Meksika'nın kuzeyinde yer alan Coahuila eyaletinde üç yaşındaki bir kız çocuğu, yüksek patojenik kuş gribi olarak bilinen H5N1 virüsüne bağlı olarak yaşamını yitirdi. Bu ölüm, Meksika’da insanlarda görülen H5N1 vakaları arasında ilk ölüm olarak kayıtlara geçti.
Çocuğun Ölüm Nedeni Çoklu Organ Yetmezliği
Coahuila Sağlık Bakanı Eliud Aguirre yaptığı açıklamada, kız çocuğunun çoklu organ yetmezliği nedeniyle hayatını kaybettiğini bildirdi. Yapılan testlerin ardından çocuğun H5N1 virüsü taşıdığı kesinleşti.
Temaslılar Takip Ediliyor, Şu Ana Kadar Pozitif Vaka Yok
Bakan Aguirre, küçük çocukla temas eden tüm bireylerin sağlık durumlarının yakından izlendiğini ve önlem amacıyla test yapıldığını söyledi. Şu ana kadar yapılan testlerin hiçbirinde pozitif sonuca rastlanmadığı bildirildi.
“Hastayla yakın temasta bulunan tüm bireyleri izliyoruz ve enfekte olup olmadıklarını belirlemek için testler yapıyoruz. Şimdiye kadar kimse pozitif test sonucu almadı,” ifadelerini kullandı.
H5N1 Nedir?
H5N1, genellikle kuşlar arasında yayılan ve nadiren insanlara bulaşan yüksek derecede patojenik bir kuş gribi türüdür. İnsanlara bulaştığında ise ağır solunum yolu hastalıklarına ve yüksek ölüm oranlarına yol açabilir.
Küresel Endişe Yaratıyor
Son yıllarda bazı ülkelerde kuş gribinin insanlara bulaşma vakaları artış gösterirken, Meksika’daki bu ölüm, virüsün potansiyel yayılımına karşı uluslararası sağlık otoritelerini de harekete geçirdi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) benzeri vakaların dikkatle izlenmesi gerektiğini vurguluyor.
H5N1, halk arasında kuş gribi olarak bilinen, yüksek derecede bulaşıcı ve ölümcül olabilen bir influenza A virüs alt tipidir. Özellikle kuşlar arasında yaygın olan bu virüs, nadiren de olsa insanlara bulaşabilir ve bu durumda ciddi sağlık sorunlarına hatta ölüme yol açabilir.
H5N1 Nedir?
Tam adı: Influenza A (H5N1)
Ait olduğu grup: Grip virüslerinin “A tipi” (en tehlikeli ve pandemik potansiyeli olan tip)
Doğal konak: Yabani su kuşları (ördek, martı vb.)
Bulaş yolu: Enfekte kuşlarla doğrudan temas, tüy, dışkı, solunum salgıları yoluyla insana geçebilir.
İnsanlara Bulaşır mı?
Evet, ama nadiren.
Enfekte kuşlara temas eden kişilerde görülür.
İnsandan insana bulaşma şimdiye kadar çok sınırlı sayıda olmuştur ve sürdürülebilir bir insan bulaşı henüz tespit edilmemiştir.
Ancak bilim insanları, H5N1’in mutasyon geçirerek insandan insana kolay bulaşan bir forma dönüşmesinden küresel bir pandemi riski olarak endişe duyar.
H5N1 Enfeksiyon Belirtileri Nelerdir?
İnsanda H5N1 enfeksiyonu, çok ağır seyredebilir:
Yüksek ateş
Öksürük
Nefes darlığı
Boğaz ağrısı
Kas ağrısı
İshal (bazı vakalarda)
Zatürre, çoklu organ yetmezliği ve ölüm
Ölüm Oranı ve Yayılma Durumu
Ölüm oranı oldukça yüksek: Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre %50’ye kadar çıkabiliyor.
2003’ten bu yana dünya genelinde 800’ün üzerinde insanda H5N1 vakası görülmüş ve bunların yarısından fazlası ölümle sonuçlanmıştır.
En fazla vaka Asya ve Afrika kıtalarında görüldü.
H5N1 Mutasyon Geçirirse Ne Olur?
Eğer H5N1, insandan insana kolayca bulaşabilen bir forma dönüşürse, bu durum yeni bir küresel salgına (pandemiye) yol açabilir.
Bilim insanları bu ihtimale karşı virüsü sürekli izlemekte ve aşı geliştirme çalışmaları yapmaktadır.
Korunma ve Aşı Var mı?
H5N1'e özel aşılar geliştirilmiş olsa da genel nüfus için yaygın olarak uygulanmaz.
Risk altındaki kişiler (poultry workers, veterinerler vb.) için özel önlemler önerilir.
Korunmak için:
Enfekte kuşlardan uzak durmak
Et ve yumurtaların iyi pişirilmesi
Hijyen kurallarına dikkat etmek önemlidir.
