Büyük Türk Turan Hareketi Derneği, bu haftaki etkinliğinde önemli bir tarihî konferansa ev sahipliği yaptı. Derneğin Samsun’daki merkezinde düzenlenen toplantıya konuk olan Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nedim İpek, “Orta Karadeniz’de Pontus ve Ermeni Çete Savaşları” başlıklı sunumuyla, Osmanlı’nın son dönemlerinde yaşanan çalkantılara ve Cumhuriyet’e giden süreçteki mücadelelere ışık tuttu.
Konferansa Yoğun Katılım
Etkinliğe; Büyük Türk Turan Hareketi Derneği Genel Başkanı Av. Lütfi Keskin, Prof. Dr. Kenan Erzurumlu, Şair-Yazar M. Halistin Kukul, Av. Necati Bulutay, emekli öğretmenler Yusuf Uçar ve Yusuf Akan ile Ertuğrul Firidin, Mehmet Salih Çolak, Salim Eken, Mustafa Dak ve çok sayıda dinleyici katıldı. Katılımcılar, tarihi belge ve bilgilerle desteklenen bu derinlemesine sunumu dikkatle takip etti.
Çok Uluslu Yapı ve Etnik Gerilimler
Prof. Dr. Nedim İpek, konuşmasına Osmanlı Devleti’nin çok uluslu yapısında yer alan kavimlerin, henüz milletleşememiş olmaları nedeniyle dönem dönem farklı çıkar çevrelerinin etkisiyle isyan hareketlerine yöneldiğini belirterek başladı. Özellikle Cumhuriyet öncesi dönemde bu unsurların, Osmanlı Devleti'ne karşı dış destekli faaliyetlerde bulunduğunu vurguladı.
Orta Karadeniz’de Çete Terörü
İpek, bu bağlamda özellikle Pontus Rum çeteleri ve Ermeni silahlı grupların Orta Karadeniz’de yoğun olarak faaliyet gösterdiğini, Samsun, Ordu, Giresun ve Trabzon gibi şehirlerde halkı yıldırmak ve devleti zayıflatmak adına çeşitli şiddet olayları düzenlediklerini ifade etti. Çete savaşlarının, Anadolu halkının huzurunu ciddi ölçüde bozduğuna dikkat çekti.
Emperyal Güçlerin Taşeronları
Konuşmasının devamında bu grupların emperyalist güçlerin taşeronu olarak hareket ettiğini söyleyen Prof. Dr. İpek, “O dönem bu isyanlar, sadece içeriden değil, dışarıdan da yönlendirilmişti. Osmanlı İmparatorluğu, bu tehlikeli girişimlere karşılık olarak birçok unsuru o zamanlar sınırları içinde bulunan Suriye gibi bölgelere sevk etmek durumunda kaldı” dedi.
Türk Milletinin Adalet Geleneği
Prof. Dr. Nedim İpek, Türk milletinin tarih boyunca mazlumlara kucak açan, insani değerlere dayalı bir devlet geleneğine sahip olduğunu da vurguladı. “Türk milleti tarihin hiçbir döneminde başka milletlere zulmetmemiştir. Aksine, yardıma muhtaç olanlara el uzatmış, zalimle değil mazlumla yan yana olmuştur,” diyerek sözlerine devam etti.
Ulus Devlete Geçişin Öncüsü Türklerdir
Konferansın en dikkat çekici bölümlerinden birinde Prof. Dr. İpek, tarihî bir dönüşüm sürecine dikkat çekti: “Hanedanlığı millî/ulus devlete ilk dönüştüren millet, Türk milletidir. Bu büyük dönüşüm, Osmanlı-Türk Cihan Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne geçişle gerçekleştirilmiştir.”
Sunumun ardından gerçekleşen soru-cevap bölümünde Prof. Dr. Nedim İpek, katılımcıların sorularını içtenlikle yanıtladı. Tarih meraklıları için aydınlatıcı ve öğretici geçen etkinlik, derin tarih bilgisiyle donatılmış, belgeli ve akademik bakış açısıyla sunulmuş bir konuşmayla sona erdi. Dinleyiciler, bu anlamlı konferans için hem Dernek yönetimine hem de Prof. Dr. Nedim İpek’e teşekkür etti.
Prof. Dr. Nedim İpek Kimdir?
Prof. Dr. Nedim İpek, Türkiye'nin önemli tarihçilerinden biri olup, özellikle Yakınçağ Osmanlı tarihi ve Cumhuriyet öncesi Anadolu toplum yapısı üzerine çalışmalarıyla tanınmaktadır. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü'nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Aynı fakülte bünyesindeki Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı’nda akademik faaliyetlerini sürdüren İpek, özellikle Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçiş sürecinde yaşanan sosyal, siyasal ve etnik dönüşümleri ele aldığı çalışmalarıyla bilinmektedir.
Akademik yaşamı boyunca çok sayıda konferans, sempozyum ve panele katılan Prof. Dr. İpek, özellikle Pontus ve Ermeni çete faaliyetleri, Osmanlı tebaası içindeki gayrimüslim unsurların siyasî rolleri, ve Millî Mücadele dönemi Anadolu’sunda toplumsal direniş gibi konulara odaklanan araştırmalarıyla öne çıkmıştır.
Tarihî olaylara realist, belgeli ve disiplinler arası bakış açısıyla yaklaşan Nedim İpek, aynı zamanda Osmanlı modernleşmesi, milletleşme süreçleri ve ulus-devlet oluşumu konularında da fikir üreten, düşünsel katkılar sunan bir akademisyendir. İfade ve anlatım gücüyle dikkat çeken İpek, güncel tarihî tartışmalarda da bilimsel referans kabul edilen isimlerden biridir.
Ayrıca, akademik çalışmalarının yanı sıra toplumsal hafızanın korunmasına katkıda bulunmayı hedefleyen tarih konferansları, paneller ve sivil toplum faaliyetleri ile de sık sık kamuoyunun karşısına çıkmaktadır. En son "Orta Karadeniz’de Pontus ve Ermeni Çete Savaşları" başlıklı konferansıyla bölge tarihine ışık tutmuş ve Osmanlı sonrası gelişmelerin anlaşılmasına katkı sağlamıştır.
Prof. Dr. Nedim İpek, Türk tarihçiliğine yaptığı katkılarla, hem akademik çevrelerde hem de kamuoyunda saygın bir yer edinmiş değerli bir bilim insanıdır.
Haber: Kapsamhaber
