Vegan beslenmenin sağlık açısından faydaları olduğu kadar, ruhsal sağlığı etkileyen riskler barındırdığına dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Dr. Mert Sinan Bingöl, bu yaşam tarzının bireyler üzerinde fiziksel ve psikolojik etkilerini değerlendirdi. Peki, vegan beslenme neden bazı bireyler için depresif süreçleri tetikliyor?
Veganizm: Sadece bir diyet mi?
Dünya genelinde yaklaşık 90 milyon bireyin vegan yaşam tarzını benimsediğini belirten Dr. Bingöl, veganizmin yalnızca bir beslenme çeşidi olmadığını, aynı zamanda hayvan haklarını savunan bir etik ve politik anlayışın ürünü olduğunu ifade etti. Vegan bireylerin et, süt ürünleri, bal gibi hayvansal gıdaların yanı sıra deri, ipek ve hayvansal yağ içeren ürünleri de kullanmadığını belirten Bingöl, bu yaşam tarzının vicdani bir duruş sergileme açısından anlamlı olduğunu vurguladı.Faydalar ve riskler: İki yönlü bir denge
Vegan beslenmenin, tip 2 diyabet ve kalp hastalıkları riskini azaltmak gibi fiziksel faydaları olduğuna dikkat çeken Dr. Bingöl, bu yaşam tarzının risklerini ise şu şekilde sıraladı:- Bağışıklık zayıflaması
- Kansızlık
- Unutkanlık artışı
- Kemik hastalıkları
- Ruhsal hastalık riskleri
Toplum baskısı ve yalnızlık hissi
Vegan bireylerin ruhsal sağlığını etkileyen en büyük faktörlerden birinin çevre ve aile baskısı olduğuna vurgu yapan Dr. Bingöl, bu bireylerin sosyal ortamlarda kendilerini açıklama zorunluluğu hissettiklerini belirtti. Önyargılar, dışlanma korkusu ve tercihlerine saygı duyulmaması gibi durumların, vegan bireylerde yalnızlık hissini artırdığını ve bu durumun depresyon, kaygı ve öfke gibi psikososyal sorunlara yol açtığını ifade etti.Farklı bakış açıları: Depresyon riski mi, çözüm mü?
Bazı çalışmalarda vegan beslenmenin depresif belirtileri azalttığına dair bulgular elde edilse de, genel olarak bu bireylerin ruhsal sorunlara daha yatkın olduğu sonucu öne çıkıyor. Dr. Bingöl, bu durumun hem beslenme eksikliklerinden hem de çevresel ve bireysel faktörlerden kaynaklandığını belirtti.Vegan bireyler için öneriler
Dr. Bingöl, vegan bireylerin ruhsal ve fiziksel sağlıklarını koruyabilmeleri için şu önerilerde bulundu:- Diyetisyen desteği alın: Dengeli bir beslenme programı oluşturun.
- Takviyeler kullanın: Eksikliği görülebilecek vitamin ve mineraller için destek alın.
- Düzenli uyku ve egzersiz yapın: Ruhsal ve fiziksel dengeyi korumak için yaşam tarzınıza dikkat edin.
- Ailelere çağrı: Vegan bireylerin ailelerinden gördükleri anlayış, psikolojik yüklerini hafifletir.
