anlam ve önemini kavrayabilmek için bir gün öncesine, yani 18 Mayıs'a odaklanmanın gerekliliğini vurguluyor. Kukul, bu yaklaşımıyla Millî Mücadele'nin başlangıcını daha derinlemesine anlamamıza yardımcı oluyor.
Yazar, 2008 yılında 19 Mayıs Üniversitesi'nde katıldığı bir televizyon programında, 19 Mayıs'ın önemini anlatırken, "19 Mayıs 1919’un mâna ve önemini anlayabilmek için, bundan bir gün evvelin yani 18 Mayıs şartlarının çok iyi düşünülmesi ve çok iyi tahlil edilmesi gerekir!" ifadelerini kullanıyor. Bu cümle, 19 Mayıs'ın sadece bir tarih olmadığını, aynı zamanda bir sürecin sonucu olduğunu gösteriyor.
Kukul, yazısında, 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a çıkışının, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun ilk adımı olduğunu belirtiyor. O dönemde Samsun'un bile İngiliz işgali altında olduğunu hatırlatarak, Türk milletinin karşılaştığı zorlukları ve bu zorluklara rağmen gösterdiği direnişi anlatıyor.
Yazar, Hasan Umur'un "Samsun’da On Beş Sene" adlı eserinden alıntılar yaparak, Samsun'daki işgal günlerini ve halkın yaşadığı endişeleri gözler önüne seriyor. Özellikle İngiliz askerlerinin Samsun caddelerinde dolaştığı günlerde halkın yaşadığı tedirginlik ve ümitsizlik, Millî Mücadele'nin ne denli zorlu bir süreç olduğunu ortaya koyuyor.
Kukul, yazısında, "Târihten ibret ve nasihat alalım fakat onu tekerrür ettirmeyelim." diyerek, geçmişten ders almanın önemini vurguluyor. Ayrıca, Türk milletinin tarih boyunca karşılaştığı zorluklara rağmen gösterdiği direnişin, bugünkü birlik ve beraberliğin temelini oluşturduğunu ifade ediyor.
Sonuç olarak, M. Halistin Kukul'un yazısı, 19 Mayıs'ın anlamını daha derinlemesine kavrayabilmek için bir gün öncesine, 18 Mayıs'a bakmanın gerekliliğini ortaya koyuyor. Bu yaklaşım, Millî Mücadele'nin sadece bir tarih değil, aynı zamanda bir süreç olduğunu ve bu sürecin her anının önemli olduğunu gösteriyor.
Yazının tamamını okumak için: 19 Mayıs'a, 18 Mayıs'tan Bakmak