Bilindiği gibi yumurta yumurtlandığında embriyo henüz 24 saatlik yaştadır. Normal şartlarda yumurta hastalık ve bakterilerden muaftır. Ancak çevreden hızlı bir bulaşma söz konusudur. Bazı kanatlı hastalıkları gelişen embriyo, kuluçka randımanında ve civciv kalitesindede etkilidir.
Bu hastalık organizmaları kuluçkahaneye ve makinaya yerleşerek sonraki kuluçka partilerine enfekte olabilir. Patojenik (zararlı) organizmaların yumurta kabuğundan içeriye giren bakteri ve virüsler embriyoyu öldürür. Bunlara kabuk altı denmektedir. Kuluçka süresince bu hastalık etmenleri embriyoya ulaşamazsa civcivi doğduğunda bu süreç devam edecektir.
Bulaşıcı ve paraziter hastalıkların döllülük, kuluçkalık randımanı, ve embriyoya olan etkisi değişik mekanizmalarla olmaktadır.
Erkek damızlıkların sağlık sorunları (üreme) verimliliği düşmesine sebep olabilir. Ya da yumurta kompozisyonu (bileşimi) özellikle kabuk yapısı mikro organizmaların yumurta içine girmesini kolaylaştırabilir. Ayrıca döllülük, kuluçka randımanı ve civciv kalitesini etkileyen bulaşıcı hastalıklar sayesinde de olabilir. Bunların en önemli olanlarının isimlerini aşağıda sıralanmıştır :
- Pullorum (Salmonella Pullorum)
- Tavuk tifosu (Salmonella Gallinarum, Salmonella Typhi)
- Paratifo
- Aspergillosis
- Omphalitis
- Esheria Coli enfeksiyonu
- Enfeksiyon Bronşit
- Tavuk Encephalomiyetis (Avian Encephalomyelitis)
- Mycoplasma Gallisepticum (Kronik Solunum Yolu Enf.)
- Mycoplasma Synoviae (Bulaşıcı Sinüzid ve Mikroplazma)
- Laringotracheitis (larenks ve trakea iltihabı)
- Kazlarda derzy hastalığı (Parvo Virüs (Kaz Vebası) hastalığı)
KULUÇKA RANDIMANINI ETKİSİALTINA ALAN DİĞER FAKTÖRLER :
1- Damızlık Sürü Yaşı:
Damızlık sürüde yaş ilerledikçe yumurta büyüklüğü artar. Bu yumurtalar, yumurta kanalında daha uzun süre kalması sonucu oviposizyon (yumurta yumurtlama işlemi) anında normal yumurtalara nazaran daha ileri safhada bir embriyo gelişmeye sahiptir. Özellikle sıcak havalarda da yumurta kabuğunda incelme görülür.
Yaşlı sürüye ait bu iri yumurtalar embriyonik gelişmenin yeniden başladığı kuluçka makinasına konduklarında daha yüksek embriyonik ölüm yüzdesi gösterir. Bu ölümler gelişmenin çok erken safhasında olmakta ve çoğunluğu yumurtaların lamba kontrolü sırasında dölsüz yumurtalar arasında gözükmektedir.
2- Yumurta veri hızı:
Yüksek verim hızında yumurtlayan kanatlıların yumurtalarında orta ve düşük hızda yumurtlayan kanatlıların yumurtalarına nazaran daha iyi kuluçka randımanı elde edilmektedir.
3-Klaç uzunluğu:
Yumurtaları bir yüklemede kuluçkaya konulan ile bir seferde kuluçkada çıkan yumurtadır. Bu oran dikkate alınmalıdır.
4-Hava şartları:
Ekstrem (en aşırı) derecede düşük sıcaklıkta yumurtlanan yumurtalarda kuluçka randımanının normalden daha düşük olduğu bilinmektedir. Uzun süreli sıcaklık ve soğuk dönemlerinde bu verime etkisi olmaktadır. Yapılan çalışmalarda Temmuz, Ağustos, Eylül aylarında yumurtlanan yumurtaların kuluçka randımanını yılın diğer aylarına nazaran %5 daha düşük bulunmuştur.
Üreticilerimize hayırlı bol kazançlar diliyorum...
ALINTI VE KAYNAKLAR :
1. Dr. Cemal Erensayın - Bilimsel, teknik, pratik Tavukçuluk
2. Uzm. Veteriner Hekim Yücel ASI - Tavukçuluk Kılavuzu
3. Velican Çelik Veteriner Hekim - Kanatlı Sağlık Temel İlkeler, Uygulamalar
4. Veteriner Hekim Bakteriyolog - Nurettin Gürsoy Tavukçulukta Temel Bilgiler ve Önemli Hastalıklar
5. Atilla Taşkın Ahi Evran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Kırşehir - Kanatlılarda Anti- Stres Hakkında Yeni Yaklaşımlar
6. Dr. Christine Hunger, Product Manager - Phytogenics, BIOMIN Holding - Yumurta Üretimini Artırmak İçin Farklı Bir Yol : Yönetim ve ışıklandırma
7. Mustafa Kemal Bektaş - Anaçların Kuluçka Öncesinde Beslenmesi, Sağlıklı Embriyoların Elde Edilmesi İçin Beslenme Takviyesi
8. Mustafa Kemal Bektaş - Kazların Çiftleşme Mevsimine İlişkin Alınmasi Gereken Tedbirler
9. Mustafa Kemal Bektaş - Kuluçka Çıkımında Görülen Aksaklıklar
10. Dr. Turgut Kırmizibayrak Kafkas Ünv. Kazlarda Yumurta Verimi ve Kalite Özellikleri ile Kuluçka Özellikleri
11. Mustafa Kemal Bektaş - Kazcılık hakkinda
12. Mustafa Kemal Bektaş - Kuluçkadan Çıkan Kaz ve Tavuk Civcivlerinde Oluşan Göbek Enfeksiyonları (OMPHALİTİS)
13. Mustafa Kemal Bektaş - Kanatlılarda İshal ve Beslenme Bozuklukları
15. Mustafa Kemal Bektaş - A'dan Z'ye Kaz Yetiştiriciliği Hakkında
16. Mustafa Kemal Bektaş - Yumurta Verimi Neden Düşer ?
17. Mustafa Kemal Bektaş - Kanatlılarda Yoğun Bakım Ünitesine İhtiyaç Varmı dır ?