Azerbaycan'da Baharın Müjdecisi: Hıdırellez Coşkusu 'Xıdır Nəbi' ile Yaşatılıyor

Türk dünyasının ortak kültürel miraslarından biri olan Hıdırellez, Azerbaycan’da 'Xıdır Nəbi' ya da 'Xıdır İlyas' adıyla her yıl 5 Mayıs'ı 6 Mayıs’a bağlayan gece coşku içinde kutlanıyor. Baharın gelişiyle birlikte doğanın uyanışını simgeleyen bu özel gün, Azerbaycan halkı için hem manevi hem de toplumsal açıdan büyük anlam taşıyor.

Dualar, Dilekler ve Ateşler

Azerbaycan’da Hıdırellez gecesi, halk arasında dileklerin kabul olduğu gece olarak biliniyor. Gül ağacının altına dilekler yazılıp bırakılıyor, su kenarlarında niyet tutuluyor. Evlerde gül yaprakları suya konularak sabah erkenden yüz yıkanıyor, sağlık ve bereket dilekleriyle yıl karşılanıyor. Bazı bölgelerde ise ateş yakılıyor ve bu ateşin üzerinden atlayarak kötü enerjilerin geride bırakıldığına inanılıyor.

Xıdır Nəbi Bayramı’nın Kökeni

Azerbaycan kültüründe Hıdırellez, İslam öncesi Türk inançlarıyla İslami unsurların birleşiminden doğmuş bir bahar bayramı olarak yaşatılıyor. Xıdır Nəbi adı verilen bu kutlamalar, halk arasında bolluk, bereket ve şifa getirdiğine inanılan Hızır Peygamber’in gelişiyle ilişkilendirilir.

Doğayla İç İçe Kutlamalar

Kırsal bölgelerde yaşayan Azerbaycanlılar bu günü doğada geçirir. Baharın gelişine özel olarak hazırlanan geleneksel yemekler arasında plov (pilav), qutab, ve çeşitli yeşillik yemekleri yer alır. Çocuklar, ellerinde çiçekler ve renkli süslemelerle sokakları süslerken, yaşlılar gençlere Xıdır Nəbi’nin bereketinden bahseder.

Kültürel Mirasın Nesilden Nesile Aktarımı

UNESCO tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras olarak kabul edilen Hıdırellez, Azerbaycan’da da korunmaya ve genç kuşaklara aktarılmaya devam ediyor. Eğitim kurumlarında, kültür merkezlerinde ve yerel yönetimlerin katkısıyla düzenlenen etkinliklerle bu gelenek canlı tutuluyor.

Azerbaycan halkı için Hıdırellez sadece bir doğa bayramı değil; halk hafızasını, inancı ve toplumsal dayanışmayı besleyen güçlü bir kültürel bağ niteliği taşıyor.