Ülkemizde organ bağışının önemi her geçen gün daha da artıyor. Sağlık Bakanlığı'nın Ekim 2024 verilerine göre, 25 bin 246 hasta böbrek, 2 bin 650 hasta karaciğer ve bin 477 hasta kalp nakli bekliyor. Akciğer ve ince bağırsak gibi diğer organlar da dahil edildiğinde, toplam 33 bin 498 hasta organ bağışı için umut taşıyor. Ancak, beyin ölümü gerçekleşen kişilerin sadece yüzde 23’ünde organ bağışı yapılması, bu konuda büyük bir eksikliğe işaret ediyor.Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, organ nakillerinin büyük oranda canlı vericilerden yapıldığını ve bunun önemli bir sorun olduğunu belirterek, “2024 yılı itibarıyla böbrek ve karaciğer nakillerinin yüzde 90’ı canlı vericilerden yapılırken, kadavra bağış oranı sadece yüzde 10 gibi düşük bir oranda kalıyor” dedi.
Organ Bağışının Hayati Önemi
Prof. Dr. Karakayalı, organ bağışının insan hayatı için ikinci bir şans anlamına geldiğini vurguladı. “Organ bağışı, bir ülkenin medeniyet seviyesini gösterir. Toplum olarak bu konuda daha fazla duyarlılık göstermemiz gerekiyor. Erken ve doğru kararlar, organ bekleyen hastaların hayatını kurtarabilir” dedi.Türkiye’nin Nakil Başarıları ve Yabancı Hastalar
Türkiye’nin, organ nakli operasyonlarında hem çocuk hem de erişkin gruplarda oldukça yüksek başarı oranları elde ettiğini belirten Karakayalı, “Dünyada bilinen bu başarılarımız, zorlu vakalar dahil olmak üzere birçok yabancı hastanın nakil için Türkiye’yi tercih etmesine neden oluyor. Canlı vericili nakillerde başarılıyız, ancak kadavradan yapılan bağışların artması gerekiyor” ifadelerini kullandı.Bilgi Eksikliği ve Yanlış Anlamalar
Organ bağışının az olmasının temel nedenlerinden birinin yetersiz bilgi olduğunu belirten Karakayalı, beyin ölümünün tam anlamıyla anlaşılamadığını söyledi. Beyin ölümü, “beyin fonksiyonlarının geri dönüşsüz şekilde durması” anlamına geliyor ve tıbben ölüm kabul ediliyor. Bu durumda, organlar kısa süreliğine makine desteğiyle canlı tutulabiliyor ve nakil için kullanılabiliyor. Karakayalı, bu dönemin bağış için en kritik zaman olduğunu vurguladı.Kadavradan Bağışın Artması Gerekiyor
Organ nakli operasyonlarının canlı vericilerden yapılmasının, sağlıklı bireylerin de ameliyat edilmesi gerektiği anlamına geldiğini ifade eden Karakayalı, “Her ameliyatta vericinin güvenliği öncelikli olarak düşünülse de, ideal olan bu tür ameliyatların yapılmasına gerek kalmamasıdır. Kadavra bağışlarının artırılması, sağlık sistemimizin ve toplum duyarlılığımızın göstergesidir” dedi.Türkiye’de Organ Bağışı Sistemi
Türkiye, organ bağışından nakil süreçlerine kadar güvenilir ve şeffaf bir sistemle yönetiliyor. Karakayalı, ülkemizin bu alanda dünyada saygın bir konumda olduğunu ve sıkı denetlenen bir sistemle çalışmaların sürdüğünü belirtti. Organ bağışının artırılması ve doğru bilgiye dayalı farkındalık oluşturulması, hem bekleyen hastalar için bir umut hem de sağlık sistemimizin güçlenmesi için önemli bir adım.KapsamHaber