Sağlıkta dönüşüm projesi kapsamında halihazırda model kapsamında yapılması hedeflenen ve toplam 43 bin yatak kapasitesine sahip olması beklenen 33 sağlık kuruluşunun 2018 yıl sonuna kadar tamamlanması planlanıyor. Projenin yapım ve tamamlanma süreci 1 yılı hazırlık, 3 yılı yatırım ve 25 yılı işletme dönemi olmak üzere toplam 29 yılı kapsamaktadır. Bu süre sonunda yapılan hastanelerin kamuya devredilmesi öngörülmektedir. Bu kapsamda projelendirilen şehir hastanelerinin önemli bir kısmının ihalesi tamamlanmıştır. İhalesi tamamlanan projelerin durumuna bakıldığında, Ekim 2015 itibarıyla 17 şehir hastanesinin inşaatı devam etmektedir. Diğer projeler içinse hazırlıklar sürmektedir. Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, 16 şehir hastanesinin açılması, diğer hastaneler ilr birlikte 2018 yıl sonu itibarıyla tamamlanması hedeflenmektedir.
Kamu-Özel İşbirliği Projeleri
Adana Şehir Hastanesi (1550 Yatak) İhalesi Tamamlandı
İstanbul Sancaktepe Şehir Hastanesi (3800 Yatak) Onay Bekliyor
Ankara Bilkent Entegre Sağlık Kampüsü (3660 Yatak) İhalesi Tamamlandı
İzmir Bayraklı Şehir Hastanesi (2060 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Ankara Etlik Entegre Sağlık Kampüsü (3566 Yatak) İhalesi Tamamlandı
İzmir Yenişehir(Tepecik) Şehir Hastanesi (1200 Yatak) İhale Hazırlık Sürecinde
Antalya Şehir Hastanesi (1000 Yatak) Onay Bekliyor
Kahramanmaraş Devlet Hastanesi (500 Yatak) Onay Bekliyor
Aydın Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi (150 Yatak) İhale Hazırlık Sürecinde
Kayseri Entegre Sağlık Kampüsü (1584 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Aydın Şehir Hastanesi (800 Yatak) Onay Bekliyor Kocaeli Sağlık Yerleşkesi (1180 Yatak) İhalesi Tamamlandı Bartın Devlet Hastanesi (400 Yatak) Onay Bekliyor
Konya Sağlık Yerleşkesi (838 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Bursa Şehir Hastanesi (1355 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Kütahya Devlet Hastanesi (600 Yatak) İhale sürecinde
Denizli Şehir Hastanesi (1000 Yatak) İhale Sürecinde
Manisa Sağlık Yerleşkesi (560 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Diyarbakır Kayapınar Hastanesi (750 Yatak) Onay Bekliyor
Mersin Sağlık Yerleşkesi (1250 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Diyarbakır Yenişehir Hastanesi (705 Yatak) Onay Bekliyor
Ordu Şehir Hastanesi (600 Yatak) Onay Bekliyor
Elazığ Sağlık Yerleşkesi (1040 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Samsun Şehir Hastanesi (900 Yatak) İhale Sürecinde
Eskişehir Şehir Hastanesi (1081 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Şanlıurfa Şehir Hastanesi (1700 Yatak)Sözleşme Aşamasında
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon (FTR) ve Yüksek Güvenlikli Psikiyatri (YGAP) Hastaneleri (2400 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Tekirdağ Şehir Hastanesi (480 Yatak) Sözleşme Aşamasında
Gaziantep Sağlık Yerleşkesi (1875 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Trabzon Şehir Hastanesi (600 Yatak) Ön Fizibilite Çalışmasında Isparta Sağlık Yerleşkesi (755 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tamamlandı
İstanbul Başakşehir İkitelli Entegre Sağlık Kampüsü (2682 Yatak) İhalesi Tamamlandı Yozgat Eğitim Araştırma Hastanesi (475 Yatak) İhalesi Tamamlandı
Kamu Özel İşbirliği Daire Başkanlığı Projeleri adı altında yayımlanan liste, 18 Eylül 2015 tarihinde güncellenen bilgilere göre oluşturulmuştur.
(Kaynak: Zengin, Aslı Şat (2015), Özel Hastaneler Sektörü, İş Bankası Yayınları)
Diğer yandan özel sektör yatırımlarına yer açmak için de Sağlık Bakanlığı’nın hizmet
sunumundan çekilip düzenleyici ve denetleyici bir rol ile sınırlandırılması yönünde adımlar atılmıştır. Bu amaçla Sağlık Bakanlığı’nın merkezi düzeydeki operasyonel görev ve yetkilerinin olabildiğince idari ve mali yönden özerk birimlere ya da taşra birimlerine aktarılması yolu ile yerinden yönetimin hayata geçirilmesi hedeflenmiştir Bu amaçla Sağlıkta Dönüşüm Programı, 2003 yılı taslağında tüm Sağlık Bakanlığı hastanelerinin bu hastanelerde bir hizmet sunumu birliği sağlandıktan sonra Sağlık Bakanlığı denetiminde özerk kurumlar haline getirileceği ifade edilmişti.
663 Sayılı KHK ile Sağlıkta Dönüşüm Programı, 2003 yılı taslağında öngörüldüğü üzere Kamu Hastaneler Birliği’nin kurularak tüm kamu hastanelerini özerkleştirmek suretiyle yerelleştirilmesi yönünde adımlar atılmıştır. Bu düzenlemeye göre sağlık bakanlığı hastanelerin hem finansmanını sağlama, sağlık personelini temin etme ve maaşlarını ödeme, yatırım harcamalarını yapma gibi merkezi bütçe ile ilgili görevlerinin büyük bir bölümünden hem de hastanelerin yönetiminden çekilmiştir. Ama daha sonrasında tarihler 2018’i gösterdiğinde ise Kamu hastaneler birliği uygulamasından vazgeçilmiştir. Vazgeçilme nedeni dillendirilmese de bütçesinin Sağlık Bakanlığını geçmesi nedeniyle Sağlık Bakanlığı etkisiz konumuna düşmesidir.
Diğer yandan 663 sayılı KHK ile Ulusal Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu’nun kurulması ile ilaç endüstrisinin yönetimi ve denetimi de Sağlık Bakanlığı’nın görevi olmaktan tamamen çıkmıştır. Böylece Sağlık Bakanlığı’nca 1983 yılından beri yürütülmekte olan birçok hizmet, başka kurum ve kuruluşlara devredilerek bakanlığın sağlık sistemi üzerindeki yetki ve görev alanı iyice daraltılmıştır. Buraya kadar anlatılanlar bakanlığın üzerinde bulunan görev, yetki ve sorumlulukların daha yerel makamlarca yerine getirilecek durumda olmalarını işaret etmektedir.
Hastane özerkliği veya devlet hastanelerinin özelleştirilmesi birçok ülkede politik olarak en çok tartışmalı reformlar arasında yer almaktadır. Bundan dolayı, bu önemli Sağlık Sistemleri Güçlendirilmesi reformunda ülkelerin çok az ilerleme kaydetmesi bir sürpriz değildir. Yine de, kamu hastane reformu olmadan, Sağlık Sistemleri Güçlendirilmesinin önemli bir öğesi tamamlanmamış olacaktır-bu durum kalite, verimlilik ve hakkaniyet hedeflerinin elde edilmesini etkilemektedir
Sağlık hizmetlerinin sunumuyla finansmanının birbirinden ayrılması amacı ile SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nın birleştirilerek sosyal güvenlikle ilgili tek bir kuruma (SGK) dönüştürülmesinin ardından 5510 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu” (SSGSSK) ile toplumun tamamının dahil edildiği Genel Sağlık Sigortası (GSS) uygulamaya konmuştur. GSS sistemi ile toplumun tüm kesiminin sağlık hizmetlerinden yararlandırması ve sağlık harcamalarının finansmanına katılması amaçlanmıştır.
Bu sisteme göre Devlet, Genel Sağlık Sigortası ile yoksulluk sınırının üstünde gelir elde eden herkesten zorunlu olarak prim toplamaktadır. Bu uygulamada sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için öncelikle gelir testine göre belirlenecek primi ödemiş olmak gerekmektedir. Ödenen prim karşılığında alınan sağlık hizmetler ise temel sağlık paketleri şeklinde sunulmaktadır. Bu paketin kapsamı ve karşılanan oranları Sosyal Güvenlik Kurumu değiştirebilmektedir. Dolayısıyla vatandaş, Genel Sağlık Sigortası kapsamında sunulan sağlık hizmetlerinden yararlanırken muayene katılım payı, ilaç katılım payı vb. adlar altında birçok şekilde cepten ödeme yapmak durumunda kalmaktadır.
KAYNAKLAR:
Deloitte Sağlık Çözümleri Merkezi - Sağlık ve İlaç Sektörü 2020 Öngörüleri
Prof.Dr. Paşa Göktaş - Türkiye’de sağlık sisteminin temel sorunları
Harun KIRILMAZ Sağlık Bakanlığı, Ankara - Sağlık Sisteminin Sorunları ve Bilgi Teknolojileri
Prof.Dr. Paşa Göktaş - Türkiye’nin sağlık sorunları ne tür bir sağlık bakanını gerekli kılıyor?
Prof.Dr. Paşa Göktaş - Sağlık sisteminin temel sorunları sürüyor
Dr.İlhan Korkmaz. Ataevler A.S.M Nilüfer-BURSA – Aile hekimlerinin Sorunları
Dr. Nuri Seha Yüksel – Aile Hekimliği 2016
Yrd. Doç. Dr.Yasemin Mamur Işıkçı – Bir Kamu Politikası: Sağlık Politikasında Dönüşüm
Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği (OHSAD) – Sağlıkta Ortak Çözüm Toplantıları
Havva Öztürk Acıbadem Hastanesi - Hastanelerde İşe Yeni Başlayan Hemşirelerin Sorunları
Celil Çağlar ÖZLÜ - Hastaların İhtiyacı Olan Moral ve Motivasyon
Murat Tuzcu - Net Gazetesi Hastanelerdeki sorunlar ve çözümleri
Dr. Ensar DURMUŞ - Acil Sağlık Sisteminin Sorunları
Öğrt. Gör. Aysun Yılmaztürk - Türkiye’de Sağlık Reformlarının Tarihsel Gelişimi ve Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın Küresel Niteliğinin Değerlendirilmesi