Osmanlı Kaptan-ı Deryası Piri Reis’in, 1513 yılında çizdiği dünya haritası, keşfedildiği 1929 yılında dünya çapında büyük yankı uyandırdı. Bu harita, hem tarihi değeri hem de gizemli detaylarıyla dikkat çekiyor.
Piri Reis Haritasının Keşfi
1929 yılında Topkapı Sarayı’ndaki arşiv düzenlemeleri sırasında ortaya çıkan Piri Reis haritası, Osmanlı Amirali’nin Afrika, Amerika ve Güney Kutbu’nu gösteren olağanüstü bir eseri olarak tarihe geçti. Bu harita, hem tarihi değer taşıyor hem de topografik detaylardan koordinat bilgilerine kadar birçok sıra dışı özelliğiyle bilim insanlarını şaşırtıyor.1513 Yılında Çizilen Haritanın Sırları
Piri Reis, dünya haritasını hicri 919 (miladi 1513) yılında Gelibolu’da hazırladı. Bu haritada, henüz keşfedilmemiş olan Ant Dağları ve Güney Amerika gibi bölgeler yer alıyor. Piri Reis’in bu bilgileri o dönemin kısıtlı imkanlarıyla nasıl elde ettiği hâlâ bir gizem. 1528 yılında çizdiği ikinci harita ise Amerika kıtasını gösteren en eski haritalar arasında yer alıyor.Portolan Tekniğiyle Hazırlanan Harita
Dünya haritasını portolan tekniğiyle hazırlayan Piri Reis, dönemin standartlarına göre büyük bir başarıya imza attı. Bu teknikte kıyı, liman ve adalar arasındaki mesafeler, referans noktalarından geçen rota çizgileriyle belirleniyordu. Piri Reis haritasında kullanılan bu yöntem, haritanın doğruluk oranını artırırken, dönemin denizcilerine önemli bir rehber oldu.Haritanın Detayları
Piri Reis’in 1513 tarihli ilk haritasında, Orta ve Güney Amerika, Afrika kıyıları ve Avrupa kıyılarının bir kısmı yer alıyor. Atlas Okyanusu’nu merkezine alan haritada renkli resimler dikkat çekiyor. Örneğin Güney Amerika’da lama ve puma, Afrika’da fil ve deve kuşu resimleri bulunuyor. İkinci haritada ise Kuzey ve Orta Amerika’nın detaylı kıyı çizimleri görülüyor. Florida, Bahamalar ve Küba gibi bölgeler doğru koordinasyonla yer alıyor.Haritanın Sergilendiği Yer
Piri Reis haritası, Topkapı Sarayı’nın üçüncü avlusundaki III. Ahmed Kütüphanesi’nde sergileniyor. Keşfinden bu yana, hem tarihçiler hem de sanatseverler için büyük bir ilgi odağı oldu.Haritanın Gizemleri
Piri Reis haritası, uzaydan görünüyormuş gibi çizilmiş detaylarıyla dikkat çekiyor. Ayrıca Grönland ve Antarktika’nın buzul altı topografik bilgilerini içermesi, haritanın bilimsel açıdan halen araştırılan bir eser olmasını sağlıyor.Haritanın Çizildiği Yer
Amcası Kemal Reis’in kaybından sonra Gelibolu’ya çekilen Piri Reis, burada hem dünya haritasını hem de ünlü eseri Kitab-ı Bahriye’yi hazırladı. Haritayı 1517 yılında Mısır seferinden dönen Yavuz Sultan Selim’e sundu.Piri Reis haritası, Osmanlı denizciliğinin bilimsel ve sanatsal bir sembolü olarak, geçmişin sırlarını bugüne taşımaya devam ediyor.