ABD Başkanı Donald Trump, yeniden göreve gelişinin ardından ilk büyük dış ticaret hamlesini gerçekleştirdi. Gümrük vergilerini artıran yeni kararla birlikte, Çin, Avrupa Birliği ve Türkiye dahil olmak üzere birçok ülke bu düzenlemeden doğrudan etkilenecek.
Yeni tarifeler kapsamında Türkiye’den ABD’ye ihraç edilen ürünlerde %10 oranında ilave gümrük vergisi uygulanacağı bildirildi. Bu gelişme, Türk ihracatçılar için maliyet baskısını artırırken, alternatif pazarlara yönelme ihtiyacını da beraberinde getiriyor.
Küresel Piyasalarda Sarsıntı
Açıklamanın ardından küresel borsalarda sert düşüşler gözlemlendi. ABD endekslerinde bin puanı aşan kayıplar yaşanırken, Avrupa ve Asya piyasalarında da ciddi gerilemeler kaydedildi. Teknoloji hisseleri başta olmak üzere birçok sektör olumsuz etkilendi.
Finans çevreleri, bu adımın küresel büyümeyi yavaşlatabileceği ve tedarik zincirlerini yeniden şekillendirebileceği konusunda uyarıyor. Ayrıca, yüksek üretim maliyetleri nedeniyle ABD’de enflasyonun daha da yükselebileceği tahmin ediliyor.
Apple ve Diğer Devler Baskı Altında
Yeni ticaret rejiminin en çok etkilediği şirketlerin başında Apple geliyor. Çin’e yüksek oranda bağlı tedarik zinciri nedeniyle, maliyet artışları şirketin kârlılığını ciddi biçimde tehdit ediyor. Teknoloji sektöründe genel bir baskı oluşurken, küresel şirketlerin üretim stratejilerini yeniden gözden geçirmeleri bekleniyor.
Türkiye İçin Hem Risk Hem Fırsat
ABD’nin Türkiye’ye yönelik gümrük vergilerini artırması, kısa vadede bazı sektörleri zorlasa da, uzmanlar bu durumun fırsatlara da kapı aralayabileceğini düşünüyor. Türkiye’nin jeopolitik konumu ve üretim gücü, Çin yerine alternatif üretim merkezi olma potansiyelini öne çıkarıyor.
Türk iş dünyası, maliyet avantajı, lojistik üstünlük ve üretim kapasitesiyle başta Avrupa ve Orta Doğu olmak üzere diğer pazarlarda daha fazla söz sahibi olma imkânı yakalayabilir.
Yeni Ticaret Politikası: Sertleşen Rekabet
Trump yönetiminin gündeme getirdiği "Dış Gelir Servisi" gibi yeni yapılarla, uluslararası ticarette daha sıkı kontrol mekanizmalarının kurulması hedefleniyor. Ayrıca, düşük değerli ithalat ürünlerine uygulanacak sabit vergilerle, iç pazarda yerli üretimin desteklenmesi planlanıyor.
Bu sert ticaret stratejisinin bir diğer parçası ise sosyal medya platformu TikTok’un ABD ayağına yönelik hamleler. Başkan Trump, platformun kontrolünü Amerikan sermayesine devretmeyi amaçlayan yeni bir yapı olan “TikTok America” önerisini masaya getirmeye hazırlanıyor.
Değerlendirme: Yeni Dönem, Yeni Riskler
Trump’ın sertleşen ticaret politikaları, dünya ekonomisinde yeni bir dönemin başladığını gösteriyor. Küresel ölçekte dalgalanmalara ve siyasi gerilimlere yol açabilecek bu süreçte yatırımcıların ve ihracatçıların daha dikkatli hareket etmesi gerektiği vurgulanıyor.
Türkiye içinse bu gelişmeler hem tehdit hem de yeni fırsatlar barındırıyor. Doğru strateji ve pazar çeşitlendirmesiyle Türkiye, bu dönemi avantaja çevirebilir.
