Türkiye’de sağlık sisteminin ilk basamağını oluşturan aile hekimliği birimlerinde görev yapan doktor, ebe ve hemşireler, Haziran 2025 itibarıyla yeni bir maaş kesintisi uygulamasıyla karşı karşıya kaldı. Sağlık Bakanı’nın kısa süre önce yaptığı “aile hekimliği sistemini güçlendireceğiz” açıklamasının ardından gelen bu kesinti haberi, sağlık camiasında büyük bir tepkiye neden oldu.
Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) Genel Başkanı Dr. Ahmet Kandemir, söz konusu kesintinin, Sağlık Bakanlığı’nın yeni Aile Hekimliği Yönetmeliği kapsamında uygulanacağını açıkladı. Kandemir, il sağlık müdürlüklerinden edinilen bilgilere göre, yeni sistemde bir vatandaş 6 ay boyunca Aile Sağlığı Merkezine (ASM) gitmezse, o kişinin bağlı bulunduğu aile hekimi, ebe ve hemşirenin maaşından ceza kesileceğini belirtti.
“Bu Uygulama Mantık Dışı ve Vicdansızdır”
Dr. Ahmet Kandemir, söz konusu uygulamanın hiçbir bilimsel temele dayanmadığını ve mevcut iş yüküyle baş etmeye çalışan aile sağlığı çalışanlarını iyice tükenme noktasına getireceğini söyledi. Konuyu çarpıcı bir benzetmeyle değerlendiren Kandemir, “Bir camiye 6 ay cemaat gelmedi diye imamın maaşı kesilmiyorsa, aile hekiminin de maaşı bu şekilde kesilemez. Bu, mantık dışı ve vicdansız bir uygulamadır” dedi.
“Vatandaşı ASM’ye Zorla Getirmek Sistemi Tıkar”
AHESEN’e göre bu düzenleme, yalnızca sağlık çalışanlarını değil, vatandaşları da olumsuz etkileyecek. Dr. Kandemir, sağlık hizmetine ihtiyaç duymayan bireyleri sırf cezai kesinti yaşanmaması için ASM’ye gelmeye zorlamanın, gerçekten sağlık hizmetine ihtiyaç duyan vatandaşların hizmete erişimini zorlaştıracağını belirtti. Bu durumun hem hizmet kalitesini düşüreceği hem de sistemi kilitleyebileceği ifade edildi.
Ebe ve Hemşirelere Yeni Bir Risk Daha: HYP Kesintisi
AHESEN tarafından dikkat çekilen bir başka önemli nokta da, aile sağlığı birimlerinde görev yapan ebe ve hemşirelere yönelik yeni performans kesintisi riski. “Hastalık Yönetim Platformu” (HYP) adı altında getirilen performans kriterlerine göre, hedefleri tutturamayan sağlık çalışanlarının maaşlarından ek olarak yaklaşık %10 oranında daha kesinti yapılması gündemde. Sendikaya göre bu uygulama, sahada zaten ağır şartlarda görev yapan sağlık personelinin yükünü artırmaktan başka bir anlam taşımıyor.
“Sağlık Bakanlığı Yanlıştan Dönmeli”
Dr. Ahmet Kandemir, bu gelişmelerin sağlık çalışanları üzerinde ciddi bir yıpratıcı etki yarattığını ve istifaların artabileceğini vurguladı. “Dayanma gücü kalmayan meslektaşlarımızın istifaları artacak. Bu da vatandaşların kendi mahallesindeki aile hekimi, ebe ve hemşireye ulaşmasını daha da zorlaştıracaktır. Sağlık Bakanlığı, daha fazla mağduriyet yaratmadan bu yanlış uygulamalardan vazgeçmelidir” ifadelerini kullandı.
Toplum Sağlığı da Tehlikeye Girebilir
AHESEN, bu maaş kesintisi uygulamasının sağlık çalışanlarının motivasyonunu düşürmesinin ötesinde, toplum sağlığı açısından da ciddi sorunlara neden olabileceğine dikkat çekti. Aile hekimliği sisteminin zayıflaması, önleyici sağlık hizmetlerinde aksamalara ve uzun vadede daha büyük sağlık sorunlarına yol açabilir. Dr. Kandemir, uyarılarının dikkate alınmaması hâlinde sistemin ciddi aksamalarla karşı karşıya kalabileceğini belirterek yetkilileri bir kez daha sorumlu davranmaya davet etti.
