Adalet Bakanlığı tarafından denetimli serbestlik kapsamında kullanılan elektronik kelepçe uygulaması, belirli suçlardan hüküm giymiş kişilerin toplum içinde kontrol edilmesini sağlıyor. Elektronik izleme sistemi, ceza infaz sürecinde alternatif bir yöntem olarak uygulanırken, adli kontrol ve ev hapsi gibi kararların denetlenmesinde de önemli bir rol oynuyor.
Elektronik Kelepçe Uygulaması ve Mevcut Veriler
Adalet Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de 2005 yılından bu yana denetimli serbestlik kapsamında 2,5 milyondan fazla karar verildi. 2024 yılı Ocak ayı itibarıyla 23 bin kişi elektronik kelepçe ile takip edilirken, 2 bin 902 kişi aktif olarak elektronik izleme yöntemleriyle gözetim altında tutuluyor.
Denetimli serbestlik kapsamında cezanın infaz süresi 105/A maddesiyle 1 yıldan 2 yıla çıkartılarak kapsam genişletildi. 2012-2016 yılları arasında toplam 364 bin 113 kişi, denetimli serbestlik hükümleri doğrultusunda cezaevlerinden tahliye edildi.
Elektronik İzleme Merkezi, aynı anda 5 bin kişinin elektronik yöntemlerle denetim ve takibini yapabilecek kapasiteye sahip olup, burada 7 gün 24 saat esasına dayalı olarak çalışan 42 personel görev yapıyor.
Elektronik Kelepçe Nasıl Çalışır?
Elektronik kelepçe, kişiye uygun bir şekilde takıldıktan sonra belirlenen sınırların dışına çıkıldığında ya da cihazın izinsiz müdahaleye uğraması durumunda alarm veriyor. İzleme merkezi, kişinin belirlenen kurallara uyup uymadığını takip ederek gerekli durumlarda yetkililere bildirimde bulunuyor.
Elektronik Kelepçe Hangi Durumlarda Kullanılıyor?
Elektronik kelepçe uygulaması, çeşitli yasal düzenlemeler kapsamında şu durumlar için kullanılabiliyor:
- Adli kontrol kararları
- Ev hapsi uygulamaları
- Açık ceza infaz kurumundaki hükümlülerin takibi
- Şartlı salıverilme sonrası denetim
- Cinsel suçlar ve mağdur koruma kararları
- Kamu yararına çalışma cezalarının denetimi
Elektronik izleme sistemi, Avrupa’da ve dünyanın farklı ülkelerinde de benzer şekillerde uygulanıyor. Teknolojik takip yöntemleri arasında el veya ayak bileğine takılan bilezikler, ses doğrulama sistemleri, alkol test cihazları ve konut izleme sistemleri gibi çeşitli yöntemler bulunuyor.
Mahkum Hakları ve Kamu Güvenliği Dengesi
Elektronik kelepçe uygulaması, kamu güvenliğinin sağlanması açısından önemli bir tedbir olarak görülse de, mahkum hakları konusunda bazı tartışmaları da beraberinde getiriyor. İnsan hakları örgütleri, elektronik izleme sistemlerinin mahkumların özel hayatına müdahale edebileceğini öne sürerken, yetkililer ise bu uygulamanın ceza infaz süreçlerinde daha kontrollü ve güvenli bir yöntem sunduğunu belirtiyor.
Denetimli serbestlik kapsamındaki mahkumlar ve aileleri ise cezaların infazına yönelik çeşitli düzenlemeler ve ceza indirimlerine ilişkin beklentilerini sürdürüyor. Resmi makamlar ise ceza infaz politikalarının toplum güvenliği ve adalet ilkeleri çerçevesinde yürütüldüğünü vurguluyor.
Haber: Kapsamhaber