Mart 2023 tarihinde yayınlanan Dünya Obezite Atlası’na göre, 2035 yılında 4 milyara yakın insanın kilo fazlalığı ve obeziteden etkileneceği öngörülüyor. Aynı dönemde obezite oranının %14’ten %24’e çıkacağı ve yaklaşık 2 milyar yetişkin, çocuk ve adolesanın etkileneceği değerlendiriliyor. Obezite rakamlarındaki en hızlı yükselme çocuklar ve adolesanlarda görülüyor.

Obezitenin Gelişim Nedenleri

Obezitenin ana nedenleri arasında hareketsiz yaşam tarzı ve artmış kalori alımı yer alıyor. Hormonal nedenler de obeziteye katkıda bulunabilir. Kilo alımı yaşı, kilo alımı ile ilişkilendirilen olaylar, beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler, kullanılan ilaçlar ve sigara bırakma öyküsü de değerlendirilmelidir. Obezite, beden kitle indeksi (BKİ) ile değerlendirilir ve obezite dereceleri belirlenir.

Obezite ve Sağlık Sorunları

Obezite, sağlığı olumsuz etkileyen kompleks bir hastalık olup, önlenebilir ölümlerin sigaradan sonra gelen ikinci en önemli nedenidir. Obezitenin yol açabileceği sağlık sorunları şunlardır:

1. Tip 2 diyabet ve prediyabet
2. Kalp-damar hastalıkları
3. Hipertansiyon
4. Hiperlipidemi
5. Beyin damar hastalıkları
6. Çeşitli kanserler
7. Obstrüktif uyku-apne sendromu
8. Karaciğer yağlanması
9. Gastroözofageyal reflü
10. Safra yolları hastalığı
11. Polikistik over sendromu
12. İnfertilite
13. Osteoartroz
14. Depresyon

Kilo Almanın Nedenleri ve Obezite ile Mücadele

Kadınlar, erkeklere göre daha yüksek oranda vücut yağ yüzdesine sahiptir ve daha çok yağdan kilo almaya meyillidirler. İnsülin, sulfonilüre, glitazon, glukokortikoid ve antipsikotik ilaçlar kilo almaya neden olabilir. Fizik muayenede guatr, Cushing Sendromu belirtileri ve polikistik over sendromu değerlendirilmelidir. Hipotalamik obezite, büyüme hormonu eksikliği ve hipogonadizm gibi durumlar da dikkate alınmalıdır.

Obezite Önlenebilir ve Tedavi Edilebilir

Obezite, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir toplum sağlığı problemidir. Erken çocukluk döneminde ve yetişkinliğe geçiş dönemindeki çocuklarda obezite sıklığının artması, bu hastalıkla toplum olarak mücadele edilmesi gerektiğini göstermektedir. Obezite için tarama, yüksek riskli hastaların tespit edilmesini sağlar ve bu hastalar sağlık riskleri konusunda profesyonel destek alabilir.

Kilo fazlası veya obeziteli olan bireyler muayene edilmeli ve laboratuvar testleri istenmelidir. Bu değerlendirme, obezitenin tipini ve ciddiyetini belirlemeye yardımcı olur. Obeziteli bireyin tedavisinde stigmatizmadan kaçınılmalıdır. Kural koyucular, gönüllü kuruluşlar, eğitim unsurları ve sağlık otoriteleri, obezite ile mücadelede güçlerini birleştirmelidir.