'Bombus arı ne demektir? Bombus arı nerede bulunur, nasıl kullanılır, bal yapar mı? Bombus arı nerede nasıl yaşar?' sorularına cevap aranıyor. Türkiye’de daha çok Akdeniz sahil bölgesinde bombus arılarına olan ilgi yıldan yıla daha fazla artış gösteriyor.
ARICILIKLA İLGİLİ İSTATİSTİK BAZI BİLGİLER
Türkiye sahip olduğu 4 milyon dolayındaki kovan varlığı ve 63 bin ton dolayındaki bal üretimi ile dünyada 2. sırada yer alıyor. Hem kovan varlığı hem de bal üretimi bakımından dünyanın en önemli ülkeleri arasında bulunan Türkiye'de arıcılıkla uğraşanların sayısı 35 bini bulmaktadır. Türkiye dünya bal ticaretinde %1.87'lik bir paya sahiptir; 10. sırada yer almaktadır. Teknik bilgi yetersizliği, bakım eksikliği, ana arı üretiminin ihtiyacı karşılayamaması ve hastalıklar gibi olayların potansiyelin kullanılamamasında büyük payı bulunmaktadır.
Türkiye'de yörelere göre bal çeşitleri
Çiçek BalıÇiçek balı, tek bir çiçeğin ağırlıklı olmadığı, farklı çiçek türlerinin bir arada bulunduğu bölgelerde üretilmektedir. Çiçek balı, arıların nektarları ağırlıklı olarak belli bir bitkiden toplamadığı, balın farklı ağaç ve bitkilerden üretildiği bal türüdür.
Çam BaıÇam balı, çiçek balı gibi Türkiye genelinde üretilmektedir. Dünya genelinde ise çam balı üretiminin %90 gibi büyük bir bölümü ülkemizde üretilir. Çam balı, dünyada Türkiye dışında yalnızca Yunanistan’da üretilmektedir.
Kestane BalıKestane bal, ülkemizde Karadeniz Bölgesi’nde yer alan yağmur ormanlarında doğal olarak yetişen kestane ağaçlarının yalnızca haziran ayında on beş gün süre ile açan çiçeklerinden üretilir. Altın sarısından biraz daha koyu bir rengi vardır.
Lavanta BalıLavanta balı, arıların lavanta bitkisinin çiçek nektarlarından ve polenlerinden ürettiği bir bal çeşididir. Kendine özgü kokusu ile dikkat çeken bu bal türü, daha çok Isparta ve Burdur yörelerinde üretilir. Değerli bir bal olan lavanta balının hasat dönemi hazirandır.
BOMBUS ARILARI ÖZELLİĞİ NEDİR, BOMBUS ARILARI BAL YAPAR MI?
Bal arılarından daha büyük ve daha kürklü, Kuyruk uçları boyunca altın çizgiler dışında koyu renkler bulunmaktadır. Bombus arıları, küçük duvar boşluklarında, zemindeki deliklerde, hangar altında ya da bozulmamış kompost yığınlarında yuva yaparlar.Bombus arısı ufak kolonileri halinden yaşamaktadır. ve genellikle bahçelerde bulundurmak için kullanılmaktadır. Özellikler ülkemizde seralarda bulundurularak ürünlerden daha fazla tozlaşma sağlanarak daha iyi verim alınmaya çalışılır. Bal arıları için soğuk sayılabilecek 8 0C ve sıcak sayılan 35 0C sıcaklıklarda rahatlıkla çalışabilmektedirler. Havadaki nemin yüksek olduğu, çiğ etkisinin görüldüğü ve sıklaşan yağmurlu günlerde zorlaşan çiçek tozu transferinde büyük kolaylık sağlar. Az güneşli günlerde, az ışıklanmanın olduğu sabah ve akşam saatleri ile bahçenin az ışıklanan bölgelerinde çalışmaya devam etmektedir. Diğer böcekler ve bal arılarına göre daha geniş vücut yüzey alanları ve daha uzun tüyleri sayesinde daha fazla polen taşıyabilmektedirler.
Bombus Türü Arının BalıArı familyasının birincil özelliği olan bal yapma işlemi Bombus türünde de mevcuttur. Diğer arıların balları ile aralarında fark bulunmaktadır. Bombus türünün yaptığı bal diğer arı türlerinin yaptıklarına göre daha şekerlidir. Bunun nedeni bombus türünün fazla polen taşıyarak ballarında da bu yoğunluğu kullanmalarıdır. Ayrıca içindeki şeker miktarı diğerlerine göre daha fazla olduğu için bombusların balları daha uzun süre saklanabilmektedir.
Bombus arısı, bir gün içerisinde 4.800 adet çiçek gezebilir. Bombus arısı yuvasından en fazla 150 metre uzaklığa kadar gidebilir, ayrıca çiçek seçicilikleri yok denecek kadar azdır.Arıcıların bir çok sıklıkla bumblebees gibi arı ailesinin diğer üyeleri merak ki nedeniyle kolayca, parlak, siyah ve sarı renkli olabilir. Arıların 80.000 nüfusa ulaşabileceği büyük bal arısı kolonilerinin aksine, bombus arılarının çok küçük kolonileri vardır. Kraliçe yaban arısı, yaklaşık 150-300 arı yetiştireceği küçük bir yuva yaratır . Bu arılar çoğunlukla yerin içinde veya bir binanın duvarları gibi dar alanlarda yuva yaparlar . Kraliçe arı, yuvayı kuru yosun veya çim ile kaplar ve bırakacağı yumurtalar için yiyecek olarak depolanan polen ve nektarı toplamaktadır. Bombus arıları çok iyi tozlaştırıcıdır. Bunlardan, çok etkili bir polen aktarabilirsiniz çiftliklerde yararlı olmaktadırlar. Arıcıların çoğu, tozlaşmayı teşvik etmek için arı kovanını da tutar. Ancak iki koloni, bir sömürgedendiğerine soygun risklerinden kaçınmak için en az bir mil uzakta kurulmalıdır .Bal arıları lezzetli bal sağladığı yerlerde, bombus arıları çoğunlukla tozlaşmaya yardımcı olmaktadır.CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Seracılığın vazgeçilmezlerinden olan bombus arısı" ile ilgili
TBMM'ye önerge verdi.