Kiev Mohıla Akademisi Milli Üniversitesi'nde bugün, 22 Aralık tarihinde “Ukrayna’nın Köklü Halkı Olarak Kırım Tatar Halkının Haklarının Sağlanmasında Ukrayna’nın Yolu” konulu konferans düzenleniyor.
Konferans öncesi basına konuşan Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın Kırım Tatarlarından Sorumlu Yetkilisi, Kırım Tatar halkının milli lideri, Ukrayna Parlamentosu milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar halkının statüsünü belirleyecek yasanın kabul edilmesi gerektiği ifade etti.
25 yıl içerisinde Ukrayna yönetiminin, Kırım Tatarlarının haklarını savunmada başarıyı elde edemediğini ve Kırım’daki şimdiki yönetimin şimdi bunu kullandığını belirten Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, “Onlar (Kırım yönetimi) Kırım Tatarlarının yıllar devamında çözülmeyen sorunlarını çözeceğini vadediyor. Ancak bu demagojiye kimse inanmıyor, çünkü onların sözleri davranışlarından farklı” dedi.
Kırım Tatar halkının statüsünü belirleyecek yasanın kabul edilmesi gerektiği ve böyle bir yasanın olmaması nedeniyle Kırım Tatarlarının haklarının sınırlı olduğunu dile getiren Kırımoğlu, “Böyle bir yasanın olmaması nedeniyle Kırım Tatar Milli Kurultayı ve Meclisi yasal olmayan kuruluş olarak benimseniyordu, Kırım Tatarları ise orantılı biçimde hükümette temsil edilmemişti. Bunlar da işgalciler tarafından başarılı şekilde kullanıldı” diye kaydetti.
Karşı olan siyasi güçlerin olmadığından dolayı böyle bir yasanın kabul edileceği fikrini paylaşan Kırımoğlu, “20 Mart’ta Ukrayna Parlamentosu milletvekili, şimdi ise Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko tarafından sunulan Kırım Tatar halkının haklarının garantisi hakkında kararname kabul edildi. İlgili kararda Kırım Tatarlarından ilk kez Ukrayna’nın köklü halkı olarak bahsedildi. Ancak 9 ay geçmesine rağmen herhangi bir yasa kabul edilmedi... Bundan dolayı söz konusu konferansın amacı, yasanın bir an önce kabul edilmesi için Parlamento için öneriler hazırlamak” diye belirtti.
Ayrıca, Rusya tarafından ilhak edilen Kırım’dan 9 binden fazla Kırım Tatarının ayrıldığını ifade eden Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, “BM Mülteciler Yüksek Komiserliği verilerine dayanıyoruz. Ancak bu sayılar net değil. BM’nin verilerinde Kırım ve Sivastopol’de yarısı Kırım Tatarları olmak üzere yaklaşık 19 bin kişisinin ayrıldığı belirtiliyor” dedi.
Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov, yaptığı konuşmada “Bir nokta konulmalı. Ukrayna tarihinde, Ukrayna’nın bugününde ve bizim için en önemlisi ortak geleceğimizde Kırım, Kırım Tatarları ile ilgili anlayışımızda bir nokta. Söz konusu nokta, son 23 yıl içerinde çözmeye çalıştığımız ama başaramadığımız hukuki sorunların çözülmesiyle aynı anda konulmalı” diye kaydetti.
Konferansın ikinci bölümünde uluslararası normlar ve ulusal hukuk, Ukrayna’nın ve BM üyesi diğer ülkelerin köklü halklarının haklarından bahsedildi.
Ukrayna'nın BM Yerli Halkların Hakları Bildirisi ile ilgili konumu ciddi tartışmalara neden oldu. Ukrayna Bildiri'ye katıldı mı yoksa halâ bekliyor mu?
Ukrayna’nın konumunu yüksek düzeyde açıkladığını belirten Prof. Dr. Boris Babin, “Uluslararası normlar açısından bu kapanan bir konu. Daha fazlası, ilgili belge ülkelerin tek taraflı bildirisi olduğundan dolayı iptal edilmesi mümkün değil. Eğer Kırım Tatarları köklü halk olarak kabul ettiyseniz yarın, “ilhak sona erdi, birileri bir şeyler söylemişti, biz bunları unuttuk” diye konuşamazsınız. Böyle bir şey olmaz!” diye kaydetti.
Kiev Mohıla Akademisi Milli Üniversitesi, Ukrayna Bakanlar Kurulu Sekreterliği'ne bağlı Kırım ve Sivastopol'den Sorumlu Daire, Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın Kırım Tatarlarından Sorumlu Yetkilisi, Kırım Tatar halkının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu tarafından organize edilen konferans, yeni Ukrayna Parlamentosu’nun yasama faaliyetleri ve yürütme organlarının mevcut mevzuatı yerine getirmesi için Kırım Tatar sorununu güncelleştirmek amacıyla yapılıyor.