Sakarya'nın Arifiye ilçesinde bulunan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Hamit-Fatma Atay Engelsiz Yaşam Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi’nde kalan otizmli birey Abdülkerim Musti’nin şüpheli ölümü, otizm camiasını ayağa kaldırdı.
Türkiye Otizm Meclisi ve Otizm Konfederasyonu’na bağlı 140 sivil toplum kuruluşu temsilcisi ile otizmli bireylerin aileleri, 13 Mayıs 2025 Pazartesi günü merkez önünde basın açıklaması yaparak yaşananlara tepki gösterdi.
“Bu Ölümler Münferit Değil, Sistem Kaynaklı”
Basın açıklamasında, sadece Arifiye değil, Türkiye genelindeki tüm bakım merkezlerinde benzer şiddet, ihmal ve ölüm olaylarının yaşandığına dikkat çekildi. Konuşmalarda öne çıkan ortak görüş; bu ölümlerin münferit değil, sistemin denetimsizliği ve işlevsizliği nedeniyle oluştuğu yönündeydi.
Katılımcılar, “Artık haykırmak istiyoruz. Sessizliğin bedeli hayattır. Her görmezden geliş, bir başka ölümün habercisi oluyor” ifadeleriyle yaşananlara tepki gösterdi.
“Sadece Yas Tutmuyoruz, Çözüm İstiyoruz”
Açıklamada, bakım merkezlerinde kalan bireylerin çoğunun kendini ifade edemeyen bireyler olduğu, bu nedenle haklarının sistematik olarak ihmal edildiği vurgulandı.
“Bugün burada sadece bir trajedinin yasını tutmak için değil, bir daha yaşanmasın diye çözüm üretmek için toplandık” sözleriyle talepler dile getirildi.
STK’lar, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı başta olmak üzere Milli Eğitim ve Sağlık Bakanlıklarının da dahil olduğu çok paydaşlı bir sistemin gerekliliğini vurguladı. Bakım politikalarının sadece sosyal yardım değil, eğitim, sağlık ve bireysel destek planlarını kapsaması gerektiği belirtildi.
Otizm Camiasının Talepleri
Basın açıklamasında dile getirilen çözüm önerileri şöyle sıralandı:
Bağımsız ve şeffaf denetim sistemlerinin tüm bakım merkezlerine uygulanması
Hak temelli ve bireye özel bakım modellerine geçilmesi
Otizm alanında uzmanlaşmış merkezlerin açılması
Ailelerin ve sivil toplumun karar süreçlerine katılımının sağlanması
Personel eğitimlerinin otizm ve engelli hakları konusunda güçlendirilmesi
Kamera sistemlerinin hem caydırıcılık hem adli denetim için zorunlu hale getirilmesi
Psikiyatrik destekli acil sağlık ekiplerinin bakım merkezlerinde hazır bulundurulması
“Gerçek Çözüm Sahada Yatıyor”
Açıklamanın sonunda, kararların masa başında değil, sahada elde edilen deneyimlerle şekillenmesi gerektiği belirtildi.
“Engelli bireylerin yaşam hakkını koruyacak her adım, onların yaşam deneyimini doğrudan tanıyanlardan başlamalıdır. Ancak bu şekilde insan onuruna uygun bir sistem kurulabilir.”
Sakarya Arifiye’deki trajik ölüm olayının ardından başlayan bu kitlesel tepkinin, bakım merkezlerinin yapısal sorunlarını gündeme taşıması ve kalıcı reformlara öncülük etmesi bekleniyor. STK’lar ve aileler, “Bu sadece Abdülkerim’in değil, sesi duyulmayan binlerce engellinin mücadelesidir” diyerek çağrılarını yineledi.
Haber: Amine Çalışkan
