Toplumların tarih boyunca dile getirdiği özdeyişler, genellikle derin anlamlar taşır ve kuşaktan kuşağa aktarılarak, zamanın ötesinde mesajlar verir. Türk kültürünün zengin atasözleri arasında yer alan "Ata binince kendini bey sanan" ifadesi, bu bağlamda incelendiğinde, günümüz toplumları için de son derece önemli bir öğreti sunar. Bu özdeyiş, yetki ve bilginin insan davranışı ve toplum düzeni üzerindeki etkilerini sorgulayan, eleştirel bir bakış açısını temsil eder.
Bilgi ve Yetkinin Gücü
Yetki, insanlara bir dereceye kadar güç ve kontrol imkanı tanır. Ancak bu gücün etkili bir şekilde kullanılabilmesi için bilgi ve tecrübe gereklidir. "Ata binince kendini bey sanan" sözü, yetkiye sahip olmanın tek başına yeterli olmadığını, aynı zamanda bu yetkinin sorumlulukla ve bilgiyle desteklenmesi gerektiğini vurgular. Yetkinin bilgisizlikle birleştiğinde topluma zarar verebileceğini, ancak bilgi ve bilgelikle birleştiğinde toplumu ileriye taşıyabileceğini hatırlatır.Toplumsal Sorunlar ve Eğitimin Rolü
Toplum düzeninin sağlıklı işleyişi, yöneticilerin aldığı kararların bilgiye dayalı olmasını gerektirir. Bilgisizlikten kaynaklanan sorunlar, yalnızca şahısların değil, tüm toplumu etkileyebilir. Bu nedenle, eğitim ve toplumsal şuur, demokrasinin sağlıklı işlemesi için hayati öneme sahiptir. Şuurlu ve eğitimli bir toplum, yöneticilerini daha dikkatli seçer ve genel refaha daha fazla önem verir.Demokrasinin Sağlıklı İşleyişi
Demokratik sistemler, halkın yetkiyi kimlere vereceğine karar verdiği sistemlerdir. Ancak bu kararların, adayların popülerliklerine veya boş vaatlerine değil, gerçek bilgi, tecrübe ve vizyonlarına dayanarak verilmesi gerekir. Seçmenlerin bilinçli ve bilgiye dayalı seçimler yapması, cehaletin egemen olduğu bir yönetimin toplumu geriye götürmesinin önüne geçebilir.Yetki, Bilgi ve Gelecek Nesiller
Yetki elde edildiğinde, bu yetkinin bilgi ve tecrübe ile birleştirilmesi, gelecek nesillere olumlu bir miras bırakma potansiyeline sahiptir. Yöneticilerin aldığı kararlar, sadece mevcut durumu değil, gelecek nesilleri de etkileyebilir. Bu nedenle, yönetim ve liderlik pozisyonlarındaki kişilerin seçiminde, bilgi, deneyim ve geniş bir perspektife sahip olmaları büyük önem taşır.hayatta kararlar alırken şuurlu olmak, demokrasi ve toplumsal refah için vazgeçilmezdir. Cahil bir yöneticinin alacağı kararlar, sadece kendi dönemini değil, aynı zamanda gelecek nesillerin kaderini de etkileyebilir. Bu nedenle, liderlik ve yönetimde kimin olacağına karar verirken, adayların bilgi, deneyim ve vizyon sahibi olup olmadığına dikkat etmek büyük önem taşır.Her seçmenin bir oy hakkı vardır ve bu, demokrasinin en güçlü yönlerinden biridir. Ancak bu hakkı kullanırken, adayların sadece sözlerine değil, gerçekte ne yapabileceklerine ve ne kadar bilgi ve deneyime sahip olduklarına odaklanmak gereklidir. Çünkü her seçim, sadece bugünümüzü değil, geleceğimizi de şekillendirme gücüne sahiptir.Cehalet ve yetki, bir araya geldiğinde tehlikeli bir ikili oluşturabilir. Atasözümüz, "Cahil ata binince kendini bey sanırmış," bu tehlikenin farkında olmamız gerektiğini hatırlatır. Yönetimde bilgi, deneyim ve özgün bir bakış açısının önemi, bu sözle vurgulanmaktadır. Toplum olarak, bu bilinci koruyup demokrasimizi ve toplumsal refahımızı sağlam temellere oturtmak, her birimizin sorumluluğundadır.Yöneticilerin ve liderlerin kararları, toplumun genelini etkiler. Bu nedenle, lider seçimlerinde dikkatli olmalı, cehaletin ve bilgisizliğin tehlikelerine karşı uyanık kalmalıyız. Bilgi ve bilgelik, yönetimdeki en değerli varlıklardır. Seçimler, bu değerleri öne çıkaran ve toplumu ileriye taşıyan liderleri seçme fırsatı sunar. Seçimlerimizle, toplumsal bilinçle ve eğitimle, demokrasimizi ve toplumumuzu daha güçlü, daha bilge bir geleceğe taşıma potansiyelimiz vardır."Ata binince kendini bey sanan" atasözümüz, aslında bize büyük bir ders verir: Yetki ve sorumluluğun, bilgi, tecrübe ve geniş bir perspektifle ele alınması gerektiğini; cehaletin ise sadece bireysel değil, toplumsal bir sorun olduğunu hatırlatır. Bu dersi unutmamak ve geleceğimizi şekillendirirken her zaman aklımızda tutmak, daha aydınlık ve ilerici bir toplum için atabileceğimiz en önemli adımdır. Bu bilinçle, her birimiz, toplumsal gelişimimizin ve refahımızın korunması için katkıda bulunabiliriz.Kaynak: Murat Dikmen 
