Sevgili Peygamberimizin ön plana çıkartılan özelliği, güzel ahlakıdır. Allah, Onun hakkında, “Sen elbette yüce bir ahlak üzeresin,”derken, Sevgili Peygamberimiz ise, “Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim,”buyurmuştur. Beden ve ruh itibariyle varlıkların en güzeli olarak yaratılmışolan insan, Kur’an’da “Biz insanı en güzel biçimde yarattık. Allah, sizi şekillendirdi veşekillerinizi de güzel yaptı,” buyrularak insan’ın bu özelliğine dikkat çekilmiştir. (Tin, 4.Teğabun, 3) Bu yönüyle İnsan, güzel söz söyleme, güzel söz işitme, güzel davranışlarda bulunma ve güzel iş yapmaktan hoşlanması, onun yaratılıştan kaynaklanmaktadır. Bu bakımdan İslam Dini, insan’ın beden güzelliğinden çok ruh güzelliğine önem verir. Çünkü beden zamanla sıhhatini kaybedip hastalandığı gibi, ruh’ta hastalanabilmektedir. Ruh’un hastalığı ahlaksızlık,şahsiyetsizlik, karaktersizlik ve kötü huyluluktur.
Kur’an’ın birçok ayeti ve Sevgili Peygamberimizin hadislerinde, Müslümanların uymaları gereken ahlaki ilkeler toplu olarak şöyle sıralanır: Adalet, doğruluk, ahde vefa, affetme, alçak gönüllülük, ana-babaya itaat, sevgi, kardeşlik, barış, güvenirlilik, birlik-beraberlik. İyilik, yardım severlilik, cömertlik, merhamet, müsamaha, tatlı dilli güler yüzlülük, temiz kalplilik, gibi güzel hasletlere teşvik eden ahlak ilkeleridir. Diğer taraftan, ahlak dışı huylar ise kınanmıştır. Bunlar, zulüm, haksızlık, riya, haset, gıybet, kırıcı söz, asık suratlılık, cimrilik, bencillik, kıskançlık, kibir, kin, kötü zan, israf, bozgunculuk, gibi kötü hasletlerden sakındıran ayetlerin yer alması, İslam Dini’nin güzel ahlaka verdiği öneme dikkat çekilmiştir.
Güzel ahlaka teşvik eden ayet ve hadis meallerinden birkaçı şöyledir:“İyilikle kötülük bir olmaz. Kötülüğü en güzel bir şekilde sav…Şüphesiz Allah, adaleti, iyilik yapmayı, yakınlara yardım etmeyi emreder, hayâsızlığı, fenalık ve azgınlığı da yasaklar…Ey bizim Rabbimiz, bir de onlara içlerinden öyle bir peygamber gönder ki, onlara senin ayetlerini okusun, kendilerine kitabı ve hikmeti öğretsin, içlerini ve dışlarını tertemiz yapıp onlarıpak eylesin. İçinizden size bir peygamber gönderdik. O size ayetlerimizi okuyor, sizi temizliyor, size kitabı ve hikmeti öğretiyor.”Fussılet, 24. Nahıl, 90. Bakara, 129- 151)
Sevgili Peygamberimizin, güzel ahlaka teşvik eden ve kötü huylardan sakındıran hadisleri, bir kitap oluşturacak kadar çoktur. Bunlardan bir kaçı şöyledir.“İslam, güzel ahlaktır… Müminlerin imanca en kâmil olanı, ahlakı en güzel olanıdır… İçinizden en çok sevdiklerim ve kıyamet gününde bana en yakın olanlarınız, ahlaki en güzel olanlarınızdır... Ruhumu kudret altında tutan Allah'a yemin ederim ki, cennete sadece güzel ahlak sahipleri girer… İmanı en kuvvetli kişi, ahlakı en güzel ve hanımına en yumuşak olandır.”(Tirmizi. Buhari- Müslim)Ayet ve Hadis mealleri bir arada değerlendirildiğinde, Ahlak ileİman’ın birbirinden ayrılmadığı, hedefin faydalı ve kaliteli toplum oluşturmak olduğu görülmektedir.
İslam ahlakının temel kuralları evrensel olup tüm insanlığı içine almaktadır. O insanı yalnız kişisel olarak ele almaz, tüm insan topluluklarına karşı, sevgi ve yakınlık göstermeyi, onlarla iyi geçinmeyi tavsiye eder. İslam ahlak sisteminde, güçlü olanın zayıf halk tabakasına, zulüm ve haksızlık edilmesinin yeri yoktur. İnsana acıma, merhamet etme, insanlar arasında, yardımlaşma, faydalı ve güzel olan her şey İslam’ın uyguladığı prensiplerdir. İslam Dini’nin ortaya koyduğu güzel ahlak ilkeleri, onun evrenselliğinin açık bir delilidir. Çünküİslam’ın özü, Kur’an ve Sünnette işaret edilen güzel ahlaktır. Güzel ahlak sahibi kimselerin oluşturduğu toplumda huzur, mutluluk, hoşgörü, güven, yardımlaşma, dayanışma ve kardeşlik hâkimdir. Bu güzellik yalnız İslam’ın getirdiği ahlak sisteminde mevcuttur.
İnsanlık tarihi fakirlik nedeniyle yok olan toplumlardan söz etmezken, ahlaken çökmüş milletlerin tarih sahnesinden silindiğini yazar. Kur’an ifadesiyle, geçmişte birçok kavmin ahlaksızlıklarınedeniyle, çeşitli belalarla yok oldukları ve ibret alınmasınıhaber verir. Vatan şairimiz Mehmet Akif’in, “Oyuncak sanmayın ahlak’ı milli, ruhu millidir, Onun iflası en korkunç ölümdür, mevti küllidir,”sözleri dikkate alınmalıdır. Allah vücudunuza sıhhat, kazancınızı helâlından versin.
Özlü Söz:“Türk müsün, Müslüman mısın?”gibi sorular cehaletten ileri geliyorsa aptalcadır. Aksi takdirde haincedir. Milliyetçiliği reddeden bir “dincilik”veİslamiyet’e düşman bir milliyetçilik anlayışı bize yabancıdır ve bizim dışımızdadır.”(Merhum Alparslan Türkeş)