Son yıllarda, dünya genelinde 35 yaşından sonra ilk kez anne olanların sayısında artış yaşanıyor. İleri yaş gebeliklerinin doğurganlık üzerindeki olumsuz etkilerinin yanı sıra, gebelik sürecinde anne ve bebek sağlığı üzerinde de önemli riskler taşıdığı belirtiliyor. Liv Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Miraç Özalp, “Uzman görüşü ve erken tarama testleri, sağlıklı bir gebelik için hayati öneme sahiptir” diyor.
İleri Anne Yaşı: Artan Eğitim ve Kariyer Hedeflerinin Etkisi
35 yaş ve üzerindeki anneler "ileri anne yaşı" grubuna giriyor. Kadınların eğitim seviyelerinin yükselmesi, kariyer hedefleri ve doğum kontrol yöntemlerine erişim gibi etkenler, bu yaş grubundaki gebeliklerde artışa neden oluyor. Ancak, 32 yaşından itibaren kadınların doğurganlık kapasitesi azalıyor.Oosit Kalitesindeki Düşüş
- Yaşla birlikte yumurta hücresi (oosit) sayısı ve kalitesi azalıyor.
- Yaşlanma, oositlerde bölünme hatalarını artırarak gebelik şansını düşürüyor.
- Sigara, çevresel faktörler ve tıbbi müdahaleler de bu durumu olumsuz etkileyebiliyor.
İleri Yaş Gebeliklerde Anne ve Bebek Riskleri
Doç. Dr. Miraç Özalp’e göre, ileri yaş gebeliklerde şu riskler daha sık görülüyor:- Anne Sağlığı Riskleri:
- Hipertansiyon, diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, obezite.
- Erken gebelik kaybı, ektopik gebelik, plasenta problemleri.
- Çoğul gebelik ve artan sezaryen oranları.
- Bebek Sağlığı Riskleri:
- Down sendromu gibi kromozomal anomaliler.
- Yapısal malformasyonlar, düşük doğum ağırlığı.
- Erken doğum ve ölü doğum riski.
Sağlıklı Gebelik İçin Öneriler
Uzmanlar, ileri yaş gebeliklerde sağlıklı bir süreç için şu önlemleri öneriyor:- Gebelik Öncesi Danışmanlık: Perinatoloji veya kadın doğum uzmanından destek alın.
- Sağlıklı Bir Yaşam Tarzı: Uygun bir vücut kitle indeksine sahip olun, sigara ve alkolden uzak durun.
- Folik Asit Takviyesi: Gebelik öncesinde folik asit kullanımına başlayın.
Erken Tarama Testleri
11-14. haftalar arasında ve 18-23. haftalar arasında ultrason taramaları yapılması öneriliyor. Bu testler, kromozomal ve genetik hastalıkların tespitinde kritik önem taşıyor.Özel Tedavi Yaklaşımları
- Preeklampsi riskini azaltmak için düşük doz aspirin kullanımı.
- Venöz tromboemboli riskine karşı düşük molekül ağırlıklı heparin kullanımı.
- 24-28. haftalarda gestasyonel diyabet taraması.
