Havza önemli bir tarihe sahip olduğu gibi stratejik olarak ta önemlidir. Peki, Havza'nın kelime anlamı nedir? Havza'nın tarihi durumu nedir? Havza nerede? Havza Genelgesi nedir? 25 Mayıs 1919 Havza için neden önemlidir?
Havza'nın Kelime Anlamı Nedir?
'Havza, ismini kökeninin Hititler (Turaniler)'in Amasya Valisi olan Kavuzhan'dan alır. Rivayete göre bu ismin zamanla halk ağzında ve söyleyiş kolaylığı sebebiyle 'Havza' haline geldiği ileri sürülür. 1174 tarihinden itibaren yazılmış tarihi vesikalara göre, kasabanın adının Havize ve Hevize şeklinde okunduğu ve söylendiği belirtilir. 1524 tarihinden sonra yazılan yazılarda ise Havza ismiyle kayıtlı olduğu; Havize adının, eski Hancere (boğaz) isminin, Türklerin dilinde değişikliğe uğrayarak yerleşmiş galat şekli olduğu, bunun da sonradan Havza şekline geldiği ileri sürülmektedir.HAVZA'NIN COGRAFİ YAPISI NEDİR?Havza kısmen ova ve kısmen de dağlık engebeli bir arazi üzerine kurulmuştur. İlçe merkezi üç tarafı dağlarla çevrili bir vadi içindededir. İlçe Orta ve Doğu Karadeniz bölgesinin sahil illerini İç Anadolu, Ege, Akdeniz ve Marmara Bölgelerine bağlayan önemli bir karayolu ve demiryolu üzerinde bulunur. Havza, Karadeniz Bölgesinin özellikle Samsun ilinin giriş kapısı durumundadır.İlçenin Samsun'a uzaklığı karayoluyla 84 km.'dir. demiryolu ile 94 km.' dir. Havza, diğer yerleşim yerlerine de yakın ve kavşak konumunda olup, Amasya'ya 53 km. Merzifon'a 24 km. Suluova'ya 15 km. Kavak'a 33 km. Lâdik'e 32 km. Vezirköprü' ye 30 km.dir. Havza, yüzölçümü 788 km². olup, bunun 765 km².si kırsal kesime, 23 km².si ilçe merkezine aittir. Rakımı ise 675 m. dir. Genellikle meşe, pelit, yer yer de iğne yapraklı çam türü bitkiler vardır. Ilıman deniz ikliminden karasal iklime geçiş özelliğini arz eden Havza'ya bazı yerlerde Karadeniz iklimi, bazı yerlerde karasal iklimi hakimdir va Kış aylarında kar yağışı ve buzlanma görülür. Tersakan Çayı, Kamlık Çayı ve Havza Hacı Osman Deresi en önemli akarsularıdır. Mesudiye, Çayırözü, Şeyhkoyun, Hacıdede, Beyören, Doğançayırı, Ortaklar başlıca yaylalarıdır.HAVZA NEREDE, NE ZAMAN KURULDU?Havza, Samsun'un 84 km güneyinde bulunmaktadır. 40.194 nüfuslu Havza'nın tarihi, kuruluş itibariyle çok eskilere dayanıyor. Milattan önce 2000'li yıllarda, Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında kurulmuş olan havza'nın kuruluşu Hitit uygarlığı dönemine dayanmaktadır. Havza, 1071 Malazgirt savaşından sonra Türk hâkimiyetine girmiştir. Havza, haçlı seferleri sonucu sık sık el değiştirse de XIII Yüzyılda Selçukluların eline geçen bölge, Selçuklu Hanedanlığının çöküşünden sonra Canik Beyliği'ne, daha sonra 1414'de Osmanlı yönetimine geçmiştir. Osmanlılar döneminde Amasya'ya bağlanan Havza,1882 yılında ilçe olmuş ve 1925 yılında Samsun'a bağlanmıştır.Havza'nın Tarihi Durumu:
Havza'nın tarihi, kuruluş itibariyle çok eskilere dayanmaktadır. Milattan önce 2000'li yıllarda, Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında kurulmuş olup, kuruluş Hitit uygarlığı dönemine dayanır. Havza, 1071 Malazgirt savaşından sonra Türk hâkimiyetine girmiş ise de, haçlı seferleri sonucu sık sık el değiştirmiştir. XIII Yüzyılda Selçukluların eline geçen bölge, Selçuklu Hanedanlığının çöküşünden sonra Canik Beyliği'ne, daha sonra 1414'de Osmanlı yönetimine geçmiştir. Osmanlılar döneminde Amasya'ya bağlı olarak yönetilmiş, 1882 yılında ilçe olmuş, 1925 yılında Amasya'dan ayrılarak Samsun'a bağlanmıştır.M. Kemal ATATÜRK, milli mücadele yıllarında 25 Mayıs 1919'da Havza'ya gelerek,18 gün kalmıştır. Milli mücadele ile ilgili ilk önemli çalışmalarını İlçede yapan Atatürk'ün o tarihte ikamet ettiği bina, günümüzde Atatürk Evi Müzesi olarak ziyaretçilere hizmet vermektedir.Atatürk, Milli Mücadeleyi fiilen Havza'dan başlatmıştır. Mustafa Kemal, Havza'ya daha sonra da üç kez gelmiştir. Atatürk'ün Havza'ya gelişi her yıl 25 Mayıs'ta törenlerle kutlanmaktadır.Situated 84km south side of city centre with a 40.194 population, Havza, has a deep historical background. The town established in 2000 BC by Hitites. Turks have ruled the town since 1071 however due to crusade wars, the town governed by different empires in the course ot time. Havza has been announced as a town in 1882 and in 1925 had been seperated from Amasya city and joined to Samsun borders. Atatürk has stayed in the town on 25 May 1919 for 18 days in order to built the road map of our liberation war. Therefore the town has significant importance in Turkey's recent history.HAVZA KÖYLERİ- Ağcamahmut Köyü
- Ağdırhasan Köyü
- Armutlu Köyü
- Arslançayır Köyü
- Aşağı Susuz Köyü
- Aşağıyavucuk Köyü
- Başpelit Köyü
- Bekdiğin Köyü
- Belalan Köyü
- Beyköy Köyü
- Beyören Köyü
- Boyalı Köyü
- Çakıralan Köyü
- Çamyatağı Köyü
- Çayırözü Köyü
- Çelikalan Köyü
- Celil Köyü
- Çeltek Köyü
- Cevizlik Köyü
- Çiftlikköy Köyü
- Demiryurt Köyü
- Dere Köyü
- Doğgançayır Köyü
- Dündarlı Köyü
- Ekinpınar Köyü
- Elmacık Köyü
- Ereli Köyü
- Erikbelen Köyü
- Ersandık Köyü
- Esenbey Köyü
- Eymir Köyü
- Gelincik Köyü
- Gidirli Köyü
- Güvercinlik Köyü
- Hacıbattal Köyü
- Hacıdede Köyü
- Hecinli Köyü
- Hilmiye Köyü
- Ilıca Köyü
- İmircik Köyü
- Kale Köyü
- Kamlık Köyü
- Karabalık Köyü
- Karabük Köyü
- Karageçmiş Köyü
- Karameşe Köyü
- Karga Köyü
- Kayabaşı Köyü
- Kayacık Köyü
- Kemaliye Köyü
- Kirenlik Köyü
- Kıroğlu Köyü
- Kocapınar Köyü
- Küflek Köyü
- Kuşkonağı Köyü
- Mesudiye Köyü
- Meyremdere Köyü
- Mısmılağaç Köyü
- Mürsel Köyü
- Orhaniye Köyü
- Ortaklar Köyü
- Paşapınarı Köyü
- Pınarçay Köyü
- Şerif Ali Köyü
- Seyhali Köyü
- Seyhkoyun Köyü
- Şeyhler Köyü
- Seyhsafi Köyü
- Sivrikese Köyü
- Sofular Köyü
- Taşkaracaören Köyü
- Tekke Köyü
- Tuzla Köyü
- Ulucal Köyü
- Yaycımahmut Köyü
- Yaylacatı Köyü
- Yazıkışla Köyü
- Yenice Köyü
- Yeşilalan Köyü
- Yukarısusuz Köyü
- Yukarıyavucuk Köy