YKS ve LGS sınavlarının yaklaşmasıyla birlikte hem öğrenciler hem de aileler için stresli bir dönem başladı. Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Klinik Psikoloğu Derya Büşra Güneş, sınav kaygısının öğrencilerin performansını doğrudan etkileyebileceğini belirtti. Güneş, kaygının doğru yönetildiğinde motive edici olabileceğini ancak aşırı düzeye ulaştığında dikkat ve hafızayı olumsuz etkileyerek başarıyı düşürebileceğini söyledi.
Aile Tutumu Kaygıyı Artırıyor mu?
Psikolog Güneş, sınav dönemlerinde ailelerin tutumunun çocukların psikolojisi üzerinde doğrudan etkili olduğunu vurguladı. Akran kıyaslamalarının ve sınavı bir başarı/başarısızlık ölçütü haline getirmenin öğrencide değersizlik hissi ve baskı yarattığını ifade etti.
“Her çocuğun gelişim hızı ve ilgi alanı farklıdır. Aileler çocuklarını başkalarıyla kıyaslamamalı, bireysel çabalarını takdir etmeli” diyen Güneş, sınav öncesi aile desteğinin çocukların özgüvenini artırarak başarıya katkı sunduğunu belirtti.
Sınav Kaygısı Nasıl Anlaşılır?
Güneş’e göre sınav kaygısı; sınav öncesinde, sırasında veya sonrasında yaşanan yoğun endişe haliyle kendini gösteriyor. Bu durum;
Dikkat dağınıklığı,
Unutkanlık,
Mide bulantısı,
Çarpıntı gibi belirtilerle ortaya çıkabiliyor.
“Başaramam” gibi olumsuz düşünceler, kaygının daha da yükselmesine neden oluyor.
Sınav Kaygısını Azaltmak İçin 10 Altın Öneri
Zamanı verimli yönetin: Günlük plan yapın, son haftaya konu bırakmayın.
Beslenme ve uykuya dikkat edin: Yeterli uyuyun, şeker ve kafeinden kaçının.
Gerçekçi düşünün: “Kaygı normaldir” diyerek baskıyı azaltın.
Fiziksel belirtileri abartmayın: Titreme ve terleme doğaldır.
Nefes egzersizleri yapın: Gevşeme teknikleri kaygıyı azaltır.
Ertelemeyin: Son güne bırakılan çalışmalar kaygıyı yükseltir.
Kendinizle kıyaslayın: Başkalarıyla değil, kendi gelişiminizle ilgilenin.
Yeni ilaç ve gıdalardan kaçının: Alışık olmadığınız şeyler risklidir.
Olumsuz düşünceleri yeniden çerçeveleyin: “Başaramayacağım” yerine “Elimden geleni yapacağım.”
Uzman desteği alın: Uyku sorunları ve aşırı kaygı varsa profesyonel yardım şarttır.
“Sınav Bir Yol, Hayatın Sonu Değil”
Güneş, “LGS ve YKS yalnızca birer sınav. Öğrencinin iyi hazırlanması kadar, kendini iyi hissetmesi de başarıyı etkileyen bir faktördür. Kaygı doğal, yönetilebilir bir duygudur. Önemli olan, buna inanmak ve doğru başa çıkma yollarını öğrenmektir” ifadelerini kullandı.
