Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, ülkedeki iç savaşın etkilerini hafifletmek ve ulusal uzlaşıyı sağlamak amacıyla 2024 yılı başında kapsamlı bir genel af kararnamesi yayımladı. Af, siyasi suçları ve askeri ihlalleri kapsarken, barış sürecine katılım çağrılarıyla duyuruldu. Ancak affın insan hakları ihlalleriyle dolu bir dönemi örtbas etme çabası olup olmadığı tartışılıyor.
İşkenceler...
Suriye hapishanelerinde sistematik işkence ve kötü muamele gören binlerce mağdurun yakınları, affın geçmişteki suçları unutturmasından endişe duyuyor. Uluslararası Af Örgütü, Esad rejiminin affı, insanlık suçlarını işleyenlerin sorumluluktan kaçması için bir araç olarak kullandığını öne sürüyor.Bir insan hakları aktivisti, “Adalet, barışın temelidir. Affın, suçluları koruyacak bir kalkan haline gelmemesi gerekiyor,” açıklamasında bulundu.Muhalif gruplar, affı rejimin imaj düzeltme çabası olarak değerlendiriyor. Özgür Suriye Ordusu temsilcisi, "Bu af, savaş suçlarını unutturmayı hedefliyor," dedi ve ekledi: "Gerçek barış, adalet sağlanmadan mümkün olamaz."Af kararnamesinin içeriği hakkında bilgi veren hükümet yetkilileri ise, affın yalnızca "küçük suçları" kapsadığını ve ciddi suçların hariç tutulduğunu belirtiyor.Kaybolan veya hayatını kaybeden yakınlarının akıbetini öğrenmek isteyen aileler, affın kendileri için bir çözüm olmadığını ifade ediyor. Hama’dan bir mağdur yakını, "Kardeşim tutuklandıktan sonra bir daha haber alamadık. Bu af değil, adalet istiyoruz," dedi.Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, affın şeffaf bir şekilde uygulanması ve işkenceye karışanların cezasız kalmaması gerektiğini belirtti. Batılı ülkeler ise Esad yönetimini, affı uluslararası meşruiyet kazanma çabası olarak görmekle eleştirdi.Suriye’de genel af kararı, hem umut hem de tartışma yaratıyor. İnsan hakları savunucuları ve mağdurlar, geçmişte işlenen suçların cezasız kalmaması gerektiğinde ısrar ediyor. Bu af, Suriye için barışa bir kapı aralıyor mu, yoksa insan hakları ihlallerinin üzerini örten bir perde mi? Yanıtı, uluslararası toplumun kararlılığında gizli.