Alkol bağımlılığı nasıl anlaşılır? Kimler risk altında? Hangi belirtiler ciddiye alınmalı ve nasıl tedavi edilir?
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, alkol kullanımının kişinin sağlığına, sosyal ilişkilerine ve sorumluluklarına zarar verecek düzeye ulaşması durumunda bunun bağımlılık olarak tanımlandığını belirtti. Alkolün beyin başta olmak üzere karaciğer, kalp ve sindirim sistemine ciddi zararlar verebileceğini söyleyen Çetin, bağımlılığın hem genetik hem de çevresel faktörlerle gelişebileceğini ifade etti.
Alkol Bağımlılığının Belirtileri Neler?
Dr. Çetin’e göre alkol bağımlılığının en yaygın belirtileri şunlar:
Sürekli alkol kullanma isteği
Bırakmakta zorlanma
Tolerans gelişimi
Yoksunluk belirtileri (terleme, titreme, sinirlilik vb.)
Bu belirtilerin görülmesi, bireyin profesyonel destek alması gerektiğine işaret ediyor.
Alkol Tüm Organlara Zarar Verebilir
Alkol, sadece zihinsel değil fiziksel sağlık üzerinde de ciddi tahribatlara neden oluyor.
Çetin'in açıklamasına göre:
Beyin: Hafıza kaybı, depresyon, demans
Karaciğer: Siroz, karaciğer yetmezliği
Kalp: Tansiyon, ritim bozuklukları, kas hasarı
Sindirim sistemi: Mide ülseri, pankreatit
Kanser riski: Ağız, boğaz, karaciğer kanseri gibi türlerle doğrudan bağlantılı
Kimler Risk Altında? Genetik ve Çevre Etkili
Genetik yatkınlığın %40-60 oranında etkili olabileceğini belirten Çetin, aile içi dinamikler, stres düzeyi ve sosyal çevrenin de bağımlılık üzerinde belirleyici olduğunu vurguladı.
Bağımlılığı Önlemek Mümkün mü?
Uzman önerileri şöyle:
Erken yaşta bilinçlendirme eğitimi
Sosyal destek ve sağlıklı arkadaş çevresi
Stresle baş etmede alkol dışı yöntemler (spor, meditasyon, hobi)
Alkol reklam ve satışlarının sınırlandırılması
Tedavi Süreci Nasıl İlerliyor?
Alkol bağımlılığı tedavisi, bir uzman ekip eşliğinde yürütülüyor.
Motivasyonel görüşme ve bilişsel davranışçı terapi kullanılıyor
Detoks süreci için ilaç desteği sağlanıyor
Anonim Alkolikler (AA) gibi gruplar destek sunuyor
Uzun vadeli takip tedavinin sürdürülebilirliği için şart
Bağımlıya Nasıl Yaklaşmalı?
Çetin’e göre:
Kişiyi yargılamadan dinleyin
Alkolün zararlarını açık ve anlayışlı şekilde anlatın
Empati kurun
Profesyonel destek almasını teşvik edin
Bağımlılıktan Kurtulanlar İçin Öneriler
Tetikleyici ortam ve kişilerden uzak durun
Spor, sanat, hobi gibi alternatif aktivitelerle ilgilenin
Mindfulness, nefes egzersizleri gibi teknikleri kullanın
Destek gruplarına katılın, düzenli takip alın
Çetin, bağımlılığı yenmiş kişilerin tekrar başlamamaları için yeni alışkanlıklar edinmeleri, destek almaya devam etmeleri ve sağlıklı sosyal ilişkiler kurmaları gerektiğini belirtti.
