Samsun, tarihî zenginliği ve milli mücadeledeki önemiyle Türkiye’nin özel şehirlerinden biridir. Ancak, günümüzde bu kadim şehrin sokakları ve kamu alanları, Türkçenin dışlanması ve yerine yabancı kelimelerin yerleştirilmesi gibi üzücü bir durumla karşı karşıya. M. Halistin Kukul’un kaleme aldığı makalede, Samsun’daki bu kültürel erozyonun ve yerel yönetimlerin ilgisizliğinin altı çiziliyor.
Kaynak: KapsamHaber
Yabancı Dilin Gölgesinde Kalan Samsun
Kukul’un belirttiği gibi, Samsun’daki sokak ve işyeri tabelalarında ve yön tabelalarında "Amazon" ve "Amisos" gibi Türk kültürüne yabancı kelimeler yaygınlaşmış durumda. Bu kelimeler, şehrin tarihî kimliğini ve mirasını gölgede bırakırken, yerel yönetimlerin bu duruma kayıtsız kalması, Kukul’un eleştirilerinin odak noktası.Özellikle, “Amazon Adası” ve “Amisos Tepesi” gibi isimlerin tarihî dayanağı sorgulanırken, Kukul, bu kullanımların hiçbir tarihî ve coğrafî gerçekliğe dayanmadığını vurguluyor.Tarihî Mekanlar ve Anlamsız Yatırımlar
Samsun’daki 500 yıllık Osmanlı-Türk eseri Taşhan’ın onarımı sırasında yapılan değişiklikler de Kukul’un eleştirdiği noktalardan biri. Altı milyon liraya mal olan restorasyonun ardından binaya asansör eklenmesi, tarihî dokunun göz ardı edildiği bir örnek olarak gösteriliyor. Bu tür uygulamalar, şehrin tarihî ve kültürel dokusunu korumaktan ziyade, modernleşme adı altında anlamsız değişikliklere yöneliyor.Tramvay Duraklarındaki Yabancılaştırma
Samsun’un tramvay duraklarındaki yabancı kelime kullanımı da Kukul’un eleştirilerinden kaçamıyor. “Samsun Museum” gibi durağın isimlendirilmesinde, yerli kelimelerin göz ardı edilip yabancı kelimelere yer verilmesi, milli kimliğe zarar verici bir uygulama olarak tanımlanıyor.Kukul, bu durumu sorgularken, “Neden ‘Fener’ gibi tarihî ve yerli bir isim tercih edilmez de yabancı kelimeler kullanılır?” diye soruyor.Benzer şekilde, “Lodgings” kelimesinin, önceki Fransızca “Lojmanlar” isminin yerine getirilmesiyle, kelimenin yabancı dildeki versiyonlarının sürekli değiştirilmesine tepki gösteriyor.Futbol Formasındaki Yabancı Mesajlar
Kukul, Samsunspor antrenörünün formasında yer alan "King of the North" yazısına dikkat çekiyor. Bu tür İngilizce yazıların, çocukların ve gençlerin üzerinde olumsuz bir etki yarattığı, Türkçenin kamuy ait alanda geri planda bırakıldığı bir hakikat. Kukul, bu tür uygulamaların Tanzimat döneminden beri süregelen kültürel bozulmanın devamı olduğunu belirtiyor.Türkçeye Sahip Çıkmak Bir Görevdir
Samsun’daki yerel yönetimlerin ve akademik çevrelerin ihmalkârlığı ile kayıtsızlığı, Türkçenin yabancı dillerin gölgesinde kalmasına neden oluyor. Kukul, “KUZEYİN KRALI” gibi ifadeler yerine, Türkçenin gücünü ve anlamını yansıtan kelimelerin tercih edilmesi gerektiğini vurguluyor.M.Halistin Kukul’un çağrısı açık: Türkçeye ve kültürümüze sahip çıkmak, milli kimliğimizi korumak için bir zorunluluktur. Yabancı dillerin istilasına karşı durmak, önce kendi dilimize ve değerlerimize saygı duymakla başlar. MAKALEYİ OKUKaynak: KapsamHaber
