Basur (hemoroid), makat çevresindeki toplardamarların genişleyip şişmesiyle oluşan ve toplumda sık rastlanan sağlık sorunlarından biridir. Ağrı, kaşıntı, kanama ve şişlik gibi belirtilerle kendini gösteren bu durum, çoğu zaman kişinin sosyal yaşamını ve iş verimini olumsuz etkileyebilir. Ancak iyi haber şu ki, günümüzde hem erken evrelerde hem de ileri düzeyde etkili tedavi seçenekleri mevcuttur.
Basur Nedir ve Kimlerde Görülür?
Basur, iç ve dış olmak üzere iki farklı şekilde görülebilir:
İç basur, rektum içinde yer alır ve genellikle ağrısızdır ancak dışkılama sırasında kanama ile kendini belli edebilir.
Dış basur ise anüs çevresinde oluşur ve genellikle ağrılı, kaşıntılı, elle hissedilen şişliklerle seyreder.
Kabızlık, aşırı ıkınma, uzun süre oturma, düşük lifli beslenme ve hamilelik gibi faktörler basuru tetikleyebilir.
Basurun Belirtileri Nelerdir?
Tuvalet sonrası parlak kırmızı kan
Makatta yanma ve kaşıntı
Şişlik ve dolgunluk hissi
Oturma sırasında rahatsızlık
Bu belirtiler başka hastalıkların da işareti olabileceği için, kesin tanı için doktora başvurmak şarttır.
Basur Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi, basurun evresine göre farklılık gösterir. İşte yaygın yöntemler:
1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Hafif vakalarda ilk adım:
Bol su içmek
Lifli gıdalar tüketmek
Tuvalette uzun süre oturmamak
Düzenli egzersiz yapmak
2. İlaç ve Lokal Uygulamalar
Orta düzey basur için:
Kortizonlu kremler
Ağrı kesici fitiller
Kaşıntı önleyici merhemler
Venotonik tabletler
3. Minimal İnvaziv Girişimler
İlerlemiş ama cerrahi gerektirmeyen durumlar:
Lastik Bant Ligasyonu
Skleroterapi (iğne yöntemi)
Lazer tedavisi
4. Cerrahi Müdahale
İleri evrelerde:
Hemoroidektomi: Damarların kesilerek alınması.
Stapler (Longo) yöntemi: Özellikle iç basur için, ağrısız iyileşme sunar.
Tedavi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Kabızlıktan korunmak için sıvı tüketimi artırılmalı
Lifli gıdalar ön planda olmalı
Tuvalette fazla ıkınılmamalı
Egzersiz ihmal edilmemeli
Unutulmaması Gerekenler
Basur utanılacak bir hastalık değildir. Erken müdahale ile hem daha kolay tedavi edilir hem de yaşam kalitesi kısa sürede artırılabilir. Üstelik basur, bazı durumlarda ciddi hastalıkların da belirtisi olabileceğinden, gecikmeden bir genel cerrahi uzmanına başvurmak büyük önem taşır.
