17 Nisan 2012’de hasta yakını tarafından görevi başında katledilen Dr. Ersin Arslan’ın ölüm yıldönümleri, Türk Tabipleri Birliği tarafından “Sağlıkta Şiddete Karşı Mücadele Günü” olarak ilan edilmişti. O günden bu yana her yıl bu tarihte sağlıkta şiddete karşı ülke genelinde farkındalık etkinlikleri düzenleniyor. Bu yıl da TTB Samsun Tabip Odası, sağlıkta artan şiddet olaylarına dikkat çeken çarpıcı bir açıklama yaptı.
“Şiddetin Dil ve Söylemde Başladığını Biliyoruz”
Açıklamada, sağlık çalışanlarının uğradığı fiziksel ve psikolojik şiddetin artık sistematik hale geldiği vurgulandı. TTB Samsun Tabip Odası tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: “Kişisel ve toplumsal iyiliği hedefleyen, bu amaçla kurulmuş bir mesleğin mensuplarının, görevlerini yerine getirirken ölümcül şiddet olaylarına maruz kalması kabul edilemez. Sağlıkta şiddet sarmalı, yalnızca sokakta, hastanede değil; toplumda ve siyasette kullanılan söylemlerle de beslenmektedir. Şiddet, dilde başlar. Bu nedenle önlem almakla sorumlu olan makamların söylemleri, bu sorunun temel parçalarındandır.”
“Şiddete Sıfır Tolerans Sözde Kalmasın”
Açıklamada, “şiddete sıfır tolerans” ifadesinin gerçek bir politika haline gelmesi gerektiği belirtilerek, sözde kalan açıklamaların çözüm üretmediği vurgulandı. Bu noktada, geçmişte bir milletvekilinin sarf ettiği “Memnuniyetsizliğiniz varsa gidin sağlık personelinin gırtlağına yapışın” sözlerinin hâlâ Meclis’te karşılıksız kalmasına dikkat çekildi.
TTB Anketine Göre Her 10 Hekimden 9’u Şiddet Gördü
TTB’nin 2023 yılında üyeleri arasında gerçekleştirdiği anket çalışmasına değinilen açıklamada, sonuçlar çarpıcı bir tabloyu ortaya koydu:
Her 10 hekimden yaklaşık 9’u meslek hayatı boyunca en az bir kez hasta veya yakını tarafından şiddete uğradı.
Şiddet görenlerin yaklaşık üçte ikisi, bu durumu resmi makamlara bildirmedi ve “Beyaz Kod” sistemini kullanmadı.
25 Bin Üzerinde Fiziksel Şiddet Bildirimi
Açıklamada ayrıca TTB’nin, Sağlık Bakanlığı’ndan talep ettiği ancak paylaşılmayan “Beyaz Kod” verilerini mahkeme yoluyla elde ettiği bilgisi verildi. Buna göre Ocak 2016 – Temmuz 2023 tarihleri arasında toplam 25 bin 315 fiziksel şiddet bildirimi yapıldı. Temmuz 2023 sonrası veriler ise hâlâ mahkeme kararı beklenerek edinilmeye çalışılıyor.
“Şiddet Sağlık Hizmeti Sunumunu da Engelliyor”
Sağlıkta şiddetin yalnızca bireysel güvenliği değil, toplumsal sağlığı ve hizmetin niteliğini de tehdit ettiğini belirten TTB Samsun Tabip Odası, açıklamasında şu sözlere yer verdi: “Sağlıkta yaşanan bu şiddet; acil servislerde kontrolden çıkmış durumda. Hekimler ve sağlık çalışanları kendilerini güvende hissetmiyor. Sağlık hizmetinin verildiği ortamlar artık güvenli değil. Bu durum sürdürülebilir, kabul edilebilir, katlanılabilir değildir. Şiddet, aynı zamanda sağlık hizmetinin sunumunu da aksatır hale gelmiştir.”
TTB’nin Yasa Teklifi Yeniden Gündemde
Samsun Tabip Odası, Türk Tabipleri Birliği tarafından sunulan yasal düzenleme önerisinin hayata geçirilmesinin acil bir ihtiyaç olduğunu vurguladı. Teklifte şu başlıklar yer alıyor:
Sağlık çalışanlarına yönelik suçlarda cezalar artırılmalı.
Türk Ceza Kanunu’nda “şiddet” ayrı bir suç başlığı altında tanımlanmalı.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması ve denetimli serbestlik kaldırılmalı.
Sağlık kuruluşlarına silahla girilmesi yasalarla engellenmeli.
“Genç Hekimlere Şiddetsiz Bir Gelecek Borçluyuz”
Açıklamada, genç hekimlerin şiddetsiz bir sağlık ortamında çalışmasının tüm meslek büyüklerinin sorumluluğu olduğu hatırlatıldı: “Mesleğimizin geleneği, güvene dayanır; şiddete değil. Bu nedenle, genç meslektaşlarımızın şiddetsiz bir ortamda hekimlik yapabileceği bir geleceği inşa etmek bizlerin sorumluluğudur. Bugün, hayatını kaybeden meslektaşlarımızın ve ekip arkadaşlarımızın anısı önünde saygıyla eğiliyoruz.”
TTB’den Somut Çözüm Önerileri
Şiddetin sona ermesi için açıklamada şu önerilere yer verildi:
Performansa dayalı sistem kaldırılmalı, ekip çalışması esas alınmalı.
Randevular hastaya yeterli süre ayrılacak şekilde yeniden düzenlenmeli.
Sağlık kurumlarında yeterli sayıda, güvenceli personel görevlendirilmeli.
Sağlık hizmeti verilen alanlar güvenli hale getirilmeli.
Merkezi şikâyet hatları kaldırılmalı.
Acil servislerde yalnızca gerçekten acil vakalara hizmet verilmeli.
TTB’nin sunduğu caydırıcı yasa teklifi yasalaşmalı.
“Şiddetsiz Bir Ülke, Şiddetsiz Bir Sağlık Ortamı Mümkün”
Açıklamanın sonunda, demokrasi, adalet ve barış ortamı sağlanmadan şiddetin önlenemeyeceği vurgulandı ve şiddetsiz bir sağlık sisteminin mümkün olduğunun altı çizildi: “Toplumda yaygınlaşan şiddet iklimine ve sağlıkta yaşanan şiddet olgularına karşı, kararlı ve samimi bir mücadele yürütülmelidir. Sağlık çalışanlarının güvenliği, toplum sağlığının teminatıdır.”
Haber: Kapsamhaber
Kaynak: Türk Tabipleri Birliği Samsun Tabip Odası