Kazcılık yapmak isteyenler için önemli öneri ve uyarılarda bulunan Mustafa Kemal Bektaş, Kazcılıkla ilgili bir çok soruya muhatap olduğunu belirterek, Kazcılık nasıl yapılır? Kazcılık için sermaye gerekir mi? Kazcılık para kazandırır mı? Tavuk ve kazcılık arasındda beslenme ile ilgili bir fark var mı? Kazcılık mı yoksa tavukçuluk mu çok kazandırır? gibi benzer sorularada muhatap olduğunu belirten Bektaş Kazcılık ile ilgili görüşlerini ve önerilerini dile getirirken ayı zamanda da uyarılarda bulundu.
Kuluçka makinası 30 -31 gün boyunca su yakmıyor. Maliyeti düşürüp çevreye, üreticiye zarar veren zihniyettekiler kaz sektörümüzde çoktur dikkate almayın derim. Mümkünse kaz civcivlerinizi 20 günlükken verin ki derzy hastalığı 20 nci günden sonra oluşması zordur. Evet yazacak çok şey var ama zamanla bu konulara değineceğim. Sizlere hayırlı bol kazançlar diliyorum.
TAVUKÇULUKLA İLGİLİ SIKINTILAR
Kanatlı sektöründe bilhassa tavukculuk şirketleşme yolunda bayağı yol kat edildiğinden kazcılık bu alanda bakir kalmıstır. Tavukculuk çeşitli sebeplerle (ekonomik sebepler, ithalat v.s) zaman zaman şirketlerin batması yada dış güçlerinde iştahının ve ilgilerinin bu sektöre kayması nedeniyle tavukculukta iç piyasada etkin rol oynamak isteyişleri işi profesyonel anlamda bilgi ve yetiştirme tekniğini beraberinde gerektirmektedir. Tavukçuluk sektörü ile ilgili tüm rant kesimleri alakayı sürdürdüklerinden kazcılık dediğim gibi çok bakir kalmış, gözden uzak bir yetiştiricilik yada hobi tarzında bir yetistiricilik görünümünde bu güne kadar süre gelen bir yetiştiricilik olmuştur.TAVUKÇULUK YARA ALLMIŞ, KAZCILIK GÖZDE BİR ALAN OLMUŞTUR
Çeşitli siyasal sebeplerle Irak, ve bölge ülkelerine yumurta sevkiyatının durmasıyla tavukculuk yara almış, kazcilik gözde bir alan haline gelmiştir. Eğer ki dış ekonomik güçler kazcılık sektöründe ülkemizi keşfetmiş olsalardı tavukculuğun başına gelen bu gün kazcılığında başına gelecekti. Ama ülkemizde büyükbaş ve küçükbas hayvancılık sektöründe olduğu gibi kanatlı sektöründe de bilinçsiz bir hayvan yetiştiriciliği söz konusudur. Diğer taraftan meraların hızla fabrika alanları haline dönüşmesi, fakir meraların oluşu, mera islah çalışmalarının sağlıklı yapılmayışı hayvancılık sektöründe gözle görülen bir canlılığa dönüşememiştir. En büyük yanlış herkesin bu sektörde bir koyup beş -on alma iştahı ile önüne gelenin bu sektörde bilgisiz, becerisiz olarak kazcılığa soyunarak kazcılığa büyük zararlar verdiği gibi ülke ekonomisinde de büyük kayıplara neden olmaktadırlar.KAZ IRKLARI NELERDİR?
Kimisine sorarsanız çin kazı, kimisine sorarsanız Linda kazı yada mast, mamut, landes, legart, toulus kaz ırkları gelir getiricidir! Kazlar hafif, orta ve ağır ırklar olmak üzere üc sınıfta değerlendirilebilir.Hafif olan ırklar: Çin, linda gibi ırklar olup, en fazla 5 yada 6 kg gibi canlı ağırlığa kavuşurlar. Bu kilolara kavuşan kazlar o saatten sonra damızlıkları hariç eğer elden çıkarmaz, beslemeye devam ederseniz külliyen zarardır. Ama alıcıları mevcut mudur ? Evet mevcuttur. Genelde hafif ırkları tirit gibi mahalli yemek yapan lokantalar ve Irak, İran gibi ülkedekiler hafif ırkları tercih ederler.KAZCILIK YAPANLARA ÖNEMLİ UYARI!
Ben genelde bu işe başlayanlara orta ağırlıkta ki ırkları beslemelerini tercih ederim. 9-12 kg. arası orta ağırlıktakileri iç ve dış piyasada tercih etmektedirler. Kazcılık yapacak arkadaşlar sadece etlik yada sadece damızlık kazcılık yaparlarsa çok fazla kâr elde edemezler. Mutlaka hem etlik hem damızlık yapmalıdır. Kuluçkadan civcivi de çıkartırlarsa ancak işi kârlılığa dönüştürürler. Yalnız bu arada lisanslı kuluçkahaneniz yoksa denetlemelerde denk gelinirse bulunduracağınız kuluçka makinesinden büyük kanuni bir ceza yiyebilirsiniz. Diğer taraftan işletme numaranız yoksa mali denetimlerden de külli bir ceza yiyebilirsiniz. İşletme numarası yüzünden numaranız yoksa yakın gelecekte sürünüze ilac dahi alamazsınız ya da sürünüze antibiyotik uygulanmışsa sürünüzü dahi satamazsınız, kesime dahi gönderemeyebilirsiniz, bunu bilesiniz!KAZCILIK YAPANLARA ÖNEMLİ ÖNERİLER
Bu sektörde kalıcı olmak istiyorsanız damızlıklarınızı bildik yerden alarak başlayın. Yemcilerinizi iyi seçin. Yem markaları önemli değildir. Önemli olan hayvanların yemi zevkle yemesidir. Kendinize iyi bir kuluçka makinesi edinin. Maliyetleri sürekli kayıt edin. Kuluçkadan çıkan civcivleri önce kendinize, sonra da damızlık olarak ayırın ve daha sonra satışa sunun. Satamadığınız civcivleri etlik olarak besleyin. Bu arada döllü yumurta satarak da kâr elde edebilirsiniz. Yalnız yumurta satışında yumurtalarınız dölsüz çıktı diye itham edilebilirsiniz bilesiniz ! Bu işi yapacaksanız damızlık sürünüzü saf ırk secin, ve 2 li, 4 lü aşıları, derzy aşıları yapılmış olarak daima sağlıklı olmasına özen gösterin. Etlik ve damızlık kaz besiciliği yaparsanız ciddi gelir elde edebilirsiniz.KAZCILIK YAPANLARA MALİYET HESABI
Bir kazin aylık maliyeti geçen sene 60-90 tl arası idi. 5-6 ciftlikte maliyet ölçümü yaptırttığımda şu anda bir kazın maliyeti 90-120 tl.ye rasyona göre 150 tl'ye çıktığını tespit ettik. (Yem, katkı, tedavi, aşılama, emek) Bu maliyet bilinçsiz, bilgisiz, beslenme ve satış ağını önceden oluşturmazsanız size çok pahalıya patlayabilir. Çocukluğumdan beridir hayvancılığın içindeyim. Meslegimide zaten hayvancılık üzerinde yapıyorum. Şimdilerde ise genelde kazcıların ve tüm kanatlıların sorunları ile uğraşıyorum. Nerdeyse tüm il ve ilcelerimizde köy köy kümes ve ahırları gezmekteyim. Yazdıklarımı dikkatlice okumanızı tavsiye ederim! Her şeyden önce bildiğiniz tanıdığınız kişilerden damızlıklarınızı temin etmenizi her zananki gibi üstune basa basa ısrarla tekrar tavsiye ederim. Çünkü bazı art niyetli üreticilerimiz salgın hastalığı gizliyebilmektedirler.Maalesef kazcılık sektörü bilgisiz kısa zamanda para kazanma hırsı olanlardan oluştu.Çiftleşme zamanlarında kimse size sağlam damızlık vermez. Size tavsiyem bir aylık kaz badilerinden, civcivlerden damızlığınızı bildik tanıdıklardan oluşturun. Bir çok hastalık kuluçka ile gelmektedir. Bunları dikkate alın. Çabuk büyüsünler diye bir çok üreticimiz kuzu, toklu ve buzağı yemi vermekteler. Dolayısı ile tuz zehirlenmesi yada aşırı iç yağlanma ile yumurta verimi düşmektedir. Yada aşırı yağlanmadan prolabsuz (kıç çıkması) vakıaları çok sık görülebilmekte, kayıplara neden olunabilmektedir. Yıllardır bu işin içinde olduğunu söyleyenler yumurta yumurtladıktan sonra yumurta yemini vermekteler, önermekteler. Halbuki yumurta bir protein deposudur. Ve yumurta yeminde soya ve ayçiçek küspesinin yanı sıra lisin, methionin gibi amino asit, protein destekleri yumurta yeminde mevcuttur. Ptoteini vereceksiniz ki hayvan yumurtasının içini proteinle doldursun. Kısacasi damızlıklara yumurta yemi mutlaka verilmelidir.KAZLARIN ÇİFTLEŞME MEVSİMLERİ
Bu arada belirtmeden geçemiyeceğim. Malesef kaz sektöründe henüz kaz rasyonlu yem üretimi daha yeni yeni yapılmaktadir. Günümüze kadar tavuk yemlerinden yararlanılmıştır.Doğadaki kazların çiftleşme mevsimleri iklimine göre aralık, ocak, şubat, mart aylarıdır. Çünkü onların evi doğadır. İç güdüsel olarak nesillerini soğuktan korumak için civcivlerini bahara sorunsuz kavuşturmak hedefleridir. Ama bizim yetiştirdiğimiz kazlar evcildir. İstediğiniz vakit döllü olarak yumurta alıp, kuluçkadan civciv çıkartabilirsiniz. Biz ağustos ayında bile çok kümesten civciv aldık. Ekim ayından itibaren her an kazlarınızdan yumurta alabilirsiniz. Hatta yumurta alımını bir miktar uzatabilirsiniz de!Kazlar -25° de bile çok dayanıklı olmalarına rağmen en büyük düşmanları hava cereyanları, küflü ekmek, kötü pis zemin, kötü ve tek düze ( sadece buğday, sadece arpa, yemek artığı) beslenmedir. Altlıklarının ıslak ve pis oluşu, su havuzlarının kirli oluşu kaz zayiatlarının başlıca nedenlerindendir. Kazlarınıza mutlaka en az 6 canlı bakterili ve en az 10 milyar canlı bakteri etkenli probiyotik ile vitamin kullanın. Bizim de yıllardır kullandığımız prolive probiyitkk ve vitaplus vitamin ürünümüz var. Kazların yetişmesinde bu güne kadar aktif rol oynamamışdır. Yeri gelmişken bilgi vermek istedim...Hastalıktan şüphe edip ölen hayvanınız varsa kesinlikle atmayınız. İçini açıp bakalım ki neyden öldü ! Kümesin düzenlemesini ona göre yapalım. Bir ölen hayvan bir kümesi kurtarır. Çok şükür ki kazcılarımıza otopsiyi, beslenme hatalarını, rasyon bilgisini, aşılama takvimlerini EKŞEN Tarım ve Hayvancılık olarak öğrettik ve bu sektöre oturttuk.Size naçizane diğer tavsiyem de bu işe başlamadan önce her zaman danışıp bilgi alabileceğiniz kanatlı uzmanını edinmeniz. Bize sık sık denk gelir. Gece ikiye kadar kazlarını, hayvanlarını kurtarmak ile uğraşırız. Sonuç olarak diyebilirim ki eğer pazar ağını oluşturmuşsanız, saglıklı damızlıklarınız ve meralarınız varsa kazcılığı yapın. Eğer bilginiz yoksa bu sektöre ve kendinize zarar verirsiniz kendinize göre başka bir meslek seçin derim. Ya hayvanlarınızı telef edersiniz yada simsarların elinde oyuncak olursunuz ! Bu hayvanlar sizin olabilir, parası sizden çıkmış olabilir ama kaybedilen hayvanlar milli servettir. Bakış açımız da budur bilmenizi isterim.Bu sektörün en sıkıntılı olanmevzularına da değineyim. Ne satıyorsanız satın peşin para ile satışı ilke edinin. Yoksa bu işin simsarları mevcut anında sermayenizi elinizden kaybedersiniz. Civciv maliyetleri bellidir. Yarı fiyatla düşük ücretle satış yapanlarda ben genelde maksat ararımKuluçka makinası 30 -31 gün boyunca su yakmıyor. Maliyeti düşürüp çevreye, üreticiye zarar veren zihniyettekiler kaz sektörümüzde çoktur dikkate almayın derim. Mümkünse kaz civcivlerinizi 20 günlükken verin ki derzy hastalığı 20 nci günden sonra oluşması zordur. Evet yazacak çok şey var ama zamanla bu konulara değineceğim. Sizlere hayırlı bol kazançlar diliyorum.