Orta Asya’da Türk tarihine ışık tutan taşbabaların korunmasına yönelik 10 yıllık bilimsel çalışmanın belgeselleştirildiği “Göktürklerin Gizemli Mirası: Taşbabalar” adlı filmin galası Ankara’da yapıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, TİKA, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) ve Moğolistan Kültürel Miras Merkezi iş birliğiyle hayata geçirilen belgesel, Türk-Moğol ortak kültürel mirasına dair kapsamlı bir anlatı sunuyor.
Türk Dünyasının Somut Hafızası
TİKA merkezinde gerçekleştirilen galaya; Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, TİKA Başkanı Serkan Kayalar, MHP Genel Başkan Başdanışmanı Prof. Dr. Ruhi Ersoy, Moğolistan’ın Ankara Büyükelçisi Gombosuren Munkhbayar ve akademi ile diplomasi çevrelerinden pek çok isim katıldı.
Belgesel, 4000 Kilometrelik Bir Kültürel Yolculuk
Filmin yapımcılığını ve yönetmenliğini İKÇÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şaban Doğan ve Medya ve İletişim Bölüm Başkanı Prof. Dr. Cenk Demirkıran üstlendi. Moğolistan’daki taşbabaların tahribatını ve restorasyon sürecini arşivleyen belgesel, aynı zamanda kültürel mirasın korunmasına dair bilimsel bir hafıza işlevi görüyor.
“Bu Film, Ortak Hafızanın Bir Parçasıdır”
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam, belgeselin sadece akademik değil, kültürel ve stratejik anlamda da değerli olduğunu vurguladı. Türk dünyasının Moğolistan’daki izlerinin korunmasının, Türkiye’nin kültürel sorumluluklarından biri olduğunu belirtti.
TİKA’dan 900’e Yakın Proje
TİKA Başkanı Serkan Kayalar, Moğolistan'da 1994’ten bu yana 900’e yakın proje gerçekleştirdiklerini belirterek, “Bu belgesel, o çalışmaların bir özeti niteliğinde. 10 taşbaba modern restorasyon teknikleriyle yeniden ayağa kaldırıldı. Bu eserler, Türk varlığının taşlara kazınmış hafızasıdır” dedi.
Moğolistan-Türkiye İlişkilerinde Yeni Sayfa
Moğolistan’ın Ankara Büyükelçisi Munkhbayar, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 56’ncı yılına girildiğini belirterek, “Bu gibi kültürel iş birlikleri sadece tarihsel değil, aynı zamanda geleceğe dönük dostlukların temelini oluşturuyor” dedi.
Tarihi Bilimle Buluşturan Bir Proje
İKÇÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yasin Bulduklu, projenin sadece Moğolistan değil, Türkiye’deki tarihsel alanlara da dokunduğunu belirterek, Van’daki kazılarda İlhanlılara ait kalıntıların da gün yüzüne çıkarıldığını hatırlattı. Bulduklu, Türk-Moğol akademik iş birliğinin daha da gelişeceğini ifade etti.
Bilimsel Arşiv Niteliğinde
Prof. Dr. Şaban Doğan, proje kapsamında 4000 kilometre yol kat ederek taşbabaların bilimsel restorasyonlarını gerçekleştirdiklerini belirtti. “Belgeselimiz, geçmişe saygının ve kültürel sürekliliğin bir göstergesidir. TİKA’nın sağladığı mobil laboratuvar sayesinde eserler hem restore edildi hem de belgelenerek gelecek kuşaklara aktarıldı” dedi.
Gösterimle Son Buldu
Konuşmaların ardından katılımcılar, iki bölümden oluşan “Göktürklerin Gizemli Mirası: Taşbabalar” belgeselini izledi. Gösterim, alkışlarla sona erdi. Film, Türk kültür mirasının izini sürmek isteyenler için güçlü bir arşiv ve farkındalık kaynağı olarak değerlendirildi.
TİKA, yani Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Türkiye Cumhuriyeti'nin resmî kalkınma yardımı kurumu olarak faaliyet gösteren bir devlet kuruluşudur. 1992 yılında kurulmuştur ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlıdır.
TİKA’nın Temel Görevleri:
Türkiye’nin dış yardımlarını koordine etmek
Gelişmekte olan ülkelere teknik yardım sağlamak
Eğitim, sağlık, tarım, kültür ve altyapı gibi alanlarda kalkınma projeleri yürütmek
Türk dünyası ve kardeş topluluklarla kültürel iş birliğini güçlendirmek
Ortak tarihi ve kültürel mirası korumaya yönelik projeler geliştirmek
Hangi Bölgelerde Aktif?
TİKA, başta Balkanlar, Türk Cumhuriyetleri, Orta Asya, Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya olmak üzere 150’den fazla ülkede proje yürütmüş, temsilcilikler açmıştır.
Öne Çıkan Çalışmaları:
Osmanlı döneminden kalma tarihi eserlerin restorasyonu
Eğitim kurumları ve hastaneler kurulması
Tarım, sulama ve altyapı projeleri
Kültürel miras projeleri (örneğin: Bilge Tonyukuk Anıtı restorasyonu)
Sağlık ekipmanları, gıda ve acil yardım destekleri
TİKA, “gönül coğrafyası” olarak tanımlanan bölgelerde Türkiye’nin kalkınma odaklı diplomasi aracı olarak önemli bir rol üstlenmektedir.
Haber: Kapsamhaber
