Acuk, dağlarda yetişen yabani bir elma türüdür. Elmadan biraz daha küçük olan bu meyve oldukça ekşidir ve genellikle ormanlık bölgelerde, bol yağış alan ve fazla güneş görmeyen yerlerde yetişir. Gülgiller familyasından olan Acuk, açık pembe çiçekleri ve küçük, ekşi meyveleri ile bilinir. Anadolu halkı arasında ekşi elma, acık veya Acuk isimleriyle anılan bu meyve, özellikle Kavak yöresinde meşhur bir tat olarak bilinir.
Acuk Pekmezi Nedir?
Acuk pekmezi, dağlarda kendiliğinden yetişen ekşi elmadan kaynatılarak elde edilen bir pekmez türüdür. Ülkemizde ticareti yapılmasa da Anadolu Bölgesi'nde halk tarafından tüketilir. Özellikle Kavak yöresinin en meşhur tatlarından biridir. Acuk meyvesi kaynatılarak yoğun bir pekmez haline getirilir ve sofralarda kahvaltılık olarak veya su ile karıştırılarak içecek olarak kullanılır.
Acuk Ekşisinin Faydaları
Acuk ekşisi, birçok sağlık faydası ile bilinir ve özellikle sindirim sistemi üzerinde olumlu etkileri vardır. İşte Acuk ekşisinin bazı faydaları:
- Bağırsak Parazitleri: Aç karnına 1-2 kaşık Acuk ekşisi tüketmek bağırsak parazitlerinden kurtulmaya yardımcı olur.
- Gaz ve İltihap Giderici: Mide ve bağırsaklardaki gazı boşaltır ve iltihapları giderir.
- Sindirim Sistemi: Sindirim sistemine yararlıdır, bağırsak faaliyetlerini düzenler, hazmı kolaylaştırır ve kabızlığı önler.
- Böbrek Sağlığı: Böbrekleri temizler ve böbrek taşlarını düşürmeye yardımcı olur.
- Kalp ve Damar Sağlığı: Kolesterolü, tansiyonu ve kan şekerini düşürür. Kalp hastalıkları ve damar sertliğine karşı koruyucudur.
- Genel Sağlık: Vücuda kuvvet verir, yorgunluğu giderir, hastalıklara karşı direnci arttırır. Romatizma, gut ve şeker hastalığına karşı yararlıdır. Nefes darlığına iyi gelir.
- Sinir Sistemi: Elmanın kokusu sinirleri rahatlatır ve gevşetir. Besleyici değeri yüksek olup mide bulantısına iyi geldiği için hamilelere tavsiye edilir.
Acuk Ekşisi Nasıl Yapılır?
Acuk ekşisi, yabani elmanın kaynatılarak elde edilen bir tür pekmezdir. İşte yapım aşamaları:
- Malzemeler:
- 5 kg yabani elma (Acuk)
- Su
- Yapılışı:
- Elmaları iyice yıkayın ve saplarını ayıklayın.
- Meyveleri geniş bir kazana koyun ve üzerini geçecek kadar su ekleyin.
- Meyveleri kaynatın ve ardından ezerek suyunu çıkarın.
- Elde edilen suyu süzerek tekrar kazana koyun ve kısık ateşte koyulaşana kadar kaynatın.
- Koyulaşan ekşiyi soğumaya bırakın ve cam kavanozlarda saklayın.
Acuk Çalkaması
Kavak yöresinin meşhur içeceklerinden biri de Acuk Çalkaması'dır. Kola gibi zararlı içecekler yerine, sağlık açısından büyük faydaları olan Acuk Çalkaması tercih edilebilir. Dağlardan toplanan acuk meyvelerinin pekmezi, su ile çalkalanarak elde edilen bu içecek, şeker hastalığının en önemli düşmanlarından biridir.Acuk, hem pekmezi hem de ekşisi ile Türk mutfağının zengin tatlarından biridir. Faydaları saymakla bitmeyen bu lezzeti sofralarınıza dahil edebilir, hem sağlık hem de lezzet açısından yararlanabilirsiniz.