Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminin en tartışmalı başlıklarından biri olan Bağ-Kur’luların emeklilik koşulları, yıllar süren bekleyişin ardından köklü bir değişiklikle yeniden şekillendiriliyor. Milyonlarca esnaf ve çiftçiyi doğrudan ilgilendiren prim indirimi kararı, yürürlüğe girdi.
9.000 Günden 7.200 Güne: 5 Yıllık Fark Kapanıyor
Yeni düzenlemeyle birlikte Bağ-Kur kapsamında emekliliğe hak kazanmak için gerekli olan 9.000 prim günü, 7.200 güne indirildi. Bu da, yaklaşık 1 milyon Bağ-Kur sigortalısı için 5 yıl erken emeklilik anlamına geliyor. Yıllardır SSK ve Bağ-Kur prim günü farkı nedeniyle mağduriyet yaşayan esnaf ve çiftçiler, bu kararla birlikte SSK’lılarla aynı şartlarda emekli olabilecek.
Düzenleme, özellikle küçük esnaf, zanaatkârlar ve basit usulde vergilendirilen çiftçiler için büyük bir reform niteliği taşıyor.
Kimler Bu Haktan Yararlanabilecek?
Düzenleme her Bağ-Kur’lu için geçerli değil. Belirli kriterlerin sağlanması gerekiyor:
8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar:
Kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşında ve 7.200 prim günüyle emekli olabilecek.1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olanlar:
Emeklilik yaşı kademeli olarak yükselecek ve 65 yaşına kadar çıkabilecek.
İhya Yöntemiyle Eksik Günler Tamamlanabilecek
Prim borcu nedeniyle emeklilik hakkını kaybeden Bağ-Kur’lulara da müjdeli haber geldi. İhya yöntemi sayesinde daha önce silinen veya eksik kalan prim günleri yeniden canlandırılabilecek. Bu, özellikle geçmişte prim ödeyemediği için sistem dışına çıkan binlerce kişi için tekrar emeklilik umudu anlamına geliyor.
Prim Gün Sayısında Eşitlik: Yılların Adaletsizliği Sona Eriyor
2008 yılında sosyal güvenlik sisteminde yapılan birleşmeyle, SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı tek çatı altında toplansa da, prim gün sayısı farkı uzun süre çözülmemişti. SSK’lılar 7.200 gün, Bağ-Kur’lular ise 9.000 gün ile emekli olabiliyordu. Bu durum, özellikle küçük esnaf için ciddi bir mağduriyete yol açmıştı.
Yeni düzenleme, sosyal güvenlikte norm birliğine giden en önemli adımlardan biri olarak değerlendiriliyor.
Hangi Kurumdan Emekli Olunacağı Nasıl Belirleniyor?
Emeklilik statüsü belirlenirken yalnızca toplam prim günü değil, son 7 yıl içinde hangi kurumda daha fazla prim ödendiği de dikkate alınıyor. Buna göre:
Son 7 yılın en az 3,5 yılı Bağ-Kur kapsamında olanlar, bu düzenlemeden yararlanabilecek.
Eğer son 7 yılın çoğunluğu SSK’da geçmişse, kişi SSK’lı olarak değerlendirilecek.
Bu nedenle vatandaşların e-Devlet üzerinden hizmet dökümü kontrolü yapması büyük önem taşıyor.
Başvuru Nereden ve Nasıl Yapılacak?
Şartları sağlayan vatandaşlar, yaş ve prim gününü tamamladıklarında SGK İl Müdürlükleri aracılığıyla ya da e-Devlet üzerinden başvurularını gerçekleştirebilecek.
Prim borcu olanlar için ihya başvuruları da yine SGK üzerinden yapılabilecek.
Yıllardır Beklenen Düzenleme Nihayet Gerçek Oldu
Türkiye’de yüzbinlerce Bağ-Kur’lunun uzun süredir dile getirdiği taleplerden biri nihayet karşılık buldu. Prim gün sayısındaki eşitsizlik ortadan kaldırılırken, emekliliğe giden yol esnaf ve çiftçiler için biraz daha kısaldı.
Artık sadece çalışmak değil, zamanı geldiğinde hak ettiği gibi emekli olabilmek de mümkün. Ve bu, yalnızca bir sosyal güvenlik düzenlemesi değil; aynı zamanda adaletin geç de olsa yerine gelmesi anlamına geliyor.
Prim Şartları Kim İçin, Nasıl Değişiyor?
Türkiye’de emeklilik sisteminde farklı sosyal güvenlik kurumlarına göre belirlenen prim gün sayıları uzun yıllardır eşitsizlik yaratıyordu. İşte kurumlara göre detaylar:
SSK (4A) sigortalıları için:
1999 öncesi: 5.000–5.975 gün arasında emeklilik mümkünken,
2008 sonrası: bu süre 7.000 güne, ardından kadın ve erkekler için eşitlenerek 7.200 güne çıkarıldı.
Emekli Sandığı (4C) çalışanları için:
Kadınlar için 7.200 gün (20 yıl),
Erkekler için 9.000 gün (25 yıl) prim ödemesi gerekiyor.
Bağ-Kur (4B) sigortalıları için:
1999 öncesi: Kadınlar 7.200, erkekler 9.000 prim günüyle emekli olabiliyordu.
1999 sonrası: Her iki cinsiyet için de 9.000 gün şartı getirildi.
İşte bu fark, Bağ-Kur’luların uzun yıllar boyunca yaşadığı en büyük mağduriyetlerden biriydi. Yeni düzenleme ile Bağ-Kur’lular için bu fark nihayet kapanıyor. Artık SSK ile aynı seviyede, 7.200 gün primle emekli olmak mümkün.
