İstanbul’un Fethi’nin 572. yıl dönümü, her yıl olduğu gibi bu yıl da Türkiye genelinde çeşitli törenler ve etkinliklerle kutlanıyor. 29 Mayıs 1453 tarihinde Fatih Sultan Mehmed önderliğinde Osmanlı ordusunun Bizans surlarını aşarak İstanbul’u fethetmesi, sadece bir askeri başarı değil, aynı zamanda çağlar arasında bir geçişin ve yeni bir dünya düzeninin başlangıcı oldu. Bu büyük zaferin yıl dönümünde, tarihî sürece dair detaylar yeniden gündeme gelirken, İstanbul’un fethine dair derinlikli bilgi ve analizler bir kez daha dikkat çekiyor.
29 Mayıs 1453'te gerçekleşen ve dünyanın yönünü değiştiren İstanbul’un Fethi, bu yıl 572. yılında çeşitli etkinliklerle kutlanacak. Fatih Sultan Mehmed'in öncülüğünde Osmanlı ordusunun Bizans surlarını aşarak şehri ele geçirmesi, sadece bir askerî zafer değil; aynı zamanda bir çağın kapanıp yeni bir çağın başlamasını simgeler. Bu yıldönümü vesilesiyle, fethin detaylı tarihsel arka planı bir kez daha gün yüzüne çıkartılıyor.
Fethin Hazırlık Süreci: Toplar Yola Çıkıyor
Sultan Mehmed, İstanbul kuşatmasına aylar öncesinden hazırlıklara başladı. Boğazkesen Hisarı’nın yapımı tamamlandıktan sonra şehir karadan tamamen kuşatıldı. 1453 Şubat‗ında özel dökümle yapılan dev toplar, şehir surlarına yaklaştırıldı. Bu toplar, taşınması için 60 manda ve yüzlerce asker gerektiren devasa silahlardı. Yolun bozuk kısımlarına tahta köprüler kurularak topun sıratlı şekilde sevki sağlandı.İstanbul’un Surlarla Çevrili Tarihi
İstanbul surları tarih boyunca defalarca genişletildi ve tahkim edildi. Septimius Severus, Büyük Konstantin ve II. Theodosius gibi imparatorlar, şehrin hem kara hem deniz tarafını savunacak kompleks sur sistemleri inşa ettiler. En son inşa edilen Theodosius surları, iki sıralı sur ve onun önünde derin bir hendekten oluşan savunma hattı ile dikkat çekiyordu.Kuşatma İlan Ediliyor
6 Nisan 1453 tarihinde kuşatma resmen başladı. Osmanlı ordusu karadan Ayvansaray ile Yedikule arasındaki bütün hattı kuşatarak şehri abluka altına aldı. Bu seferin önceki denemelerden farkı, Osmanlı donanmasının da kuşatmaya katılmasıydı. Haliç, Galata ile Sarayburnu arasında gerilen bir zincirle korunduğu için Osmanlı gemileri buraya giremedi.Yardıma Gelen Batı Kuvvetleri
Bizans, kuşatma sürerken Batı’dan yardım taleplerinde bulundu. Cenevizli komutan Jüastinianus, yüzlerce askerle birlikte şehre gelerek savunmaya katıldı. Papa tarafından gönderilen gemiler, şehre asker ve mühimmat getirdi. Ancak bu yardımlar yeterli olmadı.Haliç'te Sürpriz Hamle: Gemilerin Karadan Yürütülmesi
Sultan Mehmed’in emriyle 21-22 Nisan gecesi Osmanlı donanması Galata sırtlarından yağlanıp hazırlanan kızaklarla karadan yürütülerek Kılıçali Paşa semti tarafından Haliç„e indirildi. Bu stratejik hamle, Bizans savunmasının çökmesinde çok önemli rol oynadı. Ayvansaray-Hasköy arasına sal ve varillerle kurulan yüzen köprüyle kara birlikleri karşıya geçirildi.Son Taarruzdan Önce Barış Teklifi
Sultan Mehmed, son taarruzdan önce şehrin kan dökülmeden teslimi için bir kez daha teklif götürdü. Bizans’ın kabul etmemesi ücretine oldu. 29 Mayıs sabahı, art arda gelen üç hücumun sonuncusu netice verdi.29 Mayıs: Fetih Gerçekleşiſor
Topkapı-Edirnekapı hattındaki surlara yönelik genel taarruz sabah ezanından önce başladı. Yeniçerilerin öncülüğünde hendekler aşıldı, Ulubatlı Hasan surlara ilk çıkanlardan biri oldu ve şehit oldu. Onun cesareti askerleri yüreklendirdi. Osmanlı birlikleri şehre birden çok noktadan girmeyi başardı. İmparator XI. Konstantin savaş meydanında öldü. Şehir Osmanlıların eline geçti.Fatih İstanbul’da
Fatih Sultan Mehmed, şehirde asayişin sağlanması için Ayasofya’ya geldi. Buradaki halkı teskin etti, kiliseyi camiye çevirdi. Artık şehir resmen Osmanlı topraklarındaydı. Bizans imparatorluğu tarih sahnesinden silindi. Fetihle birlikte şehir yeni bir döneme girdi.Fethin Sonuçları
- Orta Çağ kapanmış, Yeni Çağ başlamıştı.
- Osmanlı Devleti büyük bir imparatorluk olma yolunda emin adımlarla ilerledi.
- İstanbul, müslümanca yeniden şekillenerek payitaht ilan edildi.