Sezai Karakoç, 1933'te Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde doğmuş, Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olarak tanınmıştır. Şair, yazar ve düşünür kimliğiyle bilinen Karakoç, 2021 yılında İstanbul'da hayatını kaybetmiştir.
Sezai Karakoç, 22 Ocak 1933 tarihinde Diyarbakır'ın Ergani ilçesinde doğdu. Parasız yatılı olarak okuduğu Gaziantep Lisesi'nden 1950'de mezun olduktan sonra, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü'nden 1955 yılında mezun oldu. 1956-1965 yılları arasında Maliye müfettiş yardımcılığı ve gelirler kontrolörlüğü görevlerinde çalıştı. Temmuz 1965’te memurluktan ayrılarak gazetecilik ve yayıncılık işlerine yöneldi.
Gazetecilik ve Yayıncılık Kariyeri
Karakoç, "Diriliş" dergisini çeşitli dönemlerde aylık, haftalık ve haftada iki kez olmak üzere yayınladı. 1971’den sonra kısa bir süre için Gelirler Genel Müdürlüğü’nde gelirler kontrolörlüğü yaptı. 1974 sonrası yeniden devlet memurluğundan ayrılarak gazetecilik ve yayıncılığa döndü. Yeni İstiklal, Yeni İstanbul, Babıali’de Sabah, Milli Gazete’de yazılar yazdı.
Sezai Karakoç’un ilk şiiri 1951’de "Hisar" dergisinde yayımlandı. Üniversite yıllarında 1955’te "Şiir Sanatı" dergisini çıkardı. Mülkiye, Yenilik, 20. Asır, İstanbul, Şiir Sanatı dergilerinde yayımlanan şiirleriyle tanındı. Başlangıçta Pazar Postası’nda İkinci Yeni akımı doğrultusunda şiirler yazdı. Daha sonraki yıllarda tamamen kendi şiirine yöneldi. Karakoç, mistik ve İslamî içerikli, kendine özgü imgelerle dolu eserleriyle kuşağının en iyi şairleri arasında yer aldı. Gazete yazılarında ise İslam toplumlarının çağdaş dünyadaki konumlarını ve eski Türk uygarlıklarına ilişkin değerlerle, çağdaş bir kişilik oluşturma düşüncelerini ele aldı.
Sezai Karakoç’un Eserleri
Şiir Kitapları
Körfez (1959)
Şahdamar (1962)
Hızırla Kırk Saat (1967)
Sesler (1968)
Taha’nın Kitabı (1968)
Kıyamet Aşısı (1968)
Gül Muştusu (1969)
Zamana Adanmış Sözler (1970)
Şiirler (1975)
Ayinler (1977)
Leyla ile Mecnun (1981)
Ateş Dansı (1987)
Alınyazısı Saati (1989)
Deneme ve İnceleme
Yunus Emre (1965)
Yazılar (1967)
İslamın Dirilişi (1967)
İslam Toplumunun Ekonomik Strüktürü (1967)
Mehmet Akif (1968)
Mağara ve Işık (1969)
Edebiyat Yazıları 1 (1982)
Edebiyat Yazıları 2 (1986)
Ödülleri
1968: Milli Türk Talebe Birliği Milli Hizmet Madalyası
1970: Sürgündeki Macar Yazarları Gümüş Madalya Ödülü
1982: Türkiye Yazarlar Birliği Hikâye Ödülü
1988: Türkiye Yazarlar Birliği Üstün Hizmet Ödülü
1991: Dünya Sanat ve Kültür Akademisi Ödülü
Şiirlerinden Örnekler
Mona Roza
Mona Roza, siyah güller, ak güller Geyve’nin gülleri ve beyaz yatak Kanadı kırık kuş merhamet ister Ah, senin yüzünden kana batacak Mona Roza, siyah güller, ak güllerUlur Aya karşı kirli çakallar Ürkek ürkek bakar tavşanlar dağa Mona Roza, bugün bende bir hal var Yağmur iğri iğri düşer toprağa Ulur Aya karşı kirli çakallarAçma pencereni perdeleri çek Mona Roza seni görmemeliyim Bir bakışın ölmem için yetecek Anla Mona Roza, ben bir deliyim Açma pencereni perdeleri çekZeytin Ağaçları söğüt gölgesi Bende çıkar güneş aydınlığa Bir nişan yüzüğü, bir kapı sesi Seni hatırlatıyor her zaman bana Zeytin ağaçları, söğüt gölgesiZambaklar en ıssız yerlerde açar Ve vardır her vahşi çiçekte gurur Bir mumun ardında bekleyen rüzgâr Işıksız ruhumu sallar da durur Zambaklar en ıssız yerlerde açarEllerin ellerin ve parmakların Bir nar çiçeğini eziyor gibi Ellerinden belli oluyor bir kadın Denizin dibinde geziyor gibi Ellerin ellerin ve parmaklarınZaman ne de çabuk geçiyor Mona Saat on ikidir, söndü lambalar Uyu da turnalar girsin rüyana Bakma tuhaf tuhaf göğe bu kadar Zaman ne de çabuk geçiyor MonaAkşamları gelir incir kuşları Konar bahçenin incirlerine Kiminin rengi ak, kimisi sarı Ahhh! beni vursalar bir kuş yerine Akşamları gelir incir kuşlarıKi, ben, Mona Roza bulurum seni İncir kuşlarının bakışlarında Hayatla doldurur bu boş yelkeni O masum bakışlar su kenarında Ki, ben, Mona Roza bulurum seniKırgın kırgın bakma yüzüme Roza Henüz dinlemedin benden türküler Benim aşkım sığmaz öyle her saza En güzel şarkıyı bir kurşun söyler Kırgın kırgın bakma yüzüme RozaArtık inan bana muhacir kızı Dinle ve kabul et itirafımı Bir soğuk, bir garip, bir mavi sızı Alev alev sardı her tarafımı Artık inan bana muhacir kızıYağmurlardan sonra büyürmüş başak Meyvalar sabırla olgunlaşırmış Birgün gözlerimin ta içine bak Anlarsın ölüler niçin yaşarmış Yağmurlardan sonra büyürmüş başakAltın bilezikler, o kokulu ten Cevap versin bu kanlı kuş tüyüne Bir tüy ki, can verir bir gülümsesen Bir tüy ki, kapalı gece ve güne Altın bilezikler, o kokulu tenMona Roza, siyah güller, ak güller Geyve’nin gülleri ve beyaz yatak Kanadı kırık kuş merhamet ister Aaahhh! Senin yüzünden kana batacak! Mona Roza, siyah güller, ak güller.
Sezai Karakoç’un Şiirlerinden Örnekler
Ey Sevgili
Senin kalbinden sürgün oldum ilkin Bütün sürgünlüklerim bir bakıma bu sürgünün bir süreği Bütün törenlerin şölenlerin ayinlerin yortuların dışında Sana geldim ayaklarına kapanmaya geldim Af dilemeye geldim affa layık olmasam da Uzatma dünya sürgünümü benim Güneşi bahardan koparıp Aşkın bu en onulmazından koparıp Bir tuz bulutu gibi Savuran yüreğime Ah uzatma dünya sürgünümü benimNice yorulduğum ayakkabılarımdan değil Ayaklarımdan belli Lambalar eğri Aynalar akrep meleği Zaman çarpılmış atın son hayali Ev miras değil mirasın hayaleti Ey gönlümün doğurduğu Büyüttüğü emzirdiğiEy gönlümün doğurduğu Büyüttüğü emzirdiği Kuş tüyünden Ve kuş sütünden Geceler ve gündüzlerde İnsanlığa anıt gibi yükselttiği Sevgili En sevgili Ey sevgili Uzatma dünya sürgünümü benimBütün şiirlerde söylediğim sensin Şuna dedimse sen Leyla dedimse sensin Seni saklamak için görüntülerinden faydalandım Salome’nin Belkıs’ın Boşunaydı saklamaya çalışmam öylesine aşikarsın bellisin Kuşlar uçar senin gönlünü taklit için Ellerinden devşirir bahar çiçeklerini Deniz gözlerinden alır sonsuzluğun haberini Ey gönüllerin en yumuşağı en derini Sevgili En sevgili Ey sevgili Uzatma dünya sürgünümü benimYıllar geçti sapan olumsuz iz bıraktı toprakta Yıldızlara uzanıp hep seni sordum gece yarılarında Çatı katlarında bodrum katlarında Gölgendi gecemi aydınlatan eşsiz lamba Hep Kanlıca’da Emirgan’da Kandilli’nin kurşuni şafaklarında Seninle söyleşip durdum bir ömrün baharında yazında Şimdi onun birdenbire gelen sonbaharında Sana geldim ayaklarına kapanmaya geldim Af dilemeye geldim affa layık olmasam da Ey çağdaş Kudüs (Meryem) Ey sırrını gönlünde taşıyan Mısır (Züleyha) Ey ipeklere yumuşaklık bağışlayan merhametin kalbi Sevgili En sevgili Ey sevgili Uzatma dünya sürgünümü benimDağların yıkılışını gördüm bir Venüs bardağında Köle gibi satıldım pazarlar pazarında Güneşin sarardığını gördüm Konstantin duvarında Senin hayallerinle yandım düşlerin civarında Gölgendi yansıyıp duran bengisu pınarında Ölüm düşüncesinin beni sardığı şu anda Verilmemiş hesapların korkusuyla Sana geldim ayaklarına kapanmaya geldim Af dilemeye geldim affa layık olmasam da Sevgili En sevgili Ey sevgili Uzatma dünya sürgünümü benimÜlkendeki kuşlardan ne haber vardır Mezarlardan bile yükselen bir bahar vardır Aşk celladından ne çıkar madem ki yar vardır Yoktan da vardan da ötede bir Var vardır Hep suç bende değil beni yakıp yıkan bir nazar vardır O şarkıya özenip söylenecek mısralar vardır Sakın kader deme kaderin üstünde bir kader vardır Ne yapsalar boş göklerden gelen bir karar vardır Gün batsa ne olur geceyi onaran bir mimar vardır Yanmışsam külümden yapılan bir hisar vardır Yenilgi yenilgi büyüyen bir zafer vardır Sırların sırrına ermek için sende anahtar vardır Göğsünde sürgününü geri çağıran bir damar vardır Sendan ümit kesmem kalbinde merhamet adlı bir çınar vardır Sevgili En sevgili Ey sevgili
Sezai Karakoç’un Şiirlerinde Dikkat Çeken Unsurlar
Sezai Karakoç'un şiirleri, mistik ve İslamî içeriklerin yanı sıra zengin imge dünyasıyla dikkat çeker. Şairin eserlerinde, aşk ve manevi arayış temaları sıkça işlenir. Şiirlerindeki imgeler, okuyucuyu derin düşüncelere sevk eder ve duygusal bir yolculuğa çıkarır.
Sezai Karakoç'un Mirası
Sezai Karakoç, Türk edebiyatının ve düşünce dünyasının önemli figürlerinden biri olarak kalmıştır. Onun eserleri, sadece estetik bir değer taşımakla kalmaz, aynı zamanda okuyuculara derin bir manevi ve felsefi perspektif sunar. Şiirleri ve yazıları, İslamî değerleri modern bir bağlamda ele alarak, hem geleneksel hem de çağdaş okurlar için ilham kaynağı olmaya devam etmektedir.
