Sağlıklı yaşlanma, kaliteli yaşam ve bedensel direncin korunmasında artık yalnızca beslenme ve egzersiz yeterli değil. Uyku, hem ruhsal hem de fiziksel sağlığın temelini oluşturuyor. Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi'nden Nöroloji Uzmanı Dr. Meliha Aydın, yetişkinlerin üçte birinin uykusuzluk yaşadığını belirterek, kaliteli uykunun sağlıklı yaşam için vazgeçilmez olduğunu vurguluyor.
Amerikan Psikiyatri Birliği’nin verilerine göre, uykusuzluk (insomnia) dünya genelinde en sık görülen uyku bozukluğu. Yetişkinlerin %6 ila 10’u ise ciddi boyutta uyku bozukluğu yaşıyor. Tedavi edilmeyen uykusuzluk, sabah yorgunluğu, baş ağrısı, dikkat dağınıklığı ve unutkanlık gibi günlük sorunların yanı sıra; kalp hastalıkları, hipertansiyon, mide rahatsızlıkları, depresyon ve obezite gibi çok sayıda hastalığa zemin hazırlıyor.
Uyku Testiyle Tanı Konulabiliyor
Dr. Aydın, uyku hastalıklarının tanısı için polisomnografi (uyku testi) yönteminin kullanıldığını belirtiyor. Gece boyunca beyin dalgaları, solunum, göz hareketleri ve oksijen düzeyi gibi parametrelerin izlenmesiyle uyku apnesi ve diğer bozukluklar tespit edilebiliyor. Ayrıca hasta yakınlarının tedavi sürecine bilinçli katılımı da iyileşme açısından büyük önem taşıyor.
Psikolojik Sağlık ve Uyku El Ele Gidiyor
Psikiyatri Uzmanı Dr. Pelin Taş ise uykunun ruhsal sağlıkla doğrudan bağlantılı olduğuna dikkat çekiyor. “Uyku bozuklukları, depresyon ve anksiyete gibi hastalıkların hem sebebi hem sonucu olabilir,” diyen Taş, ruhsal hastalıklara sahip bireylerin %80’e varan oranlarda uyku sorunları yaşadığını belirtiyor.
Kaliteli Uyku İçin Uzmanlardan Tavsiyeler
Dr. Pelin Taş’a göre uyku hijyeni kurallarına dikkat edilmesi, tedavinin ayrılmaz bir parçası. İşte önerileri:
Her gün aynı saatte yatıp kalkın.
Uykunuz gelmeden yatağa girmeyin.
Uyuyamazsanız loş ışıkta kitap okuyun ya da hafif müzik dinleyin.
Gün içinde şekerleme yapmayın.
Yatak odasını yalnızca uyumak ve cinsel yaşam için kullanın.
Yatmadan en az bir saat önce ekranlardan uzaklaşın.
Akşam saatlerinde kafeinli içeceklerden ve ağır yemekten kaçının.
Düzenli egzersiz yapın ancak yatmadan hemen önce ağır sporlar yapmayın.
Uykusuzluk, göz ardı edilmemesi gereken bir sorun. Hem bedensel hem ruhsal sağlık için düzenli ve kaliteli uyku, modern çağın en temel sağlık anahtarlarından biri haline geliyor.