Batı Afrika’dan başlayan Ebola salgını dünya için ciddi bir tehdit oluşturmaya başladı.
Türkiye'de de tedirginlik yaratan Ebola virüsü TIP Adamlarının başlıca konusu oldu.Son olarak ABD'de alrm verildi.
Gine'de bir süre Ebola hastalarının tedavisi için çalıştıktan sonra ABD'nin New York kentine dönen doktorun, Ebola virüsü taşıdığı belirlendi.
Ebola hastalarını tedavi etmek için bir süre Gine'de bulunan Dr. Craig Spencer, New York'ta Ebola virüsü taşıdığı belirlenen ilk kişi oldu. Bellevue Hastanesi'ne kaldırılan doktora yapılan testlerin pozitif çıkmasının ardından, New York Sağlık Müdürlüğü alarma geçti.
EBOLA NEDİR
Ebola ilk olarak 1976 yılında Sudan’ın Nzara ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin Yambuku kentlerinde eş zamanlı 2 salgına yol açmıştır. Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde görülen salgının Ebola Nehri yakınında bir köyde meydana geldiğinden hastalığa bu isim verilmiştir.Filoviridae (filovirüs) ailesinin 3 üyesinden biri Ebola Virüsü olup diğerleri Marburg Virüsü ve Cueva Virüsüdür. Ebola Virüsü 5 ayrı türe sahiptir:
Türkiye'de de tedirginlik yaratan Ebola virüsü TIP Adamlarının başlıca konusu oldu.Son olarak ABD'de alrm verildi.
Gine'de bir süre Ebola hastalarının tedavisi için çalıştıktan sonra ABD'nin New York kentine dönen doktorun, Ebola virüsü taşıdığı belirlendi.
Ebola hastalarını tedavi etmek için bir süre Gine'de bulunan Dr. Craig Spencer, New York'ta Ebola virüsü taşıdığı belirlenen ilk kişi oldu. Bellevue Hastanesi'ne kaldırılan doktora yapılan testlerin pozitif çıkmasının ardından, New York Sağlık Müdürlüğü alarma geçti.
EBOLA NEDİR
Ebola ilk olarak 1976 yılında Sudan’ın Nzara ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin Yambuku kentlerinde eş zamanlı 2 salgına yol açmıştır. Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde görülen salgının Ebola Nehri yakınında bir köyde meydana geldiğinden hastalığa bu isim verilmiştir.Filoviridae (filovirüs) ailesinin 3 üyesinden biri Ebola Virüsü olup diğerleri Marburg Virüsü ve Cueva Virüsüdür. Ebola Virüsü 5 ayrı türe sahiptir:
- Bundibugyo Ebola Virüsü (BDBV)
- Zaire Ebola Virüsü (EBOV)
- Reston Ebola Virüsü (RESTV)
- Sudan Ebola Virüsü (SUDV)
- Taï Forest Ebola Virüsü (TAFV).
Hastalığın Bulaşması
Ebola virüsünün doğal rezervuarı şu ana kadar ispat edilemediğinden bir salgın başlangıcında virüsün insana nasıl bulaştığı bilinmemektedir. Araştırmacılar ilk hastanın enfekte bir hayvanla temas sonucu virüsü aldığı hipotezini ileri sürmüşlerdir.İnsan enfeksiyonu oluştuğunda virüsün başkalarına bulaşmasının birçok yolu vardır. Ebola enfekte insanlarla doğrudan temas yoluyla insandan insana bulaşır. Bunlar:- Enfekte bir kişinin kanı ya da salgılarıyla doğrudan temas.- Enfekte salgılarla kontamine olmuş objelerle temas.- Defin işlemleri sırasında cenazeye doğrudan temas edilmesi de hastalığın yayılmasında etkendir.- İyileşen erkek hastaların spermleri yoluyla hastalığı 7 haftaya kadar bulaştırması mümkündür.- Ebola Kanamalı Ateşi’ne yol açan virüsler, genellikle hasta bakımıyla uğraşırken enfekte salgılarla teması olan aileler ve arkadaşlar aracılığıyla yayılmaktadır.Ebola Kanamalı Ateşi salgınlarında hastalık sağlık tesislerinde hızla yayılabilir (klinikler, hastaneler v.b.). Maske, elbise ve eldiven gibi uygun koruyucu ekipman giymeyen personelin bulunduğu sağlık tesislerinde virüse maruziyet riski yüksektir.Enjektör ve ekipmanların uygun bir şekilde temizlenmesi ve imha edilmesi önemlidir. Tek kullanımlık olmayan malzemeler tekrar kullanılmadan önce sterilize edilmelidir. Sterilizasyona dikkat edilmezse virüs bulaşımı devam eder ve salgın büyüyebilir.Hastalık Belirti ve Bulguları
- Ateş
- Baş ağrısı
- Eklem ve kas ağrısı
- Halsizlik
- İshal
- Kusma
- Mide ağrısı
- İştahsızlık
Hastalığa Maruz Kalma Riski
Afrika’da teyit edilmiş vakalar şu ülkelerden bildirilmiştir:- Liberya
- Sierra Leone
- Gine
- Nijerya
- Demokratik Kongo Cumhuriyeti (DRC)
- Gabon
- Güney Sudan
- Fildişi Sahilleri
- Uganda
- Kongo Cumhuriyeti (ROC)
- Güney Afrika (importe olmuş)
Hastalıktan Korunma
Ebola Hemorajik Ateşi’nden korunma konusunda birçok zorluklar vardır. Ebola Hemorajik Ateşi ile insanların tam olarak nasıl enfekte oldukları bilinmediğinden az sayıda temel korunma tedbiri vardır.Ebola Hemorajik Ateşinden etkilenen bölgelerde yaşayan insanların hastalıktan korunmak için aşağıdaki önlemlere uymaları tavsiye edilir.- Diğer bulaşıcı hastalıklarda olduğu gibi hastalığı önlemenin en önemli uygulamalarından biri ellerin düzenli olarak yıkanmasıdır. Ellerinizin su ve sabunla yıkanması (ya da sabun bulunmadığı yerlerde ve ellerin açıkça kan ve vücut sıvılarıyla kirli olduğu durumlarda susuz alkol-bazlı el losyonun kullanılması) cildinizden potansiyel enfekte materyalleri uzaklaştırır ve hastalığının geçişini önler.
- Eldiven kullanılan durumlarda eldivenleri çıkarmadan önce su ve sabunla yıkayınız ve eldivenleri çıkardıktan sonra da ellerinizi yıkayınız.
- Ölü hayvanlarla, özellikle de primatlarla temastan kaçınınız.
- Yerel pazarlarda tüketim için satılan primatlar dahil vahşi hayvanların etini yemeyiniz.
- Enfeksiyon olasılığını asgariye indirmek için Ebola Virüsü enfeksiyonu olduğundan şüphelenilen insan ya da hayvanlarla yakın temas ederken enfeksiyon kontrol önlemlerini uygulayınız.
- Sağlık tesislerinde hastalık bulaşma riski yüksektir. Bu nedenle sağlık çalışanlarının bir Ebola Hemorajik Ateşi vakasını fark etmesi ve pratik viral hemorajik ateşi karantina önlemlerini veya bariyer hemşirelik tekniklerini uygulamak için hazır olması gereklidir. Bu önlemler arasında koruyucu kıyafetlerin giyilmesi (önlük, eldiven, maske, göz koruyucu ekipman gibi) yer almaktadır. Enfeksiyonun yayılmasını önlemekle ilgili olarak ekipman ve enjektörlerin sterilize edilmesi, uygun bir şekilde imha edilmesi ve hastaların vücut salgılarının da uygun bir şekilde imha edilmesi de önemlidir.