Şaşılık çocukluk döneminde sıkça karşılaşılan bir göz rahatsızlığıdır. Gözlerin farklı yöne bakması ve hizalanma problemi yaşamasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Tek gözde gelişebildiği gibi her iki gözü de etkileyebilir. Genellikle ebeveynler tarafından fark edilen bu durumda çocuk bir nesneye odaklanırken diğer göz içe, dışa, yukarı veya aşağıya doğru kayabilir. Bazı durumlarda hizalanma problemi bir gözden diğer göze doğru da devam edebilir.
Göz kaslarını kontrol eden 6 adet ana kas bulunur. Beyinden gelen sinyaller doğrultusunda bu kaslardan ikisi gözü sağ veya sola doğru hareket ettirebilir. Diğer 4 kas ise gözün yukarı veya aşağıya doğru açılı olarak hareket etmesini sağlanır. Bir gözün nesneye odaklanabilmesi için bu 6 kasın da koordineli bir şekilde çalışması gerekir. Ancak şaşılık durumunda kas hareketlerinde koordinasyon problemleri yaşanabilir ve bu durum hizalanma kaybına ve zaman içerisinde ambliyopi gibi göz tembelliğine neden olabilecek ciddi durumlara evrilebilir. Bu tarz durumların önlenmesi için şaşılığın tedavi edilmesi gerekir.
Şaşılık Görmeyi Etkiler Mi?
Şaşılık başlangıçta çocuklarınızda ciddi rahatsızlıklar yaratmasa da zaman içerisinde kayma açısının artmasıyla beraber şikayetlere neden olabilir. Beyin gözlerden gelen iki görüntüyü birleştirerek 3 boyutlu bir görüntü yaratır. Bu sayede derinlik algısı yaratılabilir ve cisimlerin uzaklıkları tahmin edilebilir. Ancak şaşılık gelişen göz doğru görüntüleri iletemediğinden kaynaklı olarak zaman içerisinde 3 boyutlu görme yeteneğini kaybedilebilir. Buna ek olarak çift görme şikayetleri gelişerek günlük hayatı olumsuz yönde etkileyebilir.
Ambliyopi olarak adlandırılan göz tembelliği şaşılık nedeniyle gelişebilen ciddi bir komplikasyondur. Çocukluk döneminde gelişen şaşılıkta kayma görülen göz beyine doğru sinyaller iletmediğinden beyin bu gözden gelen sinyalleri görmezden gelme eğilimine geçer. Bu durum ise göz tembelliğini yaratabilir. Göz tembelliği ilerlemesi halinde görme kaybı gibi ciddi sonuçlara sebep olabileceğinden önlenmesi gereken bir sağlık problemidir.
Göz Kayması Tedavisi ve Şaşılık Ameliyatı
Çocuklarda göz kayması teşhis edilmesi halinde derhal bir tedavi planlaması yapılır. Ambliyopi gelişimi söz konusu değilse öncelik gözlük tedavisi ve göz egzersizlerine verilebilir. Bu noktada göz kaslarının aktif bir şekilde çalışması ve gözün beyne doğru sinyaller iletmesi hedeflenir. Bazı vakalarda gözlük tedavileri işe yarayabilir. Ancak halihazırda göz tembelliği geliştiği ve şaşılığın ilerlediği vakalarda süreç ihmal edilmeden cerrahi müdahalelere ihtiyaç duyulabilir. Gözlük tedavisinin etkisiz olduğu durumlarda da bir sonraki adım yine cerrahi müdahaledir.
Şaşılık ameliyatı sırasında göz kasları üzerinde işlemler uygulanır. Güçlü göz kasları uzatılarak güçsüzleştirilir güçsüz göz kasları ise kısaltılarak daha güçlü hale getirilebilir. Uzman bir hekim tarafından uygulanması halinde ameliyat sonrasında her iki göz de eşit şekilde hizalanabilir.
Şaşılık ameliyatı bebeklik döneminden itibaren her yaş grubuna uygulanabilir. Bir buçuk saat uzunluğundaki ameliyat ardından göz bir gün kapalı kalır. Ameliyattan birkaç saat sonra hasta dinlenmek üzere evine taburcu edilir ve ertesi gün doktor tarafından gerçekleştirilecek muayene sırasında göz açılır.
Şaşılık ameliyatı sonrasında gözde kızarıklık veya batma gibi şikayetler oluşabilir. Bu noktada doktor tarafından reçete edilen damlalar ile durum kontrol altına alınabilir ve çocuğunuz herhangi bir ağrı veya acı çekmez.
Şaşılık ameliyatı gelecekte karşılaşılabilecek olan komplikasyonları önlemede etkili bir yöntemdir. Doktorunuzun ameliyat önermesi halinde ameliyat fikrine yönelik bir endişe duyulmaması ve ideal tedavinin sağlanması gözün sağlıklı gelişimi için oldukça önemlidir
