Kaz nasıl yetiştirilmeli, nasıl beslenmeli, nelere dikkat edilmeli sorularına cevap veren Mustafa Kemal Bektaş, "Ekşen Tarım ve Hayvancılık olarak kaz yetiştiriricilerimize bir katkı sunmak istedim. Sizlere kaz yetiştiriciliği ile ile ilgili bu yazımda pratik bilgiler vereceğim." ifadelerini kullanarak, Kaz Irkları ve Damızlık Kazları, Kuluçka Kaz Yumurtaları, kaz ırkları, kazların mera ve güvenliği, kazlar nerede nasıl saklanır, kazların davranışı nasıldır? başlıklar altında kapsamlı açıklamalarda bulundu.
Embden, Chinese ve Toulouse. Mast, mamut, g35, g36, landes, legart gibi muhtelif ticari ırklar mevcuttur. Çinliler yumurta üretim hızını arttırırken, Toulouse vücut ağırlığını arttırıyor. Embden - mast - mamut gibi, beyaz tüylerin yanı sıra iyi bir vücut ağırlığına katkıda bulunur. Bir çok kaz üreticisi beyaz tüylü kazları gri tüylü kazlara tercih eder. Yerli ırklar ayrıca yukarıda belirttiğim gibi ağır, orta ve hafif sınıflandırmalara da ayrılmıştır. Yetiştiricilikte bu durumu göz önünde bulindurun.
Et için kaz yetiştiriyorsanız ekim ayında hazır olabilirler. Bu Michaelmas ya da yeşil kaz. Şişman kaz gibi dolgun olmayacak ama yine de çok hassas bir rosto yemeği yapılmaktadır. Daha fazla arzu edilen bir besiye göre daha az yağlı olacaktır. Yağsız et istiyorsanız, Çin veya Afrika kazları bir Embden, mast, mamut, landes, legart v.b veya Toulouse'tan daha yağsız bir vücut oluşturur.Kazlar Ekim ayında kesilir ve dondurulabilir. Ancak, çoğu müşteri yılbaşı azami ağırlıklarına sahip dolgun ve taze kazlar aramaktadır. Ağır ırklar, düzenli olarak konsantre beslenmeleri durumunda, 8-10 haftalarda kesilebilir. 4.5 kg'a (10 lb) kadar ağırlık verebilirler. Bu yaştaki büyümeyi en üst düzeye çıkarmak için, egzersiz miktarlarını azaltmanız ve bir gecede onları içeri almanız gerekir. Tamamen tüylendiklerinde hazırdırlar.12 haftanın ötesinde, gıda dönüşümü çok daha yavaş büyüdükçe azalır ve pek çok iğne tüyü için tüy dökebilir. Bu bir kabus yolma yapabilir. Yetiştirici veya bitirme rasyonlarını bol miktarda çimlerin olduğu yaz döneminde beslemeye devam ederseniz, fazladan masrafa maruz kalırsınız Bu, toparlanma için kötü bir zamandır, dolayısıyla şu anda daha az konsantre beslemek daha iyidir. Merayı tam olarak kullanırsanız ve tamamlayıcı beslemeyi tamamen kısıtlarsanız veya durdurursanız, kazlar bu dönemde bu kadar hızlı büyümeyeceklerdir, ancak bunun gelecekteki büyüme üzerinde herhangi bir etkisi olmayacaktır.Besi kazları sessiz, sakin ve stressiz koşullara ihtiyaç duyar. Sessizce, gürültüsüsce ve yaşam tarzlarında ani değişikliklerden kaçının. İdeal olarak, gün boyunca iyi bakım yapılmış meralarda bırakılabilirler, ancak sınırlı alanla çok fazla enerji kullanmazlar. Hareketli elektrikli çitlerin kullanılması uygun olabilir. Rüzgar ve yağmurdan hayvanlarınıza koruma sağladığınızdan emin olun.Mera da zemin kirlenmiş veya sulanmış ise, derhal temiz zemine götürün. Mevcut taze ot yoksa, bu ideal bir durum olmasa da, kazlar beton bir alanda tutulabilir. Geceleri onları yavaşça ve sessizce kümesine taşıyın. Daha sonra avlu fırçalanabilir ve ertesi gün kazlar için temiz olması için aşağıya doğru çekilebilir. Yine, olumsuz hava koşullarından kazlarınız korunmalıdır.Haber: Mustafa Kemal Bektaş
Kaz Irkları ve Damızlık Kazları
Damızlık Kazları:Diğer kümes hayvanlarında olduğu gibi, kazları da kuluçkalamak istiyorsanız, bir kuluçka makinesinde ya da üzerine kaz oturtarak kaz yumurtalarını kuluçkalıyabilirsiniz. Diğer bir seçenek ise, yumurtaların üstüne oturtmak için kuluçkalık bir tavuk kullanmaktır ve bu seçeneği seçerseniz civcivleri suya teşvik etmek zorunda kalacak olsanız da civcivleri tavuk anne kendileri gibi yetiştirecektir.Kuluçka Kaz Yumurtaları
Kazlar için oturma veya inkübasyon süresi 28-32 gün arasındadır ve inkübatördeki sıcaklık, üreticinizin önerisine bağlı olarak 37.2-38.4oC arasında ayarlanmalıdır. (Her marka makinenin kdndisine has ısı parametreleri mevcut olup, kuluçka makinesini aldığınız yerden bu ısı ayarlarını sorunuz.) Sivri uçlu inkübasyondan önce yumurtaları 24 saat bekletmeli ve bu süre boyunca oda sıcaklığına yerleşmelerine izin vermeli ve 7 günden daha eski yumurtaları kullanmaktan kaçınmalısınız.Embriyonun gelişimini kontrol etmek ve bu noktada şişmiş veya kısır olan yumurtaları atmak için yumurtaları 7 gün sonra tekrar 21 gün sonra yine mumlamanız gerekir. En uygun tarama hızını sağlamak için 21 gün sonra dönme dışında yumurtaları makineden veya inkübatörden hareket ettirmeyin.Yumurtalar günde en az 3 kez döndürülmelidir. Çoğu inkübatörün otomatik çeviricileri var, ancak manuel bir inkübatörünüz varsa, çevirimlerinizi not edin ve günde en az 3 tur çevirdiğinizden emin olun (bir makine her saat kadar sık dönecektir ) ve her zaman bir önceki zamanın tersi yönünde. Kuluçka tavuk annelerde kendisi dönderecektir.Kuluçkadan çıkma
Kaz yavruları yumurtadan çıktıktan sonra bir kaz yavrusu, onları yiyecek ve içeceği suya (ya da bir kaz) götürür, ancak bir tavuk tarafından yetiştirilirse, yavruları suya yönlendirmek için üç gün geçmesi gerekir. Bu kazlar sığ sularda boğulmayacak şekilde çok sığ olmalıdır.Kaz yavrularını bir makinede tutarsanız, 38 ° C'lik bir sıcaklıkta tutmalı ve ardından altı hafta boyunca sıcaklığı her hafta 1 derece, sonra dışarıya çıkarmadan önce 2 derece dış ortam sıcaklığına düşürmelisiniz.Kaz yavrusu ilk 3-4 hafta boyunca bir başlangıç civciv yetiştirme rasyonunda beslenmeli ve büyüyen püre veya topaklara taşınmalı ve 14 haftalık olana kadar buğday ve tahılları diyetlerine yavaş yavaş dahil etmeye başlamalıdır. Bu civcivlerin kursak ve bağırsak sistemi henüz olgunlaşmadığından yeni çıkan civcive daha ilk haftasında yüksek kalorili etlik yem gibi yem vermekten kaçınılmalıdır. Mümkünse kabuğundan yeni çıkan civcive Prolive probiyotik ile vitaplus vitami verin. Bu civcivlerin nasıl akranlarına gelişmede fark olduğunu göreceksiniz.Kaz Irkları:
Genel olarak, ticari türlerin çoğu, Hafif ırklar, orta ağırlıktaki ırklar ve ağır ırklar diye sınıflandırılırlar. Kısacası kazlar aşağıdakilerin bir veya daha fazlasından geliştirilmiştir:Embden, Chinese ve Toulouse. Mast, mamut, g35, g36, landes, legart gibi muhtelif ticari ırklar mevcuttur. Çinliler yumurta üretim hızını arttırırken, Toulouse vücut ağırlığını arttırıyor. Embden - mast - mamut gibi, beyaz tüylerin yanı sıra iyi bir vücut ağırlığına katkıda bulunur. Bir çok kaz üreticisi beyaz tüylü kazları gri tüylü kazlara tercih eder. Yerli ırklar ayrıca yukarıda belirttiğim gibi ağır, orta ve hafif sınıflandırmalara da ayrılmıştır. Yetiştiricilikte bu durumu göz önünde bulindurun.
Et için kaz
Et için kaz tutuyorsanız, 23-25 hafta sonra yemeye hazır olmalıdır. Kazları sofra için beslemek için, ayırmadan önce son 4-6 hafta boyunca onları bir yüksek rasyonlu peletine ve tahılına taşımalısınız.Çoğu cins, bir mevsimde sadece 10 ila 20 yumurta bırakır, Roman ve Sebastopoller 30 koyacaktır, ancak en verimli olanı, türlere bağlı olarak yılda yaklaşık 40 ila 80 yumurta arasında olan Chinese, african ve linda gibi kazlardır. Bazı türlerde mast, mamut, legart hibi türlerde 30 - 40 adet yumurta bırakabilmektedir.Kazların Mera ve Güvenliği
Kazlar her zaman güvenli kümeseihtiyaç duymakta ancak karmaşık kümeslere ihtiyaç duymamaktadır. Yeterli uyku alanına ihtiyaçları olacak - yetişkin kaz başına yaklaşık 60 cm. olup, rutubetten ve cereyandan korunmalıdır. Kilitlenebilir bir kapıya sahip güçlü bir çit kazların onları hem yabani hayvanlardan hem de insanlardan korumak için mükemmeldir.Kümesten cok dışarıda olmayı tercih ederler. Kümes tabanı bir tahta talaş, talaş veya çekirdek kabuğu tabakası ile kaplanmalıdır, ancak dışkıların amonyak kokusunu emen saman, tüm kümes hayvanlarında solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilecek zararlı sporlar içerebileceğinden saman altlıklardan kaçınılmalıdır.Kazlar Nerede Saklanır
Kazlar merada otlanmaktan hoşlanırlar ve eğer yeterli miktarda toprağa sahipseniz, otla beslenecekleri bir çim alanla beslenebilirler ve toplanırken bulduğu böcek, salyangoz, sümüklü böcek ve solucanlardır. İdeal olarak kazlar için otlatma, en fazla 10 cm (4 inç) yükseklikte olmalıdır ve taze genç otlardan oluşmalıdır. Meralarınızda ki otlarınız uzadıysa, üzerine sığır veya koyun gibi hayvanları önceden koyabilirsiniz ve sonradan kazlar gelebilir. Alternatif olarak, onlar için biçebilirsiniz. Bir meyve bahçesi, yaz ortasında gölgeyi tercih ettikleri için kazlar için ideal bir ortamdır. Kazlar bahçeyi doğal olarak biçer ve düzenli tutarrlar ve ayrıca tüm kapı önlerini temizleyecektir. Ancak kazlar, yeni ağaç kabuklarını sökerek genç ağaçların gövdelerine zarar verecek, bu nedenle teller ve çitlerle korunmasına ihtiyaç olacaktır.Meralarda Kaz Besleme Yoğunluğu
İhtiyacınız olan mera miktarı otların kalitesi ve iklim koşullarına göre değişecektir. Kalıcı üreme ve sofra yetiştiricileri arasında ayrım yapmak da önemlidir. İkincisi, sınırlı bir süre için meraları işgal edecek, böylece beslenme yoğunluğu, sürekli olarak tutulan yetiştiriciler için olduğundan daha yüksek olacaktır.Genel bir kılavuz olarak, aşağıdakiler organik olarak yetiştirilmiş kazlar için belirtilen maksimum yoğunluktur, ancak yine de meranın doğası ve kalitesinin nihayetinde hangi yoğunluğun uygun olduğunu belirttiği vurgulanmalıdır.Kazların verim düşüklüklerinde on yıldır güvenle kullandığımız prolive probiyotik bağırsak koruyucusu ile vitaplus vitamin amino asit, vitamin, mineral madde prebiyotik ekstremizi kullanmaktayız. Bunu da bir dip not olarak belirtmeden geçmek istemedim.- Ağır üreme hayvanı - hektar başına 12 kaz (dönüm başına 5).
- Hafif yetiştiriciler - hektar başına 15 kaz (dönüm başına 6).
- Yetiştiriciler veya pazar kazları - hektar başına 600 kaz (dönüm başına 250) olarak planlanmalıdır.
Kazların Güvende ve İçerisinde Tutulması
Kazların belli bir bölgeye yayılmasını istiyorsanız, 1m yüksekliğindeki çitler onları sınırlar ve dolaşmasını önler. Bu alan, aynı zamanda, kazların kendilerini daha küçük kümes hayvanlarından daha iyi koruyabilmesi nedeniyle, etrafını çevreleyen veya elektrikli çitlere veya tilki geçirmez çitlere sahip olmalıdır.Kaz ve Beslenmesine Giriş
Tarla, çayır ya da meyve bahçesi gibi boş bir alanı olan herkes, birkaç yerli kaz bulundurma bazan kötü sonuçlara neden olabilir. Kazlar bu çimleri dipten biçip yerler zarar verebilirler.Kaz Davranışı (Saldırganlık):
Kazların saldıracak ve ısırtacak kısır kuşlar olduğu yaygın bir yanılgıdır. Aslında, korkmadıkları veya kışkırtılmadıkları sürece inanılmaz derecede uysal olma eğilimindedirler. Sahiplerine çok bağlı hale gelirler ve çoğu zaman insanlar, et için doğdukları kazları, sevecen doğası gereği aile hayvanı olarak bulundurulurlar.Kazlar uzun ömürlüdür ve 40 yıla kadar da yaşayabilirler!
Bunu söylerken, bir saldırgan olabileceği üreme mevsimi gibi zamanları vardır. Sürüyü besleyenlere bile. burada, besleyicinin "Ben de agresif olabilirim diye geri çekilin!" elin ve kolun kazın önünde olmasıyla "kaz-baş ve boyun" şekli oluşturmak ve kaz tehdidi gibi aşağı ve yukarı hareket ettirmek etkili olabilir. Kazları buğday ve tahıl topaklarının karışımı ile beslemek en iyi kombinasyondur. Buğday, kazlar için daha sindirilebilir hale getirdiğinden ve ayrıca buğdayın haşerenin alınmasını önlediğinden, topakların yağmura / neme karşı korunan derin bir kapta verilmesi gerektiğinden, büyük bir kova su içinde verilmelidir. Yiyecekler günlük olarak tazelenmelidir, bu nedenle, sürünüzün bir gün içinde yiyeceği miktarda yem vermelisiniz, ki kaz başına geniş çim alanlara erişimi günde 140 - 200 gram (5-7oz) arasında olacaktır.Diğer tüm kümes hayvanlarında olduğu gibi mermer tozu, pirinç tipi bir nolu mozaik, kum sağlamalısınız ki böylece kazlar yiyeceklerini taşlıkta / mahsulde uygun şekilde öğütebilsinler ve bu aşamada ortaya çıkan kalsiyumu hem vücudunun iskelet sisteminde yada yumurta örmesinde kullanabilsinler.Kaz Hastalıkları, Parazitler, Solucanlar, Bitler ve Akarlar
Genel olarak sert bir kuş olmasına rağmen, kazların yatkın olabileceği bir çok hastalık vardır. Hijyen standartlarını iyi tutarsanız ve temiz suya erişmelerini sağlarken, kazlarınızı doğru şekilde besler ve yayıldatırsanız çoğu sağlık probleminden kaçınmanız gerekir.Kaz Sürüsünü Kontrol Edin
Olağandışı burun akıntısı, yüz şişmesi veya morarma, sert delikler, kesikler ve sıyrıklar için kazları dikkatle izlemelisiniz. Kazları haftalık olarak kontrol ediyorsanız ve her gün genel sürünü sorunlarına dikkat ederek, hastalıkları önleyebilirsiniz veya erken tedbir alabilirsiniz. Kötü bir kazanız olduğundan şüpheleniyorsanız ve hastalığın nedenini belirleyemiyorsanız derhal kanatlı ile çalışan hayvan veterinerine, veteriner teknisyenine başvurmalısınız. Kazlar hastalıkları iyi gizleyebilir ve sıklıkla semptomlar ortaya çıktığında tedavi için çok geç olabilir, bu nedenle ya kazınızı kanatlı ile çalışan veterinere götürmelisinizSolucanlar da kazları enfekte edebilen çok sayıda kurtcuk vardır. Ancak en sıkıntılı iki tanesi gapeworm ve taşlık kurdu . Gapeworm (çatalkurt) (Syngamus trachea) kuşlarda ve kümes hayvanlarında açıkağız hastalığına sebep olur. boğaza girer ve kuşun sert nefes almasına, öksürmesine, açılmasını ve gagasını sıkıntı içinde kapatmasına neden olur. Taşlık solucanı da çok zararlı olabilir. Taşlıkta güçsüzlük, halsizlik ve kilo kaybına neden oluyor. (Genç bir kaz çok oturuyorsa iç parazit varlığından şüphelenin). Genç kazlarda ölüm hızlı bir şekilde takip edilebilir, bu nedenle dikkatli olmak gerekir.Tüm solucanlar , üreticinin talimatlarına göre yem içine karıştırılmış Flubenvet ile tedavi edilebilir . Gelen tüm kazlar elbette ve daha sonra iki ayda bir kez solucanlara karşı ilaçlanmalıdır. Her zaman bol miktarda taze su sağlayarak, tercihen sert bir alanın oluşmasını önlemek için bir kafes stand üzerinde solucan oluşumunu önleyin. Kazları mümkün olduğu kadar temiz zeminde tutun ve kapalı koşullar sırasında, bol miktarda temiz, derin, kuru saman veya odun talaşı olduğundan emin olun ve altlıklarını sık sık temizleyin.Kazları Etkileyen Bitler ve Akarlar
Kazlar uygun koşullarda büyüdüğünde, dış parazitlerin sorun yaratması muhtemeldir. Bu parazitler çok küçük olduğu için bunu iyi bir ışıkta kontrol edin. Kazları ve kümesleri ilaçlamak için veterinerinize mutlaka danışın.Isı stresi :Isı stresi öncelikle kazları etkileyen, kazın belirtileri üzerine düşen ve düşmekte olan bir durumdur. Çok sıcsk havalarda iyi havalandırılmayan kümeslerde asidoz özellikle respiratorik asidoz şekillenebilir. Künes pencereleri tdk tarafli açarak da oluşabilecek solunum yolu enfeksiyonunu önleyebilirsiniz. Sıcak koşullarda yetersiz içme suyuna ve gölgeye sahip olmaktan kaynaklanabilecek aşırı ısınmadan dolayı bu stres faktörü çok sık kaynaklanabilir. Ayrıca kötü havalandırılmış koşullarda bir kazanın mahfazası sonucu da olabilir. Daha önce belirttiğim gibi, kazlar açık havada yaşayan bir kuştur, künes hayvanıdır, ve sıcaktan çok daha iyi soğuklarla da başa çıkabilir. Etkilenen kuşu serin bir yere getirin ve içmeye teşvik edin. Başının üzerine biraz soğuk su dökmek de faydalı olabilir. Kötü etkilenmişse, serin bir esinti oluşturmak için bir fanı takınKazlarda İshal
Kanla karışık yapılan beyaz ishal, daha önce bahsedildiği gibi, kazlardaki Coccidiosis'in bir göstergesi olabilir. Yeşilimsi, portajal rengi köpüklü ishal parazitik kurt istilasının işareti olabilir. Yavaş büyüme ve tüylenmenin de eşlik ettiği kahverengimsi ishal Enteritin bir göstergesi olabilir. Ishal durumlarında mutlaka kanatlı ile çalışan veterinerinize ve veterkner sağlık teknisyeninize başvurun.Kaz Irkları Hakkında
Michaelmas veya yeşil kaz:Et için kaz yetiştiriyorsanız ekim ayında hazır olabilirler. Bu Michaelmas ya da yeşil kaz. Şişman kaz gibi dolgun olmayacak ama yine de çok hassas bir rosto yemeği yapılmaktadır. Daha fazla arzu edilen bir besiye göre daha az yağlı olacaktır. Yağsız et istiyorsanız, Çin veya Afrika kazları bir Embden, mast, mamut, landes, legart v.b veya Toulouse'tan daha yağsız bir vücut oluşturur.Kazlar Ekim ayında kesilir ve dondurulabilir. Ancak, çoğu müşteri yılbaşı azami ağırlıklarına sahip dolgun ve taze kazlar aramaktadır. Ağır ırklar, düzenli olarak konsantre beslenmeleri durumunda, 8-10 haftalarda kesilebilir. 4.5 kg'a (10 lb) kadar ağırlık verebilirler. Bu yaştaki büyümeyi en üst düzeye çıkarmak için, egzersiz miktarlarını azaltmanız ve bir gecede onları içeri almanız gerekir. Tamamen tüylendiklerinde hazırdırlar.12 haftanın ötesinde, gıda dönüşümü çok daha yavaş büyüdükçe azalır ve pek çok iğne tüyü için tüy dökebilir. Bu bir kabus yolma yapabilir. Yetiştirici veya bitirme rasyonlarını bol miktarda çimlerin olduğu yaz döneminde beslemeye devam ederseniz, fazladan masrafa maruz kalırsınız Bu, toparlanma için kötü bir zamandır, dolayısıyla şu anda daha az konsantre beslemek daha iyidir. Merayı tam olarak kullanırsanız ve tamamlayıcı beslemeyi tamamen kısıtlarsanız veya durdurursanız, kazlar bu dönemde bu kadar hızlı büyümeyeceklerdir, ancak bunun gelecekteki büyüme üzerinde herhangi bir etkisi olmayacaktır.Besi kazları sessiz, sakin ve stressiz koşullara ihtiyaç duyar. Sessizce, gürültüsüsce ve yaşam tarzlarında ani değişikliklerden kaçının. İdeal olarak, gün boyunca iyi bakım yapılmış meralarda bırakılabilirler, ancak sınırlı alanla çok fazla enerji kullanmazlar. Hareketli elektrikli çitlerin kullanılması uygun olabilir. Rüzgar ve yağmurdan hayvanlarınıza koruma sağladığınızdan emin olun.Mera da zemin kirlenmiş veya sulanmış ise, derhal temiz zemine götürün. Mevcut taze ot yoksa, bu ideal bir durum olmasa da, kazlar beton bir alanda tutulabilir. Geceleri onları yavaşça ve sessizce kümesine taşıyın. Daha sonra avlu fırçalanabilir ve ertesi gün kazlar için temiz olması için aşağıya doğru çekilebilir. Yine, olumsuz hava koşullarından kazlarınız korunmalıdır.Haber: Mustafa Kemal Bektaş