Orman yangınları, son yıllarda hem ülkemizde hem de dünya genelinde büyük bir sorun haline geldi. İklim değişikliği ve artan sıcaklıkların yangınların artışında etkili olduğu öne sürülse de, yangınların büyük çoğunluğunun insan kaynaklı olduğu belirtiliyor. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Öğretim Üyesi ve Afet ve Acil Durum Uzmanı Prof. Dr. Fahri Erenel, bu konuda önemli açıklamalarda bulundu.İnsan Kaynaklı Nedenler Öne Çıkıyor
Prof. Dr. Erenel, “Karbon salınımı ve iklim ile ilgili sözleşmelerin gereğinin yerine getirilmemesi, ormanlık alanların değişik gerekçelerle yerleşim yeri haline dönüşmesi, enerji nakil hatlarının bakım ve kontrol yetersizliği, plansız şehirleşme gibi faktörler, yangınların artmasına neden oluyor” diyor. Verilere göre, İstanbul'daki yangınların yaklaşık yüzde 32’si söndürülmemiş izmarit ve benzeri nedenlerden çıkıyor. Küresel veriler ise yangınların sadece yüzde 4’ünün doğal nedenlere dayandığını gösteriyor.Teknoloji ve Eğitimle Önlemler Alınmalı
Prof. Dr. Erenel, teknolojinin yangınların önlenmesinde önemli bir rol oynadığını belirtiyor. Uzaktan algılama teknolojileri, uydu sistemleri, İHA'lar ve akıllı yangın uyarı sistemleri gibi teknolojiler, yangınların erken tespit edilmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, evlerde yangın söndürme tüplerinin bulundurulması ve düzenli kontrol edilmesi gerektiğini vurguluyor.Tahliye Planları ve İlk Müdahale
Yangın anında tahliye işlemlerinin, tehlikenin en büyük olduğu bölgeden başlaması gerektiğini belirten Erenel, tahliye planlarının da müdahale planlarıyla birlikte yapılması gerektiğini ifade ediyor. Yangın sırasında profesyonel ekiplerin dışında kişilerin yangın alanında bulunmaması, açığa çıkan zehirli gazlara karşı hava beslemeli maskelerin kullanılmasının önemli olduğunu vurguluyor.Önlemler ve Toplum Katılımı
Yangınların önlenmesi için denetim ve cezaların arttırılması, güvenlik kültürünün yaygınlaştırılması ve araçlarda küllük kullanımının teşvik edilmesi gibi önlemler öneriliyor. Ayrıca, gönüllü kapasitelerinin artırılması ve orman yangınlarıyla mücadeleye yönelik sivil gönüllülük sistemlerinin geliştirilmesi gerektiği belirtiliyor. AFAD’ın afet gönüllük sisteminin bu doğrultuda geliştirilebileceği ifade ediliyor.Yangınların etkilerinin azaltılması ve önlenmesi için toplum tabanlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiği vurgulanıyor. Gönüllülerin yangın soğutma çalışmalarına katılmaları ve yangınlara karşı duyarlılığın artırılması, yangınlarla mücadelede önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Prof. Dr. Erenel, “Karbon salınımı ve iklim ile ilgili sözleşmelerin gereğinin yerine getirilmemesi, ormanlık alanların değişik gerekçelerle yerleşim yeri haline dönüşmesi, enerji nakil hatlarının bakım ve kontrol yetersizliği, plansız şehirleşme gibi faktörler, yangınların artmasına neden oluyor” diyor. Verilere göre, İstanbul'daki yangınların yaklaşık yüzde 32’si söndürülmemiş izmarit ve benzeri nedenlerden çıkıyor. Küresel veriler ise yangınların sadece yüzde 4’ünün doğal nedenlere dayandığını gösteriyor.Teknoloji ve Eğitimle Önlemler Alınmalı
Prof. Dr. Erenel, teknolojinin yangınların önlenmesinde önemli bir rol oynadığını belirtiyor. Uzaktan algılama teknolojileri, uydu sistemleri, İHA'lar ve akıllı yangın uyarı sistemleri gibi teknolojiler, yangınların erken tespit edilmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, evlerde yangın söndürme tüplerinin bulundurulması ve düzenli kontrol edilmesi gerektiğini vurguluyor.Tahliye Planları ve İlk Müdahale
Yangın anında tahliye işlemlerinin, tehlikenin en büyük olduğu bölgeden başlaması gerektiğini belirten Erenel, tahliye planlarının da müdahale planlarıyla birlikte yapılması gerektiğini ifade ediyor. Yangın sırasında profesyonel ekiplerin dışında kişilerin yangın alanında bulunmaması, açığa çıkan zehirli gazlara karşı hava beslemeli maskelerin kullanılmasının önemli olduğunu vurguluyor.Önlemler ve Toplum Katılımı
Yangınların önlenmesi için denetim ve cezaların arttırılması, güvenlik kültürünün yaygınlaştırılması ve araçlarda küllük kullanımının teşvik edilmesi gibi önlemler öneriliyor. Ayrıca, gönüllü kapasitelerinin artırılması ve orman yangınlarıyla mücadeleye yönelik sivil gönüllülük sistemlerinin geliştirilmesi gerektiği belirtiliyor. AFAD’ın afet gönüllük sisteminin bu doğrultuda geliştirilebileceği ifade ediliyor.Yangınların etkilerinin azaltılması ve önlenmesi için toplum tabanlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiği vurgulanıyor. Gönüllülerin yangın soğutma çalışmalarına katılmaları ve yangınlara karşı duyarlılığın artırılması, yangınlarla mücadelede önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
