Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun; Devlet
İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair KanunTeklifi ile İçişleri Komisyonu Raporu:
HAVALE EDİLDİĞİ KOMİSYONLAR
(2/2011)
ESAS
İçişleri Komisyonu
Adalet Komisyonu
TALİ
Plan ve Bütçe Komisyonu
Milli Savunma Komisyonu
murat /
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–4–
TÜRKÝYE BÜ YÜK MÝLLET MECLÝSÝ BAÞKAN LIÐINA
Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Teklifi ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.
Ge reðini arz ede riz.
İdris Şahin Alpaslan Kavaklıoğlu
Çankırı Niğde
GENEL GEREKÇE
Anayasanın “Devletin temel amaç ve görevleri” başlıklı 5 inci maddesinde Türk milletinin
bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak,
kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak Devletin temel amaç ve görevleri olarak
sayılmış olup, söz konusu görevin yerine getirilmesinde istihbari faaliyetler büyük önem arz
etmektedir.
2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu ile, Türkiye
Cumhuriyetinin ülkesi ve milleti ile bütünlüğüne, varlığına, bağımsızlığına, güvenliğine, Anayasal
düzenine ve milli gücünü meydana getiren bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan yöneltilen mevcut
ve muhtemel faaliyetler hakkında milli güvenlik istihbaratını Devlet çapında oluşturma görevi Milli
İstihbarat Teşkilatına verilmiş bulunmaktadır.
Dış politika ve güvenlik algısının tamamen değiştiği bir ortamda 2937 sayılı Kanunun yürürlüğe
girdiği 1984 yılından bu yana dünyada ve ülkemizde meydana gelen değişim ve gelişmeler
çerçevesinde, otuz yılı aşkın bir süre önce çıkarılan hükümlerinin günün ihtiyaçlarını karşılamakta
zaman zaman yetersiz kaldığı, bu süre içerisinde diğer mevzuatta meydana gelen değişikliklere de
uyum sağlanamadığı müşahade edilmiş olup, Milli İstihbarat Teşkilatının yeni güvenlik ve dış politika
ihtiyaçlarına cevap verebilmesi için yasal düzenlemeler gerekmektedir.
Bu çerçevede Milli İstihbarat Teşkilatının görevlerini daha etkin ve verimli olarak yerine
getirebilmesi için; Devlet kurumları ile koordinasyonun sağlanması, kişi, kurum, kuruluş ve yapılarla
ilişki kurulabilmesi, bilgi ve belgelere ve iletişim alt yapılarına erişim sağlanabilmesi ve bunlardan
murat /
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–5–
istifade edilebilmesi, gizlilik prensiplerine göre çalışılabilmesi, MİT mensuplarının haksız ve
hukuksuz iddia ve isnatlarla görevlerinin açığa çıkmasına veya engellenmesine karşı gereken
tedbirlerin alınabilmesi, bunların veya istihbarat hizmetlerine katkıda bulunan kişilerin kanunlarla
tanınan koruma tedbirlerinden yararlandırılması önem arz etmektedir.
Diğer taraftan, Milli Güvenlik Kurulunun yapısı ve kararlarının niteliği gözönünde
bulundurulduğunda, dış güvenlik, terörle mücadele ve milli güvenliğe ilişkin konularda Bakanlar
Kurulunca MİT'e operasyonel görev verilebilmesine yönelik düzenleme yapılması ihtiyacı hasıl
olmuştur.
Teklif ile; Milli İstihbarat Teşkilatının çağın gereklerine uygun hale getirilmesi ve diğer istihbarat
teşkilatlarının imkan ve kabiliyetlerine kavuşturulabilmesi için gerekli düzenlemeler yapılmakta,
insan istihbaratı ve teknik istihbarat yöntem ve kapasitesi artırılmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1-
Madde ile, Milli İstihbarat Teşkilatına Bakanlar Kurulunca, Dış güvenlik, terörle
mücadele ve milli güvenliğe ilişkin konularda görev verme imkanı tanınmaktadır.
Ayrıca, Milli İstihbarat Teşkilatına; her türlü teknik istihbarat ve insan istihbaratı usul, araç ve
sistemlerini kullanması, yabancı istihbarat teşkilatlarının kullandığı usul, yöntem, imkan ve
kabiliyetleri kazanması ile teknolojik gelişmeleri takip etmesi görevi verilmektedir.
Madde 2-
Madde ile, Milli İstihbarat Koordinasyon Kurulunun yapısı değiştirilmekte, Kurulun,
Başbakanın başkanlığında toplanabilmesi ve uygulamayı belirleyici kararlar alabilmesi imkanı
getirilmektedir.
Madde 3-
Madde ile, Milli İstihbarat Teşkilatının, görevlerini daha etkin ve verimli olarak yerine
getirilmesi amacıyla mevzuatta yer alan yetkilerinin yeniden düzenlenmesi, güncellenmesi ve
ihtiyaçları karşılayacak hale getirilmesi öngörülmektedir.
Bu bağlamda Milli İstihbarat Teşkilatının yabancı unsurların ülkenin ve vatandaşların iletişim
güvenliğini tehdit eden faaliyetlerinin engellenmesine yönelik çalışmalar yapabilmesi ve görevlerini
yerine getirirken gizli çalışma usul, prensip ve tekniklerini kullanabilmesi sağlanmaktadır. Ayrıca
madde ile, MİT mensuplarının görev suçlarından dolayı soruşturulması Başbakanın iznine tabi
olduğundan 6 ncı maddedeki bazı hükümler yürürlükten kaldırılmaktadır.
Madde 4-
Madde ile, olağanüstü gayret ve fedakarlıkla yaptığı çalışmalar sonucunda; ülkenin
ve milletin bölünmez bütünlüğünün korunmasında, Devletin yücelmesinde, milli menfaatlere katkıda
ve hizmette üstün başarı ve yararlılık gösteren MİT mensuplarına verilecek madalyalar hakkında
düzenleme yapılmaktadır.
Madde 5-
Madde ile, deneme veya adaylık süresinde başarısız olan MİT mensuplarının naklen
atanmalarına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Madde 6-
Madde ile, MİT'in, mensuplarına veya emeklilerine silah taşıma belgesi verebilmesine
yönelik düzenleme yapılmaktadır.
murat /
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–6–
Madde 7-
Madde ile, Milli İstihbarat Teşkilatının gizli kalması gereken görev ve faaliyetlerinin
asılsız iddia ve ithamlar ile açığa çıkarılmasına veya engellenmesine karşı tedbirler alınmakta, MİT
mensuplarının ve istihbarat hizmetlerine yardım edenlerin ve bunların yakınlarının mağduriyetlerinin
önlenmesine yönelik düzenlemeler getirilmektedir.
Madde 8-
Madde ile, Milli İstihbarat Teşkilatının görev ve faaliyetleri ile görevlilerine ilişkin
bilgi ve belgelerin temini, açıklanması, yayını, sahte olarak üretilmesi, başka bir ülke lehine siyasal
veya askeri casusluk maksadıyla kullanılması halinde verilecek cezalar ile MİT'in görev ve
yetkilerinin kullanılmasını engelleyenlere ve istenen bilgi ve belgeleri vermeyenlere verilecek cezalar
düzenlenmektedir.
Madde 9-
Madde ile, MİT'in taleplerinin öncelikli olarak karşılanması ve bu talepleri yerine
getirenlerin hukuki ve cezai sorumluluğunun doğmamasına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Madde 10-
Madde ile, MİT mensupları ile MİT'te görev yapmış olanların, MİT'in görev ve
faaliyetlerine ilişkin hususlarda tanıklık yapamamaları düzenlenmekte ve belirli durumlardaki
tanıklıkları da izne bağlanmaktadır.
Madde 11-
Madde ile, Kamu kurum ve kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşların kullanımında
bulunan her türlü malzeme, ekipman, teçhizat ve cihazı MİT'e devredebilmelerine kolaylık
sağlanmaktadır.
Madde 12-
Madde ile, istihbarat hizmetlerine yardımcı olanların görev, faaliyet ve yardımları
nedeniyle sorumlu tutulamaması ile Teşkilat uhdesindeki bilgi, belge, veri ve kayıtların akademik
çalışmalar ile edebi eserlerde kullanımına izin verilmesine yönelik usuller düzenlenmektedir.
Madde 13-
Madde ile, MİT'in çağın gereklerine uygun teknik ve idari alt yapıya
kavuşturulabilmesi ve istihbarat ve güvenlik amaçlı ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için Savunma
Sanayii Destekleme Fonundan Başbakanın onayıyla MİT Müsteşarlığına kaynak aktarılabilmesine
imkan sağlanmaktadır.
Madde 14-
Yürürlük maddesidir.
Madde 15-
Yürütme maddesidir.
–7–
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
İçişleri Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçişleri Komisyonu 24.2.2014
Esas No: 2/2011
Karar No: 17
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
19/2/2014 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulan 2/2011 esas numaralı “Çankırı Milletvekili
İdris Şahin ve Niğde Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun; Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli
İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” Başkanlıkça; aynı tarihte
esas komisyon olarak Komisyonumuza, tali komisyon olarak da Adalet, Millî Savunma ile Plan ve
Bütçe komisyonlarına havale edilmiştir.
Komisyonumuz, 22/2/2014 tarihli 23’üncü toplantısında Başbakanlık; İçişleri, Adalet, Maliye,
Millî Savunma bakanlıkları ile Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı,
Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı
temsilcilerinin katılımlarıyla Teklifin görüşmelerine başlamıştır.
Teklif ile; Millî İstihbarat Teşkilâtına (MİT) Bakanlar Kurulunca dış güvenlik, terörle mücadele
ve millî güvenliğe ilişkin konularda görev verilebilmesinin sağlanması; MİT’in her türlü teknik
istihbarat ve insan istihbaratı usul, araç ve sistemlerini kullanması, MİT’e yabancı istihbarat
teşkilatlarının kullandığı usul, yöntem, imkân ve kabiliyetleri kazanması ile teknolojik gelişmeleri
takip etmesi görevlerinin verilmesi; deneme veya adaylık süresinde başarısız olan MİT mensuplarının
naklen atamalarına ilişkin düzenleme yapılması; MİT’e ait bilgi ve belgeleri çalan veya yetkisiz bir
şekilde elde edenlere verilecek cezalar hakkında düzenlenme yapılması; MİT bünyesindeki bilgi ve
belgelerin paylaşılmasına ilişkin kuralların belirlenmesi; 3238 sayılı Kanuna ekleme yapılarak
istihbarat ve güvenlik amaçlı ihtiyaçların için Savunma Sanayii Destekleme Fonundan Başbakanın
onayıyla MİT Müsteşarlığına kaynak aktarılabilmesine imkân sağlanması öngörülmektedir.
Hükümet temsilcisi tarafından Teklif’in tümü üzerinde yapılan açıklamalarda;
- Parlamentoya yasa hazırlıklarının iki yolla geldiği, bunlardan birinin Hükûmetin gönderdiği
tasarılar olduğu, diğerinin ise milletvekilleri tarafından verilen teklifler olduğu, ancak tekliflerin de
mutlaka Hükûmete, ilgili Bakanlığına, ilgili idareye gönderildiği, görüşlerin alındığı ve ondan sonra
işlemlerin yürütüldüğü, bu manada Hükûmetinde bu konuda hem görüşünün hem de katkılarının
bulunduğu,
- Millî İstihbarat Teşkilatının görevlerini 1 Ocak 1984 yılında yürürlüğe giren 2937 sayılı Kanun
uyarınca yürütmekte olduğu, aradan geçen otuz yıllık süre zarfında Türkiye ve dünyanın sadece
siyasi, ekonomik, teknolojik ve sosyolojik olarak değil, kurumsal yapılar olarak da çok büyük değişim
geçirmiş olduğu,
- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği dönemde ülkemizde istihbarat faaliyetiyle iştigal eden tek
kurumun 1926 yılında kurulmuş olan Millî İstihbarat Teşkilatı olduğu, ancak aradan geçen otuz yıl
içinde Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanlığı başta olmak üzere kolluk görevi yürüten
Jandarma Genel Komutanlığı İstihbarat Başkanlığı ve ihtisas görevi yürüten MASAK gibi yurt içinde
istihbarat toplayan, bilgi temin eden ve zamanla büyük bir kapasiteye erişen birimlerin olduğu,
fatma /
- Teklif ile, 1984 yılında yürürlüğe giren 2937 sayılı Yasa ile hemen her konuda istihbarat
toplamaktan sorumlu olan Millî İstihbarat Teşkilatının görev alanlarının daraltılarak daha belirgin
hâle getirildiği, dış güvenlik, millî savunma, terörle mücadele, istihbarata karşı koyma ve siber
suçlarla mücadele konularındaki faaliyetlerinin olgunlaştırılmasının hedeflendiği,
- Teknik istihbarat kabiliyeti olarak istihbarat faaliyetlerinin dünya genelinde iki alanda icra
edilmekte olduğu, bunların insan istihbaratı ve teknik istihbarat olduğu, İngiltere, Amerika Birleşik
Devletleri, Rusya, Çin, Avusturalya, Kanada gibi bazı ülkelerde sadece teknik istihbarat toplayan
ayrı teşkilatlar bulunmaktayken Fransa, Hollanda, İspanya, İtalya, Almanya örneklerinde olduğu gibi
teknik istihbarat ve insan istihbaratı toplama çabalarını birleştiren ülkelerin de bulunmakta olduğu,
- Dış politika ve millî savunma konularında teknik istihbarat toplama gayretlerinin insan
istihbaratı kadar önem arz etmekte olduğu, 2012 yılında Genelkurmay Elektronik Sistemler
Komutanlığının Millî İstihbarat Teşkilatına devredilmiş olduğu, bu kurumun Sinyal İstihbaratı
Başkanlığı adı altında MİT içindeki elektronik istihbarat üniteleriyle birleştirilmiş olduğu, iki
kurumun teknik istihbarat kapasitesinin birleştirilmesiyle yabancı askerî kuvvetlerin haberleşmeleri
başta olmak üzere millî çıkarları korumaya yönelik teknik istihbarat faaliyetlerinin Millî İstihbarat
Teşkilatı içerisinde büyük bir önem kazanmış olduğu,
- Millî İstihbarat Teşkilatının 4045 sayılı Güvenlik Soruşturması Kanunu ile verilen görevler
doğrultusunda başta silahlı kuvvetlerde silahaltına alınan asker ve muvazzaflar olmak üzere kamu
kurum ve kuruluşlarında gizli bilgiye erişecek şahıslarla ilgili gelen talepler çerçevesinde her yıl
yaklaşık 250 bin kişinin arşiv araştırması ve güvenlik tahkikatını yapmakta olduğu, bu durumun,
teşkilat üzerinde çok önemli bir yük oluşturduğu, tabiatıyla, teşkilatın bu görevi bihakkın yerine
getirebilmesi için ihtiyaç duyacağı verilere erişebilmesinin de önem arz etmekte olduğu,
- Ülkemize yönelik terör ve casusluk faaliyetlerinin önceden tespit edilebilmesi amacıyla teknik
analizin hayati önem taşımakta olduğu, bu tür bir analiz içinse sağlıklı ve doğru verilere erişimin
hayati önem arz ettiği, bu açıdan başta Türkiye İstatistik Kurumu, MASAK, e-Devlet portalı olmak
üzere diğer kamu kurumlarınca güvenlik kleransı olmadan erişilen verilere MİT’de sadece güvenlik
kleransına sahip personelin erişimine açılmasının, tehditlerin önceden tespit edilebilmesi için hayati
önemi haiz olduğu,
- Millî İstihbarat Teşkilatı faaliyetlerinin hâlihazırda çoğunun karşı casusluk ve dış istihbarata
yönelmekte olduğu, iç güvenlik konularında ise Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel
Komutanlığı ve MASAK ile istihbarat paylaşımında bulunmakta olduğu,
- 1982 Askeri müdahalesinden hemen sonra, 1984 yılında çıkan Kanunla Millî İstihbarat
Teşkilatına her alanda yeni ve geniş yetkiler verilmiş olduğu, uygulamaların gizli yönetmeliklerle
devam ettirilmekte olduğu, bu yönetmeliklerde, en geniş yetkilerin var olduğu, gelinen noktada bu
Teklifle daha şeffaf bir kurum ortaya çıkarılmaya çalışıldığı ve amacın Türkiye Büyük Millet
Meclisinde görüşülen bu teklifle, TBMM’nin, basının ve milletin bilgilendirilmesi olduğu,
- Dünyada, özellikle batıda gerek insan istihbaratı ve teknik istihbaratı beraber yürüten örneklere
gerekse bu faaliyetleri ayrı yapılarla icra eden örneklere bakıldığında söz konusu kurumlara verilen
yetkilerin MİT’e verilmesi teklif edilen yetkilerden çok daha fazla olduğu,
- Hükûmetin üzerinde çalıştığı diğer bir konunun istihbarat ve güvenlik servislerinin parlamenter
denetime açılması olduğu,
fatma /
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–8–
Teklifin gündeme gelmesinin birbaşka sebebide İmralıdaki bebek katili, Oslo'da kırmızı bültenle
aranan teröristler ve kandildeki çakal sürüsü ile sürdürülen müzakerelerdir. Hükümetin açılımadını
verdiğ aslında ihanetten başka bir şey olmayan bu süreçlerde bazı siyasetçilerin, devlet memurlarının
ve MİT mensuplarının Anayasal rejimi değiştirmek sucu dâhil birçok suçu işledikleri ve bunlara
ilişkin soruşturmaların açıldığı kamuoyunun bilgisi dâhilindedir. Bu Teklifle bu eylemleri suç
olmaktan çıkarıp bu suçların faillerini “af” getirilmektedir. Teklif yasalaşırsa hem mit mensupları
hemonlara talimat veren siyasetçiler hemde bu suçların işlendiği tarihte devlet memuru olan bazı
kişilerin bu suçlardan kurtarılacağı düşünülmektedir.
Diğer yandan imralıdaki bebek katilide bu teklifteki bazı düzenlemeleri talep etmekteydi.
Hatırlanacağı üzere medya ya düşen beyanında imralıdaki bebek katili “hepimiz suç işliyoruz bu
görüşmelerin yasal zemini yok” demiş idi. Özellikle 2006 yılından bu yana terör örgütü pkk ile birçok
ortak yönleri ortaya çıkan AKP hükümeti bu teklifte de ortak çıkar noktasında buluşmuş İmralı
görüşmelerinin yasalzemine oturtulması için bu teklif hazırlanmıştır. İmralıdaki katil hükümete
mahalli seçimlere kadar süre vermiş bazı düzenlemeleri yapmasını istemiş hükümette
demokratikleşme paketi diye bulduğu bir yalan başlık altında pkk’nın anadilde eğitim, eş başkanlık
vb talepleri bundan önceki bölücü taleplere bir halka olarak gerçekleştirmektedir.
Sonuç olarak bu teklifle pkk’nın bir talebi daha yerine getirilmekte AKP’nin hırsızlık, yoluzluk
ve rüşvet şaibelerini örtme çabasına bir mevzi daha kazandırılmakta ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti
uygulanmayan bir Anayasası ile Ortadoğu’daki “Muhaberat” şeyhliklerine evrilmektedir.
Bu sebeplerle Teklifin tümüne muhalefet etmekteyim.
Hasan Hüseyin TÜRKOĞLU
Osmaniye
–26–
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
fatma /
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
“MİT’e kamu kurum ve kuruluşlarından
naklen atananlardan, deneme süresinde veya
adaylık süresinde başarısız olanların eski
kurumlarına naklen atamaları yapılır.”
MADDE 6-
2937 sayılı Kanunun 25 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 25- MİT mensupları ile
emeklileri, demirbaş silahları ve zâtî silahlarını
MİT Müsteşarlığı kayıtlarına geçirilmek ve MİT
Müsteşarlığınca verilen belgelere işlenmek
kaydıyla, meskûn mahaller dâhil her yerde
taşıyabilirler. Bu suretle düzenlenen belgeler
taşıma izni belgesi yerine geçer.”
MADDE 7-
2937 sayılı Kanunun 26 ncı
maddesinin başlığı “Soruşturma izni ve
yargılama” olarak değiştirilmiş ve maddeye
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Cumhuriyet savcıları, MİT görev ve
faaliyetleri ile mensuplarına ilişkin herhangi bir
ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir
durumu öğrendiklerinde MİT ile temasa
geçerler. Konunun MİT’in görev ve
faaliyetlerine ilişkin olduğunun anlaşılması veya
belgelendirilmesi üzerine adli yönden başkaca
bir işlem yapılmaz ve herhangi bir koruma
tedbiri uygulanmaz.
İsimsiz, imzasız, adressiz yahut takma adla
yapıldığı anlaşılan ya da belli bir olayı ve nedeni
içermeyen, delilleri ve dayanakları gösterilmeyen
ihbar ve şikâyetler, Cumhuriyet savcılarınca
işleme konulmaz.
Bu Kanun kapsamına giren suçlar ile MİT
mensuplarının görev suçlarına ilişkin
yargılamaları yapmaya Ankara ağır ceza
mahkemeleri yetkilidir. Ancak MİT Müsteşarı
hakkındaki yargılama Yargıtay ilgili dairesince
yapılır.
Aynı konuya ilişkin yeniden soruşturma
yapılamaz.
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–31–
“MİT’e kamu kurum ve kuruluşlarından
naklen atananlardan, deneme süresinde veya
adaylık süresinde başarısız olanların eski
kurumlarına naklen atamaları yapılır.”
MADDE 6-
2937 sayılı Kanunun 25 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 25- MİT mensupları ile
emeklileri, demirbaş silahları ve zâtî silahlarını
MİT Müsteşarlığı kayıtlarına geçirilmek ve MİT
Müsteşarlığınca verilen belgelere işlenmek
kaydıyla, meskun mahaller dahil her yerde
taşıyabilirler. Bu suretle düzenlenen belgeler
taşıma izni belgesi yerine geçer.”
MADDE 7-
2937 sayılı Kanunun 26 ncı
maddesinin başlığı “Soruşturma izni ve
yargılama” olarak değiştirilmiş ve maddeye
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Cumhuriyet savcıları, MİT görev ve
faaliyetleri ile mensuplarına ilişkin herhangi bir
ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir
durumu öğrendiklerinde MİT ile temasa
geçerler. Konunun MİT’in görev ve
faaliyetlerine ilişkin olduğunun anlaşılması veya
belgelendirilmesi üzerine adli yönden başkaca
bir işlem yapılmaz ve herhangi bir koruma
tedbiri uygulanmaz.
İsimsiz, imzasız, adressiz yahut takma adla
yapıldığı anlaşılan ya da belli bir olayı ve nedeni
içermeyen, delilleri ve dayanakları gösterilmeyen
ihbar ve şikayetler Cumhuriyet savcılarınca
işleme konulmaz.
Bu Kanun kapsamına giren suçlar ile MİT
mensuplarının görev suçlarına ilişkin yargılamaları
yapmaya Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca
belirlenen Ankara ağır ceza mahkemesi yetkilidir.
Ancak MİT Müsteşarı hakkındaki yargılama
Yargıtay ilgili dairesince yapılır.
Aynı konuya ilişkin yeniden soruşturma
yapılamaz.
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
MİT mensupları ile istihbarat hizmetlerine
yardımları tevsik edilenler ve bunların eş, çocuk,
ana, baba ve kardeşleri MİT Müsteşarının
onayıyla 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununda yer alan koruma
tedbirlerinden yararlandırılabilir.
MİT mensuplarının görevlerini yerine
getirirken, görevin niteliği gereği veya görevin
ifası sebebiyle diğer kişilere vermiş oldukları
zararlar idare tarafından tazmin edilir. Tazmin,
zararın göreve ilişkin bir husustan doğması ve
ilgili personelin kasıt veya ağır kusurunun
bulunmaması hâlinde rücu işlemine konu
edilmez.
Türk vatandaşları hariç olmak üzere,
tutuklu veya hükümlü bulunanlar, millî
güvenliğin veya ülke menfaatlerinin gerektirdiği
hâllerde Dışişleri Bakanının talebi üzerine,
Adalet Bakanının teklifi ve Başbakanın onayı
ile başka bir ülkeye iade edilebilir veya başka
bir ülkede tutuklu ve hükümlü bulunanlar ile
takas edilebilir.”
MADDE 8-
2937 sayılı Kanunun 27 nci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 27- Millî İstihbarat Teşkilatının
görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi ve belgeleri,
yetkisiz olarak alan, temin eden, çalan, sahte
olarak üreten, bunlar üzerinde sahtecilik yapan
ve bunları yok eden kişiye dört yıldan on yıla
kadar hapis cezası verilir.
Millî İstihbarat Teşkilatı mensuplarına
ilişkin bilgi ve belgeleri ele geçiren, sahte olarak
üreten, bunlar üzerinde sahtecilik yapan,
bulunduran, kaydeden, bir başkasına veren veya
yayan kişiye üç yıldan yedi yıla kadar hapis
cezası verilir.
Birinci ve ikinci fıkra kapsamındaki bilgi
ve belgelerin; radyo, televizyon, internet, sosyal
medya, gazete, dergi, kitap ve diğer tüm medya
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–32–
MİT mensupları ile istihbarat hizmetlerine
yardımları tevsik edilenler ve bunların eş, çocuk,
ana, baba ve kardeşleri MİT Müsteşarının
onayıyla 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununda yer alan koruma
tedbirlerinden yararlandırılır.
MİT mensuplarının görevlerini yerine
getirirken, görevin niteliği gereği veya görevin
ifası sebebiyle diğer kişilere vermiş oldukları
zararlar idare tarafından tazmin edilir. Tazmin,
zararın göreve ilişkin bir husustan doğması ve
ilgili personelin kasıt veya ağır kusurunun
bulunmaması halinde rücu işlemine konu
edilmez.
Türk vatandaşları hariç olmak üzere,
tutuklu veya hükümlü bulunanlar, milli
güvenliğin veya ülke menfaatlerinin gerektirdiği
hallerde Dışişleri Bakanının talebi üzerine,
Adalet Bakanının teklifi ve Başbakanın onayı
ile başka bir ülkeye iade edilebilir veya başka
bir ülkede tutuklu ve hükümlü bulunanlar ile
takas edilebilir.”
MADDE 8-
2937 sayılı Kanunun 27 nci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 27- Milli İstihbarat Teşkilatının
görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi ve belgeleri,
yetkisiz olarak alan, temin eden, çalan, sahte
olarak üreten, bunlar üzerinde sahtecilik yapan,
bunları yok eden, tahrip eden veya geçici de olsa
tahsis olundukları yerden başka yerde kullanan
kişiye dört yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.
Milli İstihbarat Teşkilatı mensuplarına ilişkin
bilgi ve belgeleri ele geçiren, sahte olarak üreten,
bunlar üzerinde sahtecilik yapan, bulunduran,
kaydeden, bir başkasına veren veya yayan kişiye
üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası verilir.
Birinci ve ikinci fıkra kapsamındaki bilgi
ve belgelerin; radyo, televizyon, internet, sosyal
medya, gazete, dergi, kitap ve diğer tüm medya
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
araçları ile her türlü yazılı, görsel, işitsel ve
elektronik kitle iletişim araçları vasıtasıyla
yayımlanması, yayılması veya açıklanması
hâlinde süreli veya süresiz yayın sahibi, içerik
sağlayıcı, eser sahibi, muhabir, yazar, sorumlu
müdür, yayımcı ve basımcı ile yayanlar
hakkında üç yıldan dokuz yıla kadar hapis
cezası verilir.
Bu Kanun kapsamındaki görev ve
yetkilerin kullanılmasına engel olan kişiye üç
yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.
Bu Kanun kapsamında talep edilen bilgi,
belge ve verileri vermeyen kişilere iki yıldan
dört yıla kadar hapis cezası verilir.”
MADDE 9-
2937 sayılı Kanunun 28 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 28- Bu Kanunda MİT’e verilen
görev ve yetkiler çerçevesinde yapılan her türlü
talep öncelikli olarak yerine getirilir, bu talepleri
yerine getirenlerin hukuki ve cezai sorumluluğu
doğmaz.
Bu Kanun ile diğer kanunlarda aynı konuyu
düzenleyen farklı hükümler bulunması hâlinde
bu Kanun hükümleri uygulanır.
Bu Kanunda yazılı yetkilerin kullanılmasını
ihmal veya suistimal suretiyle önleyen kamu
görevlileri hakkında 27 nci madde hükümleri ile
Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri
uygulanır.”
MADDE 10-
2937 sayılı Kanunun 29 uncu
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 29- MİT mensupları ile MİT’te
görev yapmış olanlar, MİT’in görev ve
faaliyetlerine ilişkin hususlarda tanıklık
yapamaz. Ancak, Devletin çıkarlarının zorunlu
kıldığı hâllerde MİT mensuplarının tanıklığı
MİT Müsteşarının, MİT Müsteşarının tanıklığı
ise Başbakanın iznine bağlıdır.”
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–33–
araçları ile her türlü yazılı, görsel, işitsel ve
elektronik kitle iletişim araçları vasıtasıyla
yayımlanması, yayılması veya açıklanması
halinde süreli veya süresiz yayın sahibi, içerik
sağlayıcı, eser sahibi, muhabir, yazar, sorumlu
müdür, yayımcı ve basımcı ile yayanlar
hakkında üç yıldan on iki yıla kadar hapis cezası
verilir.
Bu Kanun kapsamındaki görev ve yetkilerin
kullanılmasına engel olan kişiye üç yıldan beş
yıla kadar hapis cezası verilir.
Bu Kanun kapsamında talep edilen bilgi,
belge ve verileri vermeyen kişilere iki yıldan
dört yıla kadar hapis cezası verilir.”
MADDE 9-
2937 sayılı Kanunun 28 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 28- Bu Kanunda MİT’e verilen
görev ve yetkiler çerçevesinde yapılan her türlü
talep öncelikli olarak yerine getirilir, bu talepleri
yerine getirenlerin hukuki ve cezai sorumluluğu
doğmaz.
Bu Kanun ile diğer kanunlarda aynı konuyu
düzenleyen farklı hükümler bulunması halinde
bu Kanun hükümleri uygulanır.
Bu Kanunda yazılı yetkilerin kullanılmasını
ihmal veya suistimal suretiyle önleyen kamu
görevlileri hakkında 27 nci madde hükümleri ile
Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri
uygulanır.”
MADDE 10-
2937 sayılı Kanunun 29 uncu
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 29- MİT mensupları ile MİT’te
görev yapmış olanlar, MİT’in görev ve
faaliyetlerine ilişkin hususlarda tanıklık
yapamaz. Ancak, Devletin çıkarlarının zorunlu
kıldığı hallerde MİT mensuplarının tanıklığı
MİT Müsteşarının, MİT Müsteşarının tanıklığı
ise Başbakanın iznine bağlıdır.”
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
MADDE 11-
2937 sayılı Kanunun 30 uncu
maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Kamu kurum ve kuruluşları ile diğer
kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yazılı
görevlerin yerine getirilmesi sırasında ihtiyaç
duyulan hâllerde, kullanımlarında bulunan her
türlü malzeme, ekipman, teçhizat ve cihazı,
diğer kanunların bu konudaki düzenlemelerine
bakılmaksızın MİT’e geçici olarak tahsis
edebilir veya bedelsiz devredebilirler.”
MADDE 12-
2937 sayılı Kanuna aşağıdaki
ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 1- Millî İstihbarat Teşkilatı
uhdesindeki istihbari nitelikteki bilgi, belge, veri
ve kayıtlar ile yapılan analizler, Türk Ceza
Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım
Yedinci Bölümünde yer alan suçlar hariç olmak
üzere, adli mercilerce istenemez.
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (e)
bendine göre kimlikleri değiştirilenler, MİT’in
görev ve faaliyetlerine yardımcı olanlar veya
istihbarat hizmetlerinde istifade edilenler, kamu
görevlisi olup olmadıklarına bakılmaksızın;
görev, faaliyet ve yardımları sebebiyle sorumlu
tutulamaz.
Teşkilat uhdesindeki bilgi ve belgelerin
gizlilik derecelerinin ve sürelerinin tespit
edilmesine, birim ve kısımlara ayrılmasına,
kullanıma veya paylaşıma açılmasına ve
bunların akademik çalışmalar ile her türlü yayın
ve edebi eserde kullanılmasına Müsteşar
tarafından oluşturulacak bir Komisyonca karar
verilir.”
MADDE 13-
7/11/1985 tarihli ve 3238
sayılı Savunma Sanayii Müsteşarlığının
Kurulması ve 11 Temmuz 1939 Tarih ve 3670
Sayılı Millî Piyango Teşkiline Dair Kanunun İki
Maddesi ile 23 Ekim 1984 Tarih ve 3065 Sayılı
Katma Değer Vergisi Kanununun Bir Maddesinde
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–34–
MADDE 11-
2937 sayılı Kanunun 30 uncu
maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Kamu kurum ve kuruluşları ile diğer
kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yazılı
görevlerin yerine getirilmesi sırasında ihtiyaç
duyulan hallerde, kullanımında bulunan her
türlü malzeme, ekipman, teçhizat ve cihazı diğer
kanunların bu konudaki düzenlemelerine
bakılmaksızın MİT’e devredebilirler.”
MADDE 12-
2937 sayılı Kanuna aşağıdaki
madde eklenmiştir.
“EK MADDE 1- Teşkilat uhdesindeki
istihbari nitelikteki bilgi, belge, veri ve kayıtlar
ile yapılan analizler Türk Ceza Kanununun İkinci
Kitap Dördüncü Kısım Dört, Beş, Altı ve Yedinci
Bölümünde yer alan suçlar hariç olmak üzere,
adli soruşturma ve kovuşturmalarda istenemez.
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (e)
bendine göre kimlikleri değiştirilenler, MİT’in
görev ve faaliyetlerine yardımcı olanlar veya
istihbarat hizmetlerinde istifade edilenler, kamu
görevlisi olup olmadıklarına bakılmaksızın,
görev, faaliyet ve yardımları sebebiyle sorumlu
tutulamaz.
Teşkilat uhdesindeki bilgi ve belgelerin
gizlilik derecelerinin ve sürelerinin tespit
edilmesine, birim ve kısımlara ayrılmasına,
kullanıma veya paylaşıma açılmasına ve
bunların akademik çalışmalar ile her türlü yayın
ve edebi eserde kullanılmasına Müsteşar
tarafından oluşturulacak bir Komisyonca karar
verilir.”
MADDE 13-
7/11/1985 tarihli ve 3238
sayılı Savunma Sanayii Müsteşarlığının
Kurulması ve 11 Temmuz 1939 Tarih ve 3670
Sayılı Milli Piyango Teşkiline Dair Kanunun İki
Maddesi ile 23 Ekim 1984 Tarih ve 3065 Sayılı
Katma Değer Vergisi Kanununun Bir Maddesinde
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 10 uncu
maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümleler
eklenmiştir.
“Ancak, doğrudan Millî İstihbarat Teşkilatınca
tedarik edilmesi uygun görülen istihbarat ve gü-
venlik amaçlı ihtiyaçlar için gereken kaynak,
MİT Müsteşarının teklifi, Millî Savunma Baka-
nının uygun görüşü ve Başbakanın onayıyla, Sa-
vunma Sanayii Destekleme Fonundan Millî İs-
tihbarat Teşkilatı adına açılmış olan hesaplara
aktarılır. Aktarılan bu tutarlar, Millî İstihbarat
Teşkilatının tabi olduğu mevzuat hükümlerine
göre harcanır.”
MADDE 14-
Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 15-
Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–35–
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 10 uncu
maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümleler
eklenmiştir.
“Ancak, doğrudan Milli İstihbarat Teşkilatınca
tedarik edilmesi uygun görülen istihbarat ve
güvenlik amaçlı ihtiyaçlar için gereken kaynak,
MİT Müsteşarının teklifi, Milli Savunma
Bakanının uygun görüşü ve Başbakanın
onayıyla, Savunma Sanayii Destekleme
Fonundan Milli İstihbarat Teşkilatı adına açılmış
olan hesaplara aktarılır. Aktarılan bu tutarlar,
Milli İstihbarat Teşkilatının tabi olduğu mevzuat
hükümlerine göre harcanır.”
MADDE 14-
Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 15-
Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair KanunTeklifi ile İçişleri Komisyonu Raporu:
HAVALE EDİLDİĞİ KOMİSYONLAR
(2/2011)
ESAS
İçişleri Komisyonu
Adalet Komisyonu
TALİ
Plan ve Bütçe Komisyonu
Milli Savunma Komisyonu
murat /
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–4–
TÜRKÝYE BÜ YÜK MÝLLET MECLÝSÝ BAÞKAN LIÐINA
Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Teklifi ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.
Ge reðini arz ede riz.
İdris Şahin Alpaslan Kavaklıoğlu
Çankırı Niğde
GENEL GEREKÇE
Anayasanın “Devletin temel amaç ve görevleri” başlıklı 5 inci maddesinde Türk milletinin
bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak,
kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak Devletin temel amaç ve görevleri olarak
sayılmış olup, söz konusu görevin yerine getirilmesinde istihbari faaliyetler büyük önem arz
etmektedir.
2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu ile, Türkiye
Cumhuriyetinin ülkesi ve milleti ile bütünlüğüne, varlığına, bağımsızlığına, güvenliğine, Anayasal
düzenine ve milli gücünü meydana getiren bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan yöneltilen mevcut
ve muhtemel faaliyetler hakkında milli güvenlik istihbaratını Devlet çapında oluşturma görevi Milli
İstihbarat Teşkilatına verilmiş bulunmaktadır.
Dış politika ve güvenlik algısının tamamen değiştiği bir ortamda 2937 sayılı Kanunun yürürlüğe
girdiği 1984 yılından bu yana dünyada ve ülkemizde meydana gelen değişim ve gelişmeler
çerçevesinde, otuz yılı aşkın bir süre önce çıkarılan hükümlerinin günün ihtiyaçlarını karşılamakta
zaman zaman yetersiz kaldığı, bu süre içerisinde diğer mevzuatta meydana gelen değişikliklere de
uyum sağlanamadığı müşahade edilmiş olup, Milli İstihbarat Teşkilatının yeni güvenlik ve dış politika
ihtiyaçlarına cevap verebilmesi için yasal düzenlemeler gerekmektedir.
Bu çerçevede Milli İstihbarat Teşkilatının görevlerini daha etkin ve verimli olarak yerine
getirebilmesi için; Devlet kurumları ile koordinasyonun sağlanması, kişi, kurum, kuruluş ve yapılarla
ilişki kurulabilmesi, bilgi ve belgelere ve iletişim alt yapılarına erişim sağlanabilmesi ve bunlardan
murat /
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–5–
istifade edilebilmesi, gizlilik prensiplerine göre çalışılabilmesi, MİT mensuplarının haksız ve
hukuksuz iddia ve isnatlarla görevlerinin açığa çıkmasına veya engellenmesine karşı gereken
tedbirlerin alınabilmesi, bunların veya istihbarat hizmetlerine katkıda bulunan kişilerin kanunlarla
tanınan koruma tedbirlerinden yararlandırılması önem arz etmektedir.
Diğer taraftan, Milli Güvenlik Kurulunun yapısı ve kararlarının niteliği gözönünde
bulundurulduğunda, dış güvenlik, terörle mücadele ve milli güvenliğe ilişkin konularda Bakanlar
Kurulunca MİT'e operasyonel görev verilebilmesine yönelik düzenleme yapılması ihtiyacı hasıl
olmuştur.
Teklif ile; Milli İstihbarat Teşkilatının çağın gereklerine uygun hale getirilmesi ve diğer istihbarat
teşkilatlarının imkan ve kabiliyetlerine kavuşturulabilmesi için gerekli düzenlemeler yapılmakta,
insan istihbaratı ve teknik istihbarat yöntem ve kapasitesi artırılmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1-
Madde ile, Milli İstihbarat Teşkilatına Bakanlar Kurulunca, Dış güvenlik, terörle
mücadele ve milli güvenliğe ilişkin konularda görev verme imkanı tanınmaktadır.
Ayrıca, Milli İstihbarat Teşkilatına; her türlü teknik istihbarat ve insan istihbaratı usul, araç ve
sistemlerini kullanması, yabancı istihbarat teşkilatlarının kullandığı usul, yöntem, imkan ve
kabiliyetleri kazanması ile teknolojik gelişmeleri takip etmesi görevi verilmektedir.
Madde 2-
Madde ile, Milli İstihbarat Koordinasyon Kurulunun yapısı değiştirilmekte, Kurulun,
Başbakanın başkanlığında toplanabilmesi ve uygulamayı belirleyici kararlar alabilmesi imkanı
getirilmektedir.
Madde 3-
Madde ile, Milli İstihbarat Teşkilatının, görevlerini daha etkin ve verimli olarak yerine
getirilmesi amacıyla mevzuatta yer alan yetkilerinin yeniden düzenlenmesi, güncellenmesi ve
ihtiyaçları karşılayacak hale getirilmesi öngörülmektedir.
Bu bağlamda Milli İstihbarat Teşkilatının yabancı unsurların ülkenin ve vatandaşların iletişim
güvenliğini tehdit eden faaliyetlerinin engellenmesine yönelik çalışmalar yapabilmesi ve görevlerini
yerine getirirken gizli çalışma usul, prensip ve tekniklerini kullanabilmesi sağlanmaktadır. Ayrıca
madde ile, MİT mensuplarının görev suçlarından dolayı soruşturulması Başbakanın iznine tabi
olduğundan 6 ncı maddedeki bazı hükümler yürürlükten kaldırılmaktadır.
Madde 4-
Madde ile, olağanüstü gayret ve fedakarlıkla yaptığı çalışmalar sonucunda; ülkenin
ve milletin bölünmez bütünlüğünün korunmasında, Devletin yücelmesinde, milli menfaatlere katkıda
ve hizmette üstün başarı ve yararlılık gösteren MİT mensuplarına verilecek madalyalar hakkında
düzenleme yapılmaktadır.
Madde 5-
Madde ile, deneme veya adaylık süresinde başarısız olan MİT mensuplarının naklen
atanmalarına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Madde 6-
Madde ile, MİT'in, mensuplarına veya emeklilerine silah taşıma belgesi verebilmesine
yönelik düzenleme yapılmaktadır.
murat /
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–6–
Madde 7-
Madde ile, Milli İstihbarat Teşkilatının gizli kalması gereken görev ve faaliyetlerinin
asılsız iddia ve ithamlar ile açığa çıkarılmasına veya engellenmesine karşı tedbirler alınmakta, MİT
mensuplarının ve istihbarat hizmetlerine yardım edenlerin ve bunların yakınlarının mağduriyetlerinin
önlenmesine yönelik düzenlemeler getirilmektedir.
Madde 8-
Madde ile, Milli İstihbarat Teşkilatının görev ve faaliyetleri ile görevlilerine ilişkin
bilgi ve belgelerin temini, açıklanması, yayını, sahte olarak üretilmesi, başka bir ülke lehine siyasal
veya askeri casusluk maksadıyla kullanılması halinde verilecek cezalar ile MİT'in görev ve
yetkilerinin kullanılmasını engelleyenlere ve istenen bilgi ve belgeleri vermeyenlere verilecek cezalar
düzenlenmektedir.
Madde 9-
Madde ile, MİT'in taleplerinin öncelikli olarak karşılanması ve bu talepleri yerine
getirenlerin hukuki ve cezai sorumluluğunun doğmamasına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Madde 10-
Madde ile, MİT mensupları ile MİT'te görev yapmış olanların, MİT'in görev ve
faaliyetlerine ilişkin hususlarda tanıklık yapamamaları düzenlenmekte ve belirli durumlardaki
tanıklıkları da izne bağlanmaktadır.
Madde 11-
Madde ile, Kamu kurum ve kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşların kullanımında
bulunan her türlü malzeme, ekipman, teçhizat ve cihazı MİT'e devredebilmelerine kolaylık
sağlanmaktadır.
Madde 12-
Madde ile, istihbarat hizmetlerine yardımcı olanların görev, faaliyet ve yardımları
nedeniyle sorumlu tutulamaması ile Teşkilat uhdesindeki bilgi, belge, veri ve kayıtların akademik
çalışmalar ile edebi eserlerde kullanımına izin verilmesine yönelik usuller düzenlenmektedir.
Madde 13-
Madde ile, MİT'in çağın gereklerine uygun teknik ve idari alt yapıya
kavuşturulabilmesi ve istihbarat ve güvenlik amaçlı ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için Savunma
Sanayii Destekleme Fonundan Başbakanın onayıyla MİT Müsteşarlığına kaynak aktarılabilmesine
imkan sağlanmaktadır.
Madde 14-
Yürürlük maddesidir.
Madde 15-
Yürütme maddesidir.
–7–
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
İçişleri Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçişleri Komisyonu 24.2.2014
Esas No: 2/2011
Karar No: 17
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
19/2/2014 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulan 2/2011 esas numaralı “Çankırı Milletvekili
İdris Şahin ve Niğde Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun; Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli
İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” Başkanlıkça; aynı tarihte
esas komisyon olarak Komisyonumuza, tali komisyon olarak da Adalet, Millî Savunma ile Plan ve
Bütçe komisyonlarına havale edilmiştir.
Komisyonumuz, 22/2/2014 tarihli 23’üncü toplantısında Başbakanlık; İçişleri, Adalet, Maliye,
Millî Savunma bakanlıkları ile Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı,
Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı
temsilcilerinin katılımlarıyla Teklifin görüşmelerine başlamıştır.
Teklif ile; Millî İstihbarat Teşkilâtına (MİT) Bakanlar Kurulunca dış güvenlik, terörle mücadele
ve millî güvenliğe ilişkin konularda görev verilebilmesinin sağlanması; MİT’in her türlü teknik
istihbarat ve insan istihbaratı usul, araç ve sistemlerini kullanması, MİT’e yabancı istihbarat
teşkilatlarının kullandığı usul, yöntem, imkân ve kabiliyetleri kazanması ile teknolojik gelişmeleri
takip etmesi görevlerinin verilmesi; deneme veya adaylık süresinde başarısız olan MİT mensuplarının
naklen atamalarına ilişkin düzenleme yapılması; MİT’e ait bilgi ve belgeleri çalan veya yetkisiz bir
şekilde elde edenlere verilecek cezalar hakkında düzenlenme yapılması; MİT bünyesindeki bilgi ve
belgelerin paylaşılmasına ilişkin kuralların belirlenmesi; 3238 sayılı Kanuna ekleme yapılarak
istihbarat ve güvenlik amaçlı ihtiyaçların için Savunma Sanayii Destekleme Fonundan Başbakanın
onayıyla MİT Müsteşarlığına kaynak aktarılabilmesine imkân sağlanması öngörülmektedir.
Hükümet temsilcisi tarafından Teklif’in tümü üzerinde yapılan açıklamalarda;
- Parlamentoya yasa hazırlıklarının iki yolla geldiği, bunlardan birinin Hükûmetin gönderdiği
tasarılar olduğu, diğerinin ise milletvekilleri tarafından verilen teklifler olduğu, ancak tekliflerin de
mutlaka Hükûmete, ilgili Bakanlığına, ilgili idareye gönderildiği, görüşlerin alındığı ve ondan sonra
işlemlerin yürütüldüğü, bu manada Hükûmetinde bu konuda hem görüşünün hem de katkılarının
bulunduğu,
- Millî İstihbarat Teşkilatının görevlerini 1 Ocak 1984 yılında yürürlüğe giren 2937 sayılı Kanun
uyarınca yürütmekte olduğu, aradan geçen otuz yıllık süre zarfında Türkiye ve dünyanın sadece
siyasi, ekonomik, teknolojik ve sosyolojik olarak değil, kurumsal yapılar olarak da çok büyük değişim
geçirmiş olduğu,
- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği dönemde ülkemizde istihbarat faaliyetiyle iştigal eden tek
kurumun 1926 yılında kurulmuş olan Millî İstihbarat Teşkilatı olduğu, ancak aradan geçen otuz yıl
içinde Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanlığı başta olmak üzere kolluk görevi yürüten
Jandarma Genel Komutanlığı İstihbarat Başkanlığı ve ihtisas görevi yürüten MASAK gibi yurt içinde
istihbarat toplayan, bilgi temin eden ve zamanla büyük bir kapasiteye erişen birimlerin olduğu,
fatma /
- Teklif ile, 1984 yılında yürürlüğe giren 2937 sayılı Yasa ile hemen her konuda istihbarat
toplamaktan sorumlu olan Millî İstihbarat Teşkilatının görev alanlarının daraltılarak daha belirgin
hâle getirildiği, dış güvenlik, millî savunma, terörle mücadele, istihbarata karşı koyma ve siber
suçlarla mücadele konularındaki faaliyetlerinin olgunlaştırılmasının hedeflendiği,
- Teknik istihbarat kabiliyeti olarak istihbarat faaliyetlerinin dünya genelinde iki alanda icra
edilmekte olduğu, bunların insan istihbaratı ve teknik istihbarat olduğu, İngiltere, Amerika Birleşik
Devletleri, Rusya, Çin, Avusturalya, Kanada gibi bazı ülkelerde sadece teknik istihbarat toplayan
ayrı teşkilatlar bulunmaktayken Fransa, Hollanda, İspanya, İtalya, Almanya örneklerinde olduğu gibi
teknik istihbarat ve insan istihbaratı toplama çabalarını birleştiren ülkelerin de bulunmakta olduğu,
- Dış politika ve millî savunma konularında teknik istihbarat toplama gayretlerinin insan
istihbaratı kadar önem arz etmekte olduğu, 2012 yılında Genelkurmay Elektronik Sistemler
Komutanlığının Millî İstihbarat Teşkilatına devredilmiş olduğu, bu kurumun Sinyal İstihbaratı
Başkanlığı adı altında MİT içindeki elektronik istihbarat üniteleriyle birleştirilmiş olduğu, iki
kurumun teknik istihbarat kapasitesinin birleştirilmesiyle yabancı askerî kuvvetlerin haberleşmeleri
başta olmak üzere millî çıkarları korumaya yönelik teknik istihbarat faaliyetlerinin Millî İstihbarat
Teşkilatı içerisinde büyük bir önem kazanmış olduğu,
- Millî İstihbarat Teşkilatının 4045 sayılı Güvenlik Soruşturması Kanunu ile verilen görevler
doğrultusunda başta silahlı kuvvetlerde silahaltına alınan asker ve muvazzaflar olmak üzere kamu
kurum ve kuruluşlarında gizli bilgiye erişecek şahıslarla ilgili gelen talepler çerçevesinde her yıl
yaklaşık 250 bin kişinin arşiv araştırması ve güvenlik tahkikatını yapmakta olduğu, bu durumun,
teşkilat üzerinde çok önemli bir yük oluşturduğu, tabiatıyla, teşkilatın bu görevi bihakkın yerine
getirebilmesi için ihtiyaç duyacağı verilere erişebilmesinin de önem arz etmekte olduğu,
- Ülkemize yönelik terör ve casusluk faaliyetlerinin önceden tespit edilebilmesi amacıyla teknik
analizin hayati önem taşımakta olduğu, bu tür bir analiz içinse sağlıklı ve doğru verilere erişimin
hayati önem arz ettiği, bu açıdan başta Türkiye İstatistik Kurumu, MASAK, e-Devlet portalı olmak
üzere diğer kamu kurumlarınca güvenlik kleransı olmadan erişilen verilere MİT’de sadece güvenlik
kleransına sahip personelin erişimine açılmasının, tehditlerin önceden tespit edilebilmesi için hayati
önemi haiz olduğu,
- Millî İstihbarat Teşkilatı faaliyetlerinin hâlihazırda çoğunun karşı casusluk ve dış istihbarata
yönelmekte olduğu, iç güvenlik konularında ise Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel
Komutanlığı ve MASAK ile istihbarat paylaşımında bulunmakta olduğu,
- 1982 Askeri müdahalesinden hemen sonra, 1984 yılında çıkan Kanunla Millî İstihbarat
Teşkilatına her alanda yeni ve geniş yetkiler verilmiş olduğu, uygulamaların gizli yönetmeliklerle
devam ettirilmekte olduğu, bu yönetmeliklerde, en geniş yetkilerin var olduğu, gelinen noktada bu
Teklifle daha şeffaf bir kurum ortaya çıkarılmaya çalışıldığı ve amacın Türkiye Büyük Millet
Meclisinde görüşülen bu teklifle, TBMM’nin, basının ve milletin bilgilendirilmesi olduğu,
- Dünyada, özellikle batıda gerek insan istihbaratı ve teknik istihbaratı beraber yürüten örneklere
gerekse bu faaliyetleri ayrı yapılarla icra eden örneklere bakıldığında söz konusu kurumlara verilen
yetkilerin MİT’e verilmesi teklif edilen yetkilerden çok daha fazla olduğu,
- Hükûmetin üzerinde çalıştığı diğer bir konunun istihbarat ve güvenlik servislerinin parlamenter
denetime açılması olduğu,
fatma /
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–8–
Teklifin gündeme gelmesinin birbaşka sebebide İmralıdaki bebek katili, Oslo'da kırmızı bültenle
aranan teröristler ve kandildeki çakal sürüsü ile sürdürülen müzakerelerdir. Hükümetin açılımadını
verdiğ aslında ihanetten başka bir şey olmayan bu süreçlerde bazı siyasetçilerin, devlet memurlarının
ve MİT mensuplarının Anayasal rejimi değiştirmek sucu dâhil birçok suçu işledikleri ve bunlara
ilişkin soruşturmaların açıldığı kamuoyunun bilgisi dâhilindedir. Bu Teklifle bu eylemleri suç
olmaktan çıkarıp bu suçların faillerini “af” getirilmektedir. Teklif yasalaşırsa hem mit mensupları
hemonlara talimat veren siyasetçiler hemde bu suçların işlendiği tarihte devlet memuru olan bazı
kişilerin bu suçlardan kurtarılacağı düşünülmektedir.
Diğer yandan imralıdaki bebek katilide bu teklifteki bazı düzenlemeleri talep etmekteydi.
Hatırlanacağı üzere medya ya düşen beyanında imralıdaki bebek katili “hepimiz suç işliyoruz bu
görüşmelerin yasal zemini yok” demiş idi. Özellikle 2006 yılından bu yana terör örgütü pkk ile birçok
ortak yönleri ortaya çıkan AKP hükümeti bu teklifte de ortak çıkar noktasında buluşmuş İmralı
görüşmelerinin yasalzemine oturtulması için bu teklif hazırlanmıştır. İmralıdaki katil hükümete
mahalli seçimlere kadar süre vermiş bazı düzenlemeleri yapmasını istemiş hükümette
demokratikleşme paketi diye bulduğu bir yalan başlık altında pkk’nın anadilde eğitim, eş başkanlık
vb talepleri bundan önceki bölücü taleplere bir halka olarak gerçekleştirmektedir.
Sonuç olarak bu teklifle pkk’nın bir talebi daha yerine getirilmekte AKP’nin hırsızlık, yoluzluk
ve rüşvet şaibelerini örtme çabasına bir mevzi daha kazandırılmakta ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti
uygulanmayan bir Anayasası ile Ortadoğu’daki “Muhaberat” şeyhliklerine evrilmektedir.
Bu sebeplerle Teklifin tümüne muhalefet etmekteyim.
Hasan Hüseyin TÜRKOĞLU
Osmaniye
–26–
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
fatma /
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
“MİT’e kamu kurum ve kuruluşlarından
naklen atananlardan, deneme süresinde veya
adaylık süresinde başarısız olanların eski
kurumlarına naklen atamaları yapılır.”
MADDE 6-
2937 sayılı Kanunun 25 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 25- MİT mensupları ile
emeklileri, demirbaş silahları ve zâtî silahlarını
MİT Müsteşarlığı kayıtlarına geçirilmek ve MİT
Müsteşarlığınca verilen belgelere işlenmek
kaydıyla, meskûn mahaller dâhil her yerde
taşıyabilirler. Bu suretle düzenlenen belgeler
taşıma izni belgesi yerine geçer.”
MADDE 7-
2937 sayılı Kanunun 26 ncı
maddesinin başlığı “Soruşturma izni ve
yargılama” olarak değiştirilmiş ve maddeye
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Cumhuriyet savcıları, MİT görev ve
faaliyetleri ile mensuplarına ilişkin herhangi bir
ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir
durumu öğrendiklerinde MİT ile temasa
geçerler. Konunun MİT’in görev ve
faaliyetlerine ilişkin olduğunun anlaşılması veya
belgelendirilmesi üzerine adli yönden başkaca
bir işlem yapılmaz ve herhangi bir koruma
tedbiri uygulanmaz.
İsimsiz, imzasız, adressiz yahut takma adla
yapıldığı anlaşılan ya da belli bir olayı ve nedeni
içermeyen, delilleri ve dayanakları gösterilmeyen
ihbar ve şikâyetler, Cumhuriyet savcılarınca
işleme konulmaz.
Bu Kanun kapsamına giren suçlar ile MİT
mensuplarının görev suçlarına ilişkin
yargılamaları yapmaya Ankara ağır ceza
mahkemeleri yetkilidir. Ancak MİT Müsteşarı
hakkındaki yargılama Yargıtay ilgili dairesince
yapılır.
Aynı konuya ilişkin yeniden soruşturma
yapılamaz.
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–31–
“MİT’e kamu kurum ve kuruluşlarından
naklen atananlardan, deneme süresinde veya
adaylık süresinde başarısız olanların eski
kurumlarına naklen atamaları yapılır.”
MADDE 6-
2937 sayılı Kanunun 25 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 25- MİT mensupları ile
emeklileri, demirbaş silahları ve zâtî silahlarını
MİT Müsteşarlığı kayıtlarına geçirilmek ve MİT
Müsteşarlığınca verilen belgelere işlenmek
kaydıyla, meskun mahaller dahil her yerde
taşıyabilirler. Bu suretle düzenlenen belgeler
taşıma izni belgesi yerine geçer.”
MADDE 7-
2937 sayılı Kanunun 26 ncı
maddesinin başlığı “Soruşturma izni ve
yargılama” olarak değiştirilmiş ve maddeye
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Cumhuriyet savcıları, MİT görev ve
faaliyetleri ile mensuplarına ilişkin herhangi bir
ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir
durumu öğrendiklerinde MİT ile temasa
geçerler. Konunun MİT’in görev ve
faaliyetlerine ilişkin olduğunun anlaşılması veya
belgelendirilmesi üzerine adli yönden başkaca
bir işlem yapılmaz ve herhangi bir koruma
tedbiri uygulanmaz.
İsimsiz, imzasız, adressiz yahut takma adla
yapıldığı anlaşılan ya da belli bir olayı ve nedeni
içermeyen, delilleri ve dayanakları gösterilmeyen
ihbar ve şikayetler Cumhuriyet savcılarınca
işleme konulmaz.
Bu Kanun kapsamına giren suçlar ile MİT
mensuplarının görev suçlarına ilişkin yargılamaları
yapmaya Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca
belirlenen Ankara ağır ceza mahkemesi yetkilidir.
Ancak MİT Müsteşarı hakkındaki yargılama
Yargıtay ilgili dairesince yapılır.
Aynı konuya ilişkin yeniden soruşturma
yapılamaz.
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
MİT mensupları ile istihbarat hizmetlerine
yardımları tevsik edilenler ve bunların eş, çocuk,
ana, baba ve kardeşleri MİT Müsteşarının
onayıyla 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununda yer alan koruma
tedbirlerinden yararlandırılabilir.
MİT mensuplarının görevlerini yerine
getirirken, görevin niteliği gereği veya görevin
ifası sebebiyle diğer kişilere vermiş oldukları
zararlar idare tarafından tazmin edilir. Tazmin,
zararın göreve ilişkin bir husustan doğması ve
ilgili personelin kasıt veya ağır kusurunun
bulunmaması hâlinde rücu işlemine konu
edilmez.
Türk vatandaşları hariç olmak üzere,
tutuklu veya hükümlü bulunanlar, millî
güvenliğin veya ülke menfaatlerinin gerektirdiği
hâllerde Dışişleri Bakanının talebi üzerine,
Adalet Bakanının teklifi ve Başbakanın onayı
ile başka bir ülkeye iade edilebilir veya başka
bir ülkede tutuklu ve hükümlü bulunanlar ile
takas edilebilir.”
MADDE 8-
2937 sayılı Kanunun 27 nci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 27- Millî İstihbarat Teşkilatının
görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi ve belgeleri,
yetkisiz olarak alan, temin eden, çalan, sahte
olarak üreten, bunlar üzerinde sahtecilik yapan
ve bunları yok eden kişiye dört yıldan on yıla
kadar hapis cezası verilir.
Millî İstihbarat Teşkilatı mensuplarına
ilişkin bilgi ve belgeleri ele geçiren, sahte olarak
üreten, bunlar üzerinde sahtecilik yapan,
bulunduran, kaydeden, bir başkasına veren veya
yayan kişiye üç yıldan yedi yıla kadar hapis
cezası verilir.
Birinci ve ikinci fıkra kapsamındaki bilgi
ve belgelerin; radyo, televizyon, internet, sosyal
medya, gazete, dergi, kitap ve diğer tüm medya
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–32–
MİT mensupları ile istihbarat hizmetlerine
yardımları tevsik edilenler ve bunların eş, çocuk,
ana, baba ve kardeşleri MİT Müsteşarının
onayıyla 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununda yer alan koruma
tedbirlerinden yararlandırılır.
MİT mensuplarının görevlerini yerine
getirirken, görevin niteliği gereği veya görevin
ifası sebebiyle diğer kişilere vermiş oldukları
zararlar idare tarafından tazmin edilir. Tazmin,
zararın göreve ilişkin bir husustan doğması ve
ilgili personelin kasıt veya ağır kusurunun
bulunmaması halinde rücu işlemine konu
edilmez.
Türk vatandaşları hariç olmak üzere,
tutuklu veya hükümlü bulunanlar, milli
güvenliğin veya ülke menfaatlerinin gerektirdiği
hallerde Dışişleri Bakanının talebi üzerine,
Adalet Bakanının teklifi ve Başbakanın onayı
ile başka bir ülkeye iade edilebilir veya başka
bir ülkede tutuklu ve hükümlü bulunanlar ile
takas edilebilir.”
MADDE 8-
2937 sayılı Kanunun 27 nci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 27- Milli İstihbarat Teşkilatının
görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi ve belgeleri,
yetkisiz olarak alan, temin eden, çalan, sahte
olarak üreten, bunlar üzerinde sahtecilik yapan,
bunları yok eden, tahrip eden veya geçici de olsa
tahsis olundukları yerden başka yerde kullanan
kişiye dört yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.
Milli İstihbarat Teşkilatı mensuplarına ilişkin
bilgi ve belgeleri ele geçiren, sahte olarak üreten,
bunlar üzerinde sahtecilik yapan, bulunduran,
kaydeden, bir başkasına veren veya yayan kişiye
üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası verilir.
Birinci ve ikinci fıkra kapsamındaki bilgi
ve belgelerin; radyo, televizyon, internet, sosyal
medya, gazete, dergi, kitap ve diğer tüm medya
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
araçları ile her türlü yazılı, görsel, işitsel ve
elektronik kitle iletişim araçları vasıtasıyla
yayımlanması, yayılması veya açıklanması
hâlinde süreli veya süresiz yayın sahibi, içerik
sağlayıcı, eser sahibi, muhabir, yazar, sorumlu
müdür, yayımcı ve basımcı ile yayanlar
hakkında üç yıldan dokuz yıla kadar hapis
cezası verilir.
Bu Kanun kapsamındaki görev ve
yetkilerin kullanılmasına engel olan kişiye üç
yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.
Bu Kanun kapsamında talep edilen bilgi,
belge ve verileri vermeyen kişilere iki yıldan
dört yıla kadar hapis cezası verilir.”
MADDE 9-
2937 sayılı Kanunun 28 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 28- Bu Kanunda MİT’e verilen
görev ve yetkiler çerçevesinde yapılan her türlü
talep öncelikli olarak yerine getirilir, bu talepleri
yerine getirenlerin hukuki ve cezai sorumluluğu
doğmaz.
Bu Kanun ile diğer kanunlarda aynı konuyu
düzenleyen farklı hükümler bulunması hâlinde
bu Kanun hükümleri uygulanır.
Bu Kanunda yazılı yetkilerin kullanılmasını
ihmal veya suistimal suretiyle önleyen kamu
görevlileri hakkında 27 nci madde hükümleri ile
Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri
uygulanır.”
MADDE 10-
2937 sayılı Kanunun 29 uncu
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 29- MİT mensupları ile MİT’te
görev yapmış olanlar, MİT’in görev ve
faaliyetlerine ilişkin hususlarda tanıklık
yapamaz. Ancak, Devletin çıkarlarının zorunlu
kıldığı hâllerde MİT mensuplarının tanıklığı
MİT Müsteşarının, MİT Müsteşarının tanıklığı
ise Başbakanın iznine bağlıdır.”
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–33–
araçları ile her türlü yazılı, görsel, işitsel ve
elektronik kitle iletişim araçları vasıtasıyla
yayımlanması, yayılması veya açıklanması
halinde süreli veya süresiz yayın sahibi, içerik
sağlayıcı, eser sahibi, muhabir, yazar, sorumlu
müdür, yayımcı ve basımcı ile yayanlar
hakkında üç yıldan on iki yıla kadar hapis cezası
verilir.
Bu Kanun kapsamındaki görev ve yetkilerin
kullanılmasına engel olan kişiye üç yıldan beş
yıla kadar hapis cezası verilir.
Bu Kanun kapsamında talep edilen bilgi,
belge ve verileri vermeyen kişilere iki yıldan
dört yıla kadar hapis cezası verilir.”
MADDE 9-
2937 sayılı Kanunun 28 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 28- Bu Kanunda MİT’e verilen
görev ve yetkiler çerçevesinde yapılan her türlü
talep öncelikli olarak yerine getirilir, bu talepleri
yerine getirenlerin hukuki ve cezai sorumluluğu
doğmaz.
Bu Kanun ile diğer kanunlarda aynı konuyu
düzenleyen farklı hükümler bulunması halinde
bu Kanun hükümleri uygulanır.
Bu Kanunda yazılı yetkilerin kullanılmasını
ihmal veya suistimal suretiyle önleyen kamu
görevlileri hakkında 27 nci madde hükümleri ile
Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri
uygulanır.”
MADDE 10-
2937 sayılı Kanunun 29 uncu
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 29- MİT mensupları ile MİT’te
görev yapmış olanlar, MİT’in görev ve
faaliyetlerine ilişkin hususlarda tanıklık
yapamaz. Ancak, Devletin çıkarlarının zorunlu
kıldığı hallerde MİT mensuplarının tanıklığı
MİT Müsteşarının, MİT Müsteşarının tanıklığı
ise Başbakanın iznine bağlıdır.”
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
MADDE 11-
2937 sayılı Kanunun 30 uncu
maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Kamu kurum ve kuruluşları ile diğer
kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yazılı
görevlerin yerine getirilmesi sırasında ihtiyaç
duyulan hâllerde, kullanımlarında bulunan her
türlü malzeme, ekipman, teçhizat ve cihazı,
diğer kanunların bu konudaki düzenlemelerine
bakılmaksızın MİT’e geçici olarak tahsis
edebilir veya bedelsiz devredebilirler.”
MADDE 12-
2937 sayılı Kanuna aşağıdaki
ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 1- Millî İstihbarat Teşkilatı
uhdesindeki istihbari nitelikteki bilgi, belge, veri
ve kayıtlar ile yapılan analizler, Türk Ceza
Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım
Yedinci Bölümünde yer alan suçlar hariç olmak
üzere, adli mercilerce istenemez.
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (e)
bendine göre kimlikleri değiştirilenler, MİT’in
görev ve faaliyetlerine yardımcı olanlar veya
istihbarat hizmetlerinde istifade edilenler, kamu
görevlisi olup olmadıklarına bakılmaksızın;
görev, faaliyet ve yardımları sebebiyle sorumlu
tutulamaz.
Teşkilat uhdesindeki bilgi ve belgelerin
gizlilik derecelerinin ve sürelerinin tespit
edilmesine, birim ve kısımlara ayrılmasına,
kullanıma veya paylaşıma açılmasına ve
bunların akademik çalışmalar ile her türlü yayın
ve edebi eserde kullanılmasına Müsteşar
tarafından oluşturulacak bir Komisyonca karar
verilir.”
MADDE 13-
7/11/1985 tarihli ve 3238
sayılı Savunma Sanayii Müsteşarlığının
Kurulması ve 11 Temmuz 1939 Tarih ve 3670
Sayılı Millî Piyango Teşkiline Dair Kanunun İki
Maddesi ile 23 Ekim 1984 Tarih ve 3065 Sayılı
Katma Değer Vergisi Kanununun Bir Maddesinde
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–34–
MADDE 11-
2937 sayılı Kanunun 30 uncu
maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Kamu kurum ve kuruluşları ile diğer
kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yazılı
görevlerin yerine getirilmesi sırasında ihtiyaç
duyulan hallerde, kullanımında bulunan her
türlü malzeme, ekipman, teçhizat ve cihazı diğer
kanunların bu konudaki düzenlemelerine
bakılmaksızın MİT’e devredebilirler.”
MADDE 12-
2937 sayılı Kanuna aşağıdaki
madde eklenmiştir.
“EK MADDE 1- Teşkilat uhdesindeki
istihbari nitelikteki bilgi, belge, veri ve kayıtlar
ile yapılan analizler Türk Ceza Kanununun İkinci
Kitap Dördüncü Kısım Dört, Beş, Altı ve Yedinci
Bölümünde yer alan suçlar hariç olmak üzere,
adli soruşturma ve kovuşturmalarda istenemez.
6 ncı maddenin birinci fıkrasının (e)
bendine göre kimlikleri değiştirilenler, MİT’in
görev ve faaliyetlerine yardımcı olanlar veya
istihbarat hizmetlerinde istifade edilenler, kamu
görevlisi olup olmadıklarına bakılmaksızın,
görev, faaliyet ve yardımları sebebiyle sorumlu
tutulamaz.
Teşkilat uhdesindeki bilgi ve belgelerin
gizlilik derecelerinin ve sürelerinin tespit
edilmesine, birim ve kısımlara ayrılmasına,
kullanıma veya paylaşıma açılmasına ve
bunların akademik çalışmalar ile her türlü yayın
ve edebi eserde kullanılmasına Müsteşar
tarafından oluşturulacak bir Komisyonca karar
verilir.”
MADDE 13-
7/11/1985 tarihli ve 3238
sayılı Savunma Sanayii Müsteşarlığının
Kurulması ve 11 Temmuz 1939 Tarih ve 3670
Sayılı Milli Piyango Teşkiline Dair Kanunun İki
Maddesi ile 23 Ekim 1984 Tarih ve 3065 Sayılı
Katma Değer Vergisi Kanununun Bir Maddesinde
(İçişleri Komisyonunun
Kabul Ettiği Metin)
(Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve Niğde
Milletvekili Alpaslan Kavaklıoğlu’nun Teklifi)
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 10 uncu
maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümleler
eklenmiştir.
“Ancak, doğrudan Millî İstihbarat Teşkilatınca
tedarik edilmesi uygun görülen istihbarat ve gü-
venlik amaçlı ihtiyaçlar için gereken kaynak,
MİT Müsteşarının teklifi, Millî Savunma Baka-
nının uygun görüşü ve Başbakanın onayıyla, Sa-
vunma Sanayii Destekleme Fonundan Millî İs-
tihbarat Teşkilatı adına açılmış olan hesaplara
aktarılır. Aktarılan bu tutarlar, Millî İstihbarat
Teşkilatının tabi olduğu mevzuat hükümlerine
göre harcanır.”
MADDE 14-
Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 15-
Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
Gökhan
Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 563)
–35–
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 10 uncu
maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümleler
eklenmiştir.
“Ancak, doğrudan Milli İstihbarat Teşkilatınca
tedarik edilmesi uygun görülen istihbarat ve
güvenlik amaçlı ihtiyaçlar için gereken kaynak,
MİT Müsteşarının teklifi, Milli Savunma
Bakanının uygun görüşü ve Başbakanın
onayıyla, Savunma Sanayii Destekleme
Fonundan Milli İstihbarat Teşkilatı adına açılmış
olan hesaplara aktarılır. Aktarılan bu tutarlar,
Milli İstihbarat Teşkilatının tabi olduğu mevzuat
hükümlerine göre harcanır.”
MADDE 14-
Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 15-
Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.