Endonezya ile ekonomik ilişkilerimizin geliştiği şu günlerde iki müslüman
kardeş toplumun birbirine öğreteceği erdemler ne olabilir diye düşündüğümde
hemen aklıma Endonez hanım öncüler geliyor.
Endonezler yaşam tarzlarını şiiri vesile ederek göstermeyi çok seviyorlar.
Şiir adeta düşünce ve erdemin yerini almış gibidir.
Anaerkil ağırlıklı Endonez toplumunda hanım şair ve yazarlar zaman zaman öncülük yapıyor.
Kadın hakları ve tek eşlilik savunucusu Kartini 19. yüzyıl sonunda 25 yıllık ömrüne sığdırdığı asil mücadele ile millî kahraman olmayı başarmıştı. Şimdilerde Kartini hanımın memleketi Orta Cava Jepara’dan çok uzaklarda, 2000 km. kadar batıda, Sumatra Medan kentinde bir hanım şair bu bayrağı taşıyor:
1992 doğumlu şair ve yazar Sartika Sari Hanım şiir merkezli kitaplarıyla ses veriyor:
“İlerleme Çağrısı “Kuzey Sumatra'daki Kadın Hareketi Şiiri 1919-1941” (1)
eserinde hanım ozan öncülere yer veriyor.
Endonezya Medan Devlet Üniversitesi, Endonez Edebiyatı bölümünü 2014’te “1980-2000 Arası Kuzey Sumatra Hanım Şairlerin Şiiri” (2) adlı mezuniyet tezi ile bitirdi.
Sartika Sari Hanım Ibu Kartini’nin izinden gitti: Eğitimine devam etti ve Bandung Padjajaran Üniversitesi’nde 2015-2017 Edebiyat Yüksek Lisans Programında “Kuzey Sumatra 1919-1938 Arası Gazetelerde Yayımlanan Şiirlerde Cinsiyet Eşitliği Fikri” (4) adlı tezini yazdı.
Sartika Sari Titi Gantung Köprüsü Ezgileri (Elegi Titi Gantung) adlı şiir kitabını şöyle izah ediyor: “Kuzey Sumatra, Medan'da bulunan Titi Gantung Köprüsü'ndeki üzüntü, korku ve acı seslerini ifade eder.Titi Gantung Köprüsü'nün hüzün dolu olduğunu düşündüğüm pek çok hikâyesi var. Titi Gantung Köprüsü geçmişte Medan şehrinde bulunan Hollanda mirası bir yapıydı. Şehir merkezinde, tren istasyonunun yakınında konumlanmıştır. Ancak zamanla Titi asma köprüsünün işlevi değişti. Köprü, çok sayıda kitapçının uğrak yeri olup, geceleri çok sayıda sokak çocuğu ve gencin köprü üzerinde aşk yaptığı yerdir. Titi Gantung Köprüsü'ndeki değişen hikâye, Medan şehrinin safahatini (yolculuğunu) temsil ediyor. Tarihi şehirden metropole dönüşünü. Oradaki ötekileştirilmiş (kıyıda, köşede kalmış) insanların hikâyelerine bakmaya çalıştım. Titi Gantung Ağıtı şiir kitabının ilham kaynağı budur. Ayrıca Elegi Titi Gantung kitabında fikirleri benim deneyimlerimden oluşan çoğu hüzünlü bir tona sahip şiirler de vardır.”
Evet Endonezler ataerkil din İslâm dinine yürekten gönül vermiş ama anaerkil bir toplum olarak kadın hareketine de öncülük eden önderleri de yetiştirerek cazibe halkası oluşturuyorlar.
(1) Seroean Kemadjoean, Puisi Pergerakan Perempuan di Sumatra Utara 1919-1941
(2) Program Studi Sastra Indonesia Universitas Negeri Medan:Puisi Penyair Perempuan Sumatera Utara Tahun 1980-an dan 2000-an.
(3) Syf:247-248: Seroean Kemadjoean Puisi Pergerakan Perempuan di Sumatra Utara 1919-1941 Penulis: Sartika Sari Editor: Dian Hartati Desain Sampul: Kholil Hariro Siregar
Ilustrasi Sampul: Heri Setiawan Tata Letak : Alda Muhsi ISBN: 978-602-5963-17-9
Diterbitkan oleh: CV. Arti Bumi Intaran Mangkuyudan MJ III, No. 216, Yogyakarta .
Email: artibumiintaran@gmail.com.Cetakan Pertama, Oktober 2018
https://ciptamedia.org/uploads/karya/book/SEROEAN-KEMADJOEAN.pdf
(4) Gagasan Kesetaraan Gender dalam Puisi yang Terbit di Surat Kabar di Sumatera Bagian Utara tahun 1919-1938.
