DOÇENTLİK SINAV YÖNETMELİĞİ’NE YÜRÜTMEYİ DURDURMA

T.C.
D A N I S T A Y

SEKIZINCI DAIRE

Esas No : 2015/4063

Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını Isteyen : Türk Egitim Sen

Vekili: Av. Tugçe MUTLU

Talatpasa Bulvarı No:160/6 - CebeciÇankaya/ANKARA

Davalı: Yüksekögretim Kurulu Baskanlıgı

Bilkent/ANKARA

Vekili: Av. Fatih ÇELEBI - (Aynı adreste)

IsteminÖzeti: 07.02.2015 tarihli ve 29260 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Doçentlik Yönetmeliginin;

"Doçentlik Sınavı" baslıklı 6. maddesinin 6. fıkrasının 3. cümlesinde yer alan "...en erken izleyen ikinci

dönemde..." ibaresi ile 4. cümlesinde yer alan "...en erken izleyen ikinci dönemde...", ibaresinin ve 5.

cümlesinde yer alan "...en erken izleyen üçüncü dönemde..." ibaresinin, 6. maddenin 20. fıkrasında yer

alan "...en erken izleyen ikinci sınav döneminde..." ibaresinin; hukuka ve hukuki güvenlik ilkesine aykırı

oldugu ileri sürülerek iptali ve yürütmenin durdurulması istemidir.

Savunmanın Özeti: 2547 sayılı Kanunun 7. maddesinin (a) fıkrasında belirtilen amaç dogrultusunda ve

aynı Kanunun 24. maddesinde verilen yetkiye dayanılarak ve Üniversitelerarası Kurulun da görüsü

alınarak dava konusu Yönetmeligin çıkarıldıgı, doçentlik sınavında yasanan düzensizliklerin

giderilmesinin amaçlandıgı, dolayısıyla anılan Yönetmeligin kamu yararına ve hukuka uygun oldugu ve

istemin reddi gerektigi savunulmaktadır.

Danıstay Tetkik Hakimi: Muhammed YÖNDER

Düsüncesi : Istemin kabulü gerektigi düsünülmektedir.

TÜRK MILLETI ADINA

Hüküm veren Danıstay Sekizinci Dairesince isin geregi görüsüldü:

Dava; 07.02.2015 tarihli ve 29260 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Doçentlik Yönetmeliginin;

"Doçentlik Sınavı" baslıklı 6. maddesinin 6. fıkrasının 3. cümlesinde yer alan "...en erken izleyen ikinci

dönemde..." ibaresi ile 4. cümlesinde yer alan "...en erken izleyen ikinci dönemde...", ibaresinin ve 5.

cümlesinde yer alan "...en erken izleyen üçüncü dönemde..." ibaresinin, 6. maddenin 20. fıkrasında yer

alan "...en erken izleyen ikinci sınav döneminde..." ibaresinin iptali ve yürütmenin durdurulması

D A N I S T A Y

SEKIZINCI DAIRE

Esas No : 2015/4063

/

istemiyle açılmıstır.

2577 sayılı Idari Yargılama Usulü Kanununun 27. maddesinin 2. fıkrasında, idari islemin

uygulanması halinde giderilmesi güç veya olanaksız zararların dogması ve idari islemin açıkça hukuka

aykırı olması kosullarının birlikte gerçeklesmesi durumunda yürütmenin durdurulmasına karar verilecegi

kuralı yer almıstır.



Anayasanın 124. maddesinde, Basbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkisilerinin, kendi görev

alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını saglamak üzere ve bunlara aykırı

olmamak sartıyla, yönetmelikler çıkarabilecekleri hükme baglanmıstır.

Dava konusu Yönetmeligin dayanagı olarak gösterilen 2547 sayılı Yüksek Ögretim Kanunun

" Üniversitelerarası Kurul" baslıklı 11. maddesinin (a) bendinin 3. fıkrasında " Kurul, çalısmalarını

kolaylastırmak ve üniversitelerarasında ve uluslararası yüksekögretim kurumları ile isbirligini

düzenlemek amacı ile sürekli ve geçici birimler ve komisyonlar kurabilir. Bu birim ve komisyonların

teskil ve çalısma esasları Üniversitelerarası Kurulca belirlenir." hükmü yer almakta, (b) bendinin 6. alt

bendinde de " Doçentlik sınavlarını düzenlemek ve ilgili yönetmelik geregince doçent adaylarının yayın ve

arastırmalarının degerlendirilmesi ve doçentlik sınavı ile ilgili esasları tespit etmek ve jürileri seçmek"

Üniversitelerarası Kurulun görevleri arasında sayılmıstır. Aynı kanunun 64. maddesinin (b) bendinde

de lisansüstü ögretim esasları ve bu Kanunun uygulanması ile ilgili diger akademik hususlar

Üniversitelerarası Kurul tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenecegi hükme baglanmıstır.

2547 sayılı Yüksek Ögretim Kanunun " Doçentlik Sınavı" baslıklı 24. maddesinin (Degisik:

18/6/2008-5772/4 md.) (a) bendinde " Doçentlik sınavı, Üniversitelerarası Kurulca yılda iki kere yapılır.

Asagıdaki sartları haiz adaylar, Üniversitelerarası Kurulun tespit edecegi tarihe kadar,

Üniversitelerarası Kurula gerekli belge ve yayınlar ile birlikte baslıca bilim dalı ile uzmanlık ve arastırma

konularını da bildirerek basvururlar" hükmü yer almaktadır. Aynı maddenin (b) bendinin 2. alt bendinde

" Üniversitelerarası Kurulun her bir bilim disiplininin özelliklerini dikkate alarak belirtecegi görüs

çerçevesinde Yüksekögretim Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirtilen sartları tasıyan özgün

bilimsel yayın ve çalısmalar yapmak." Doçentlik sınavına basvurabilmek için aranan sartlar arasında

sayılmıstır. Yine aynı maddenin (c) bendinin 5. fıkrasında " Doçentlik sınavına iliskin esas ve usuller,

Üniversitelerarası Kurulun görüsü alınmak suretiyle Yüksekögretim Kurulu tarafından çıkarılacak

D A N I S T A Y

SEKIZINCI DAIRE

Esas No : 2015/4063

/

yönetmelikle belirlenir." hükmü yer almaktadır.

Yasama organı düzenleyecegi konularda genel prensipleri belirler ve bunun uygulanmasını

idarelere bırakır. Bu asli düzenleme yetkisinin Yasama organına ait olmasının dogal bir sonucudur.

Ancak, idarelerin yönetmelik düzenleme yetkisi yasama organının çizdigi sınırlar içinde, basta Anayasa

olmak üzere, Kanun, Tüzük gibiüst hukuk normlarına aykırı olmamak kayıt ve sartına baglı olarak

gerçeklesebilir. Ögretide de türevsel bir yetki olarak kabul edilen idarelerin düzenleme yetkisinin,

yasalarla getirilen hükümleri kısıtlayacak bir sekilde kullanılamayacagı Idare Hukukunun temel

prensiplerindendir.







Yasa koyucu 2547 sayılı Kanunla Doçentlik sınavı ile ilgili, iki ayrı tüzel kisi olan ve aralarında

hiyerarsik ya da vesayet iliskisi bulunmayan Yüksekögretim Kurulu ve Üniversitelerarası Kurula çesitli

görevler vermistir. Doçentlik sınavına iliskin her iki idarenin yetkisinin sınırlarını 2547 sayılı Kanunda

belirtilen özel düzenlemelerden çıkarmak mümkündür. Öncelikle doçentlik sınavı ile ilgili usul ve

esasların belirlenmesi ve bu sınava iliskin bilim alanlarının tespiti konusunda yasada Yüksekögretim

Kuruluna yetki verilmis ve bu kurulca Üniversitelerarası Kurulun da görüsü alınmak suretiyle dava

konusu yönetmelik yayımlanmıstır. Dolayısıyla bir bütün olarak Yüksekögretim Kurulunun Doçentlik

Sınav Yönetmeligi çıkarma yetkisinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır. Ancak anılan Yönetmelik

gibi içerigindeki maddelerde geçen düzenlemelerin de Yüksekögretim Kurulunun yetkisi dahilinde olması

gerektigi tartısmasızdır.

Doçentlik sınavının Üniversitelerarası Kurulca yılda iki defa yapılacagı,Üniversitelerarası

Kurulun belirleyecegi tarihe kadar adayların bu sınava basvuruda bulunabilecegi, yasada belirtilen

amaçları gerçeklestirmek için kurulacak sürekli ve geçici birim ve komisyonların teskil ve çalısma

esaslarının da yine Üniversitelerarası Kurulca belirlenecegi yukarıda deginilen yasanın 11. ve 24.

maddelerinde açıkça ifade edilmistir. Yine aynı maddenin (b) fıkrasının 6. bendinde doçentlik sınavlarını

düzenleme ve doçentlik sınavı ile ilgili esasları tespit etme görevi de Üniversitelerarası Kurula verilmistir.

Görüldügü üzere bu düzenlemeler Doçentlik sınavını yapacak olan ve daha çok akademik yönü bulunan

Üniversitelerarası Kurula verilmis yetkileri içeren özel düzenlemelerdir.

T.C.

D A N I S T A Y

SEKIZINCI DAIRE

Esas No : 2015/4063

/



Doçentlik Sınav Yönetmeliginin dava konusu maddelerinde, doçentlik sınavı basvurusunda

bulunan adayların eser incelemesi veya sözlü sınav sonucu basarısız olması durumunda yeniden

basvurması gereken dönemlere iliskin düzenlemelerin yer aldıgı anlasılmaktadır. Ancak doçentlik

sınavının Üniversitelerarası Kurulca yapılacagı, bu sınava iliskin esasların bu Kurulca belirlenecegi, yine

Üniversitelerarası Kurul bünyesinde olusması öngörülen doçentlik sınav komisyonlarının teskil, çalısma

esaları ve görevlerini belirleme yetkisinin de bu Kurulda oldugu, yine bu sınavın Üniversitelerarası

Kurulun belirleyecegi tarihte yapılacagına iliskin özel ve yasal düzenlemeler birlikte degerlendirildiginde

eser incelemesi ve sözlü sınavda basarısız olan adayların bir sonraki hangi dönemde sınava

basvurabilecegine iliskinhususların, aynı yasanın 64. maddesinin (b) bendi uyarınca ancak

Üniversitelerarası Kurul tarafından düzenlenebilecegi açıktır.

Öte yandan Doçentlik Sınav Yönetmeliginin Yüksekögretim Kurulu tarafından çıkarılması ve

Yönetmelik hükümlerinin yürütülmesi yetkisinin de Yüksekögretim Kurulu Baskanında oldugu hesaba

katıldıgında ayrı bir tüzel kisiligi olan Üniversitelerarası Kurulun bu Yönetmelikle baglı yetki içerisinde

tutulması yetki kurallarına ve hukuka uygun olmayacaktır. Her ne kadar doçentlik sınavı ile ilgili 2547

sayılı yasada Yüksekögretim Kuruluna verilen yetki

genel bir yetki olsa da, Üniversitelerarası Kurul'un görev ve yetkilerini belirleyen özel ve yasal

düzenlemeler karsısında Yüksekögretim Kurulunun anılan alanda (basarısız olan adayların hangi

dönemlerde basvurabilecegi) düzenleme yapılabileceginin kabulü mümkün degildir. Diger yandan

Üniversitelerarası Kurulun dava konusu yönetmelige olumlu görüs vermesiyle Kanunda geçen bu

yetkiden feragat etmesi düsünülemeyecegi gibi bu yetkinin devri için de açık bir yasal düzenleme

gerektigi de tartısmasızdır.

Bu durumda dava konusu yönetmeligin iptali istenen maddelerinde yetki yönünden hukuka

uyarlık bulunmadıgı sonucuna varılmıstır.

Açıklanan nedenlerle; 2577 sayılı Kanunun 27. maddesinde öngörülen kosullar dava konusu

07.02.2015 tarihli ve 29260 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Doçentlik Yönetmeliginin 6. maddesinin

6. fıkrasının 3. cümlesinde yer alan "...en erken izleyen ikinci dönemde..." ibaresi ile 4. cümlesinde yer

alan "...en erken izleyen ikinci dönemde...", ibaresinin ve 5. cümlesinde yer alan "...en erken izleyen

üçüncü dönemde..." ibaresinin, 6/20. maddesindeki "...en erken izleyen ikinci sınav döneminde..." ibaresi

yönünden birliktegerçeklesmisoldugundanyürütmenindurdurulmasıisteminin kabulüne ve teminat

T.C.

D A N I S T A Y

SEKIZINCI DAIRE

Esas No : 2015/4063

/



alınmaksızın yürütmenin durdurulmasına; bu kararın tebligini izleyen günden itibaren 7 (yedi) gün

içerisinde Danıstay Idari Dava Daireleri Kuruluna itiraz yolu açık olmak üzere, 12/10/2015 tarihinde

oybirligiyle karar verildi.





Baskan Üye Üye Üye Üye

Yüksel

ÖZTÜRK

Alaittin Ali

ÖGÜS

Kasım

DAVAS

Tülay

BULGURCU

Ilker

SERT