Bankalarda Görme Engellilere Şahit Zorunluluğu Tartışması

Bankaların, görme engelli bireylerden yasal dayanağı olmaksızın şahit talep etmesi tepki çekiyor. Birleşmiş Milletler (BM) Engelli Hakları Sözleşmesi ve Anayasa’nın eşitlik ilkesi çerçevesinde, görme engellilerin diğer bireylerle aynı koşullarda hizmet alma hakkı olduğu vurgulanıyor. Ancak çoğu zaman kurum politikası gözetilmeksizin, bazı banka personelleri veya şubeler tarafından görme engellilerin işlem yaparken mutlaka bir tanık bulundurması gerektiği öne sürülüyor.

“Yasa, Görme Engellileri ‘İmza Atamayanlar’ Kapsamında Değerlendirmiyor”

Borçlar Kanunu’nun 15. maddesi, görme engellilerin şahit talep etmediği sürece tanıklı işlemlere zorlanamayacağını açıkça belirtiyor. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 206. maddesi ise “imza atamayanlar”ı düzenliyor. Görme engelliler, imza atma ehliyetine sahip oldukları için bu kapsamda değerlendirilmiyor. Engelsiz Erişim Derneği Başkanı Gökhan Güngör, yaptığı açıklamada, yaşanan hak ihlallerine dikkat çekerek ilgili tüm kurumları göreve davet etti.

“BDDK Talimatlarına Rağmen Süreç Zorlaşıyor”

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), konuya ilişkin yazılarında görme engellilere yönelik şahit zorlamasının yasal olmadığını vurguluyor. Buna rağmen, çeşitli banka şubelerinde personelin önyargıları nedeniyle görme engelliler, “imzalarının geçerli olmadığı” öne sürülerek işlemleri tek başlarına yapamaz duruma getiriliyor.

“Eşit ve Erişilebilir Hizmet Hakkı Engellenemez”

Engelsiz Erişim Derneği, her alanda ve her an herkesle eşit koşullarda yer almanın görme engelliler için de temel bir hak olduğunu belirtiyor. Dernek, bugüne kadar pek çok önyargının mücadeleyle aşıldığını, bankalarda şahitlik dayatmasının da yakın gelecekte ortadan kalkacağına inandıklarını ifade ediyor.

Görme engelliler, yasal düzenlemelerin net olduğunu ve bu çerçevede haklarını korumayı sürdüreceklerini belirtiyor. Açıklamada, ayrımcılığın son bulması adına tüm paydaşların hassasiyetle davranması gerektiği çağrısı yineleniyor.