'TÜRK TİPİ BAŞKANLIK SİSTEMİ' OLABİLİR Mİ?

Demokrasinin genel kuralları ve demokratik başkanlık sisteminin temel ilkeleri bellidir. Bunları genel hatları ile bir önceki yazımda John J. Patric adlı ünlü yazarın “Understanding Democracy: A hip pocket guide=Demokrasiyi anlama kılavuzu” ismini taşıyan kitabından, Türkiye örneği ile birleştirip, özetledim.

Önce burada şunu belirtmeliyiz tamamen milli, yerli ve Türk tipi bir başkanlık sistemi olamaz. Ancak genel kurallara bağlı kalmak sureti ile ayrıntılarda milli ve yerli motifler kullanılabilir. Genel kurallar değişirse artık o başkanlık sisteminin adı DEMOKRATİK BAŞKANLIK SİSTEMİ ASLA OLAMAZ. Ne olabileceği hususunda bu yazının sonunda görüşlerimizi ortaya koyacağız.

DEMOKRASİ ALT YAPISI BAKIMINDAN TÜRKİYE NE DURUMDADIR?

DEMOKRASİ ENDEKSİ

İlkyazımızda kısmen Türkiye’nin durumunu genel hatları ile anlatmıştık. Şimdi uluslararası kuruluşların rakamlarları ile durumumuza bakalım. Çok sayıda uluslararası kuruluşun kabul ettiği ölçütlere göre THE ECONOMIST dergisinin iki yılda bir yaptığı demokrasi endeksi araştırmasında Türkiye, 2013 yılına göre iki puan gerileyerek 89 sırasına yerleşmiştir. Ülkemiz 1. Kategori olan “Demokratik Ülkeler” kategorisinde değil, 2.Kategori olan “Arızalı demokrasiler” kategorisinde de değil, ancak 3.Kategori olan “Hibrit demokrasiler kategorisinde yer alabilmiştir. Üstümüzde Bosna Hersek, altımızda Nikaragua bulunuyor. Demokratik ülkelerin sayısı 26 ve ilk sırada Norveç bulunuyor. Hibridin anlamı “ne odur, ne de o değildir, piç”tir. Doğada çok hibrit var. At ile eşeğin(Affedersiniz) çiftleşmesinden katır doğar. Katır, hibrittir ve kısır bir hayvandır. Tıpkı bizim yönetim tarzımızın kısır olduğu gibi. 

EĞİTİM ENDEKSİ

Eğitim kalitesi demokrasinin temellerinden biridir. Yılda 10 bin kişinin bir kitap okuduğu ülkemizde yaygın halk kültürü dünyanın en kötüleri arasındadır. Halkımız egemenliğini genel başkanlardan geri almayı bile becerememektedir. Uygulanan bu antidemokratik milletvekili seçimi halkın umurunda değildir. Çünkü eğitim ve kültür bakımından böyle bir bilinç gelişmemiştir. Avrupa ortalaması kitap okuma oranı 100 kişi 23 kitaptır.
Eğitim endeksinde(EI) 215 ülke arasında 69. Sıradadır. Üstümüzde Kostarika altımızda Kazakistan bulunuyor. İsrail 19., Yunanistan 29. Sıradadır.

BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ ENDEKSİ

Türkiye’de basın ve daha başka bir ifade ile medya 149. Sırada görünüyor. 215 ülke arasında bu sıra utanç vericidir. Ancak bu sıra 2015 yılına aittir.Şubat 2015 başlarında Sayın Başbakan’a bir Alman gazeteci soru sorarken 195. Sırada olduğumuzu belirtti. Neye göre söylediğini bilemiyorum, ama 149. Sıradan çok daha geriye gittiğimizi biliyorum. Bozulmaya devam eden ölçütlere baktığımda şu anda 170. Sıralarda olmamız gerektiğini hesaplıyorum. 2015 yılındaki sıraya göre üstümüzde Meksika, altımızda Kongo var.

PISA(ULUSLARARSI ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME) VE EĞİTİM GELİŞME ENDEKSİ(EDI)

Matematik, fen ve okuma becerisi bakımından Türk öğrenciler 45. Sıradadır. Kore 2.sırada, Çin 1. Sırada bulunuyor. Eğitim gelişme endeksiOECD ülkeleri ortalaması 100 alınırsa Türkiye 58, İsrail 95, Kore 131 ve Hollanda 124 puan elde etmiştir.

HUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ ENDEKSİ(RULE OF LAW)

Hukukun üstünlüğü endeksine göre Türkiye 215 ülke arasında 80. Sırada bulunuyor. 100 üzeriden değerlendirmelerde Türkiye 46 puan, en yüksek Danimarka 87 puan alabilmiştir. Üstümüzde Sırbistan, altımızda Özbekistan bulunuyor.

İNSANİ GELİŞMİŞLİK ENDEKSİ

İnsani gelişmişlik endeksi olarak 215 ülke arasında 90. Sırada bulunuyoruz. Üstümüzde Ekvador, altımızda Kolombiya bulunuyor.

Daha birçok gösterge var. Onlarda da 80. ve 90 . Sıralarda bulunuyoruz.
ÇOK ÖNEMLİ BİR KONUYU VURGULAYALIM: HEM DEMOKRATİK PARLAMENTER SİSTEMDE, HEM PARLAMENTER DEMOKRATİK MEŞRUTİ(İNGİLTERE) SİSTEMDE, HEM DE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE KUVVETLER AYRILIĞI ZORUNLUDUR. ŞUNU DA VURGULAMALIYIZ Kİ BAŞKANLIK SİSTEMİNDE BU AYRILIK ÇOK KESİN VE KESKİNDİR. Öyle ki bir ABD başkanının geldiği bir ortamda en alt düzeyli bir hâkimin yerinden kalkmadığını, adeta umursamadığını biliyoruz.

ŞÖYLE TAHMİN EDİLEBİLİR: KISACA TÜRKİYE’NİN DEMOKRATİK VE SOSAL ALT YAPISI BAŞKANLIK SİSTEMİNE UYGUN DEĞİLDİR. EĞER TÜRK TİPİ BAŞKANLIK GİBİ BİR YOLA GİDİLİRSE DÜNYADA BENZERİ ÖRNEKLER :

1. BAAS TİPİ SADDAM DİKTATÖRLÜĞ GELİR: GÜDÜMLÜ SÇİM YAPAR BAŞKAN DEVAM EDR(Eski Irak, Suriye ve Mısır gibi)

2. DAHA AZ BİR OLASILIKLA GÜNEY AMARİKA DİKTETÖRLÜKLERİNE BENZER

3. RUS TİPİ BİR DİTATÖRLÜK(Putinin Uyguladığı)

ÖZETLE TÜRKİYE’YE DEMOKRATİK BAŞKANLIK GELMEZ. BİR DİKTATÖRLÜK GELİR