Akademik tercüme söz konusu olduğunda oldukça titiz bir süreçle karşılaşırız. Çünkü akademik çevirinin geçerli olabilmesi için olmazsa olmaz bazı kurallar vardır. Akademik bir çevirinin bilim çevreleri tarafından kabul edilebilmesi için temel kriterleri yansıtması gerekir. Akademik çevirinin olmazsa olmazı gündeme geldiğinde karşımıza şu seçenekler çıkıyor;
- açıklık
- uygunluk
- tutarlılık
- özgünlük
- gerçeklik
- okunabilirlik
Akademik çevirmenler, çevirilerinin doğru ve hatasız olmasını sağlamalıdır. Çalışmaları boyunca tutarlılığı da kontrol etmelidirler. Akademik çevirmenler, çevirilerinin okuyucu tarafından tam olarak anlaşılmasını sağlamak için çevirilerinin kolay anlaşılır olmasını ve karmaşık fikirleri net bir şekilde iletmesini sağlamalıdır. Bu, işinizde hiçbir belirsizlik olmaması gerektiği anlamına gelir.
Bir akademik tercüman olarak, çalışmanızın alanınızda kabul görmüş standartlara uygun olmasını sağlamak için mümkün olduğunca standart terminoloji kullanmalısınız. Standart terimler yoksa, kendi terminolojinizi kullanabilirsiniz, ancak bunun önceden net bir şekilde açıklandığından emin olmanız gerekir. Çünkü akademik çeviride uygunluk olmazsa olmaz kriterler arasında yer alır.
Akademik yazı karmaşık bir süreçtir. Sadece kaynak metnin tercümesi değil, tercümenin genel kurallar çerçevesinde yapılması da esastır. Akademik çevirinin temel görevi, kaynak metni dil ve kültüre uyarlamaktır. Çevirmen, okuyucunun herhangi bir yanlış anlamasını önlemek için yazarın üslubunu ve üslubunu korumalıdır.
Akademik Çevirilerin Ortak Özellikleri Nelerdir?
Çeviri, akademik yaşamın kritik bir yönüdür. Akademik metinlerin çevirisi genellikle yüksek düzeyde bilgi ve uzmanlığa sahip profesyonel çevirmenler tarafından yapılır. Aslında birçok üniversitenin bilimsel metinlerin yanı sıra akademik faaliyet için gerekli olan diğer tüm belge türlerinin çevirisiyle ilgilenen kendi çeviri bölümleri vardır. Ancak tercüme ihtiyacının yüksek olması sektörün çok daha dinamik bir yapıya sahip olmasını mümkün kılmaktadır.
Akademik tercümanların asıl görevi bilgileri bir dilden diğerine doğru ve anlaşılır bir şekilde aktarmaktır. Bu durumda doğruluk, her kelimenin kendi anlamının olması ve kaynak metin bağlamında doğru kullanılması anlamına gelir. Akademik çevirilerin ortak özelliklerinden biri olan anlaşılırlık, çeşitli ülkelerden gelen okuyucuların okuduklarını herhangi bir zorluk veya yanlış anlama olmadan anlayabilmeleri anlamına gelir. Akademik metinleri çevirirken dikkate alınması gereken bazı temel ilkeler şunlardır:
- Şeffaflık
- Gerçeklik
- Kesinlik
Akademik çeviri her zaman şeffaf olmalıdır. Bu tür çevirilerde her kelimenin orijinal metnin anlamını bozmayacak şekilde çevrilmesi gerekir. Doğruluk da en önemli kriterler arasındadır. Akademik çeviride her kelimenin anlamı ve kullanımına göre doğru çevrilmesi gerekir. Kesinlik akademik çevirilerde de önemli bir kriterdir. Tüm bu bilgiler ışığında bilimsel metinlerde kullanılan terimlerin tam olarak tercüme edilmesi gerekmektedir.
Akademik Tercümanların Hizmet Özellikleri Nelerdir?
Akademik çevirmenler üzenli olarak mühendislik, tıp veya hukuk gibi belirli bir alana veya disipline ait metinleri çevirmek zorundadır. Bu metinler genellikle hedef dile tam ve doğru bir şekilde çevrilmesi gereken teknik terimler içerir. Akademik çevirmenin bir diğer önemli özelliği de orijinal metinden hiçbir bilgi kaybetmeden anlam aktarabilmesidir.
Özetle her çevirmenin kaynak ve hedef dillere hakim olması gerekir. Akademik çevirmen, makale çevirisi veya çok farklı araştırma türlerine ait özet çevirisi gibi farklı metin türlerini çevirirken uygun terminolojiyi ve stili de kullanabilmelidir. Fikirleri net bir şekilde iletme yeteneği, bu fikirlerin diğer ilgili konular veya disiplinlerle nasıl ilişkili olduğunun anlaşılması kadar önemlidir. Ancak bu şekilde üst düzey bir çevirinin varlığından bahsetmek mümkün olacaktır.