Prof.Dr.Mustafa ÖZDEMİR
UYKUSUZLUK ÇOK ÖNEMLİ BİR HALK SORUNUDUR.
Bu sorunu eczacılık ilaçları yerine gıda maddeleri, bazı idmanlar ve benzeri önlemlerle çözme imkânı vardır. Çok temel organik bir bozukluk varsa onu da elbette hekiminiz çözmeye çalışacaktır. Dünyada uygulanan hemen bütün yöntemleri bir araya getirdim.Bunların bazıları zaten biliniyor. Ama hem uygulamada değişiklikler vardır, hem de yeni yöntemler de eklenmiştir.
UYUMA ORTAMINI KARANLIK HALE GETİRİN
Beynimizdeki sinyaller, karanlıkta en aza indirgenir, bazıları ortadan kalkar. Öte yandan ışık ve ışıltılar beynimizi çalışır halde, uyanık tutar. Yattığınız yerde bu imkân yoksa göz maskesi kullanın. Yumuşak, ışık geçirmeyen bir maske size karanlık sağlayabilir. Uykuya dalabilirsiniz.
SES VE GÜRÜLTÜYÜ ORTADAN KALDIR
Uyku bozuculardan birisi de ses ve gürültüdür. Eğer yorgunsanız ses ve gürültü büsbütün rahatsız eder. Bu tür ses ve gürültülerden uzak durulmalıdır.
Rahatlık ve uyku verici çok hafif müzik parçaları hem dış seslerin tırmalayıcı özeliklerini giderir hem de rahatlık verip uyutabilir. Japonların Zen yoga ibadeti de gürültüyü duymama yönünde yardımcı olabilir. Türkler için ise ipek gibi yumuşak, neredeyse ayakta uyutan klasik Türk musikileri, ilahiler, Dede Efendinin ezanı ve benzerleri uykuyu sağlayabilir.
4-7-8 OYUNUNU DENEYİN
Mükemmel bir sükûnet durumuna ulaşmak için Dr. Andrew Weil tarafından ortaya konan 4-7-8 derin nefes alma ve verme yöntemini kullanabilirsiniz.
Bu oyun çok önemli bir sakinleşme yoludur. Şöyle yapılır: 4 sayana kadar burnunuzdan derin nefes alınız. 7 sayana kadar bu nefesinizi tutunuz. Sonra 8 sayana kadar nefesinizi yavaşça dışarıya veriniz. Bunu temiz havada birkaç kez yapınız, yani sigara içilen veya kirli hava bulunan oturma odalarında fayda vermeyebilir.
Bu oyun gevşeme, rahatlama getirir. Yoga bilimcileri bu oyunun insan beyninde mutluluk hormonu salgıladığını bildirmişlerdir. Böylece geçici stres ortadan kalkıyor ve uykuya ulaşıyorsunuz.
HOŞLANILAN BİR ESANSI ORTAMA YAYINIZ
Aromaterapi iyi uyku sağlamak için yüzyıllardan beri kullanılıyor. Lavanta, hoş kokulu Roma papatyası esansı, değişik turunçgillerin kabuklarını esansı, gül esansı(Bu esans aynı zamanda Hz.Muhammet’i çağrıştırır) ve diğer bazı hafif esanslar bu amaçla kullanılabilir.
Kokular fizyolojik ve hissi olarak beynimizi ve merkezi sinir sistemimizi etkiler ve mutluluk hormonu endorfinin salgılanmasına sebep olur. Bu durumda kolayca sakinleşip uyuyabiliriz.
UYUMAYA YARDIMCI BİR BİTKİ ÇAYI VEYA TABLETİ ALABİLİRSİNİZ
Bilindiği gibi sıcak bir papatya çayı demleyip içmek uyumamıza yardım eder. Çok meşgul bir gece yarısı bir bardak papatya çayı rahatlatır. Şimdilerde aktar ve eczanelerde bunların tableti de mevcuttur. Papatyanın yanında, kedi otu, şerbetçi otu, çarkıfelek(tutku otu) ve başka bazı bitkilerin çayları ve tabletleri bu amaçla kullanılıyor. Ancak bunları alan kimseler kendileri doktorun verdiği başka ilaçlar kullanıyorsa etkileşme olup olmadığını doktorla konuşmalıdırlar. Sonra bu çay ve tabletlerin sürekli ve uzun kullanılmaları tavsiye edilmiyor. Uykusuzluk halinde alıp ara vermek, bir sonrakinde kullanmak tavsiye ediliyor.
GÜNLÜK ENDİŞE VE KAOSU BERTARAF ETMELİSİNİZ
Gündüzlerin meşgalesi ve karmaşık iş ve düşünceleri, kafamızı karışık hale getirir. Düşünme düzeni kalmaz, bir düşünceden öteki birkaç tanesine atlarız. Bu nedenle bu kaosu yatmaya yarım saat kaldığı zamandan sonra kafanızdan boşaltmaya çalışınız. Bazı uzmanlar, endişe ve kafa kaosunu Noel Ağacı gibi bir ağaca asıp öyle yatın diyorlar. Yani rahatlayın, öylece de uyursunuz.
UYKU ZAMANI ATIŞTIRMASI YAPINIZ
Glisemik endeksi(kan şekeri yükselme hızı) küçük olan karbon hidratlardan çok az miktarda atıştırmak iyi ve erken uyumaya yardım edebilir. Bu görüşün ardında şöyle bir teori var: Bu besinler beynimizde serotonin üretilmesine sebep olur. Böylece kendimizi daha rahat ve mutlu hissederiz. Küçük bir muz, bir avuç likarba(yaban mersini), bir küçük yulaflı bisküvi ve benzeri bir besinden alınınca serotonin üretimine ve sonuçta rahatlamaya sebep olabilirsiniz ve uyursunuz. Ancak gereğinden fazla tıka basa yerseniz tam tersi olur.
UYUMAYI SAĞLAYAN AKUPRES NOKTALARINI BULUNUZ
Akupunkturu duymayan yoktur. Onun özel noktalarından uyku sağlayan iki nokta vardır. Bu noktalara parmakla yapılan baskılara akupres denir. Uyku için olan akupres noktalarından birisi iki kaşımızın arasındaki, burunun üst tarafında bulunan çentik noktasıdır. O noktaya parmağınızla 1 dakika kadar basınç uygulayınız. İkinci nokta ise ayakaltındadır. Parmak uçlarından itibaren ayakaltının 1/3’ü civarındadır. Buraya yapılacak benzer basınç uyumanızı sağlayabilir.
KENDİ KAOSUNUZU KENDİNİZ YAKALAYIN
Uykuya dalmadan önce kendi düşüncelerimizle baş başa kalırız. Üstüne üstlük genel olarak bir de aşırı yorgunluk eklenir. Olaylar çağlayan gibi akar, endişeler artar. Bu da bize uykuyu haram eder. Bunların hemen hepsi düzensiz ve kaos yaratan ayrıntılardır. Sabah kadar devem ederse uykusuz kalır, boşa enerji harcarsınız. Bunların çoğunun boş olduğunu idrak edip bir DUR diyebilirsiniz. Benim bu karmaşayı kafamda yoğurmam YANLIŞ diyebilirsiniz. Bu sigarayı bırakmadaki irade kullanılmasına benzer. Zamanla insan beyni bunu öğrenir ve hemen uygular. O zaman rahatça uyursunuz.
TÜM DUYGULARINIZI KULLANINIZ
Bir hareketi, bir somut hoş olayı, mesela Kâbe etrafında tavaf etmeyi, kafanızda mümkün mertebe duyularınızı kullanarak hayal ediniz. Şiddet olayları hayal edilmemeli. Bu hoş olaylara odaklanmalısınız. Din ile ilgisi olmayan insanlar da mesela hoş bir turistik geziyi hayal edebilirler. Böylece elde edilecek hoş bir sükûnette hemen uyursunuz.
(Bilgilerin çoğu FOOD MATTERS’dan)
