İnsanların nefesleri pek çok sebepten dolayı kötü kokabilir. Bu kokular karşımızdaki diğer insanları çok rahatsız eder. Bazen eşler arasında boşanmalara kadar varan anlaşmazlıklar bile meydana gelebilir. Kötü kokunun tıptaki adı halitosistir.
KÖTÜ KOKULARIN SEBEPLERİ
Solunum yolları iltihabı, diş etleri iltihabı, temiz tutulmayan dişlerin arasındaki et, protein, peynir parçacıkları, yapma dişlerin altında kalan yemek kalıntıları, bademcik iltihapları, pastırma, sucuk ve bazı kokulu yiyecekler de ağız kokusu yapabilir. Eğer sabit ve sürekli bir nefes kokusu varsa bunun diş etlerinin ileri derecede yaralarla kaplı olmasından da ileri gelebilir. Kokuların kimyasal ve biyolojik kaynağı, artıklarda bulunan kükürtlü maddeler ve onlar üzerinde faaliyet gösteren bakterilerdir. 400’den fazla ilacın da ağız kuruluğu ve ardından ağız kokusu yaptığı biliniyor. İnsanların bazılarının kullandığı sigara ve alkol de koku yapan maddeler arasındadır. Sarımsak ve soğan gibi bazı sebzeler de dayanılmaz ağız kokusu yapabilir.
NEFESİN KÖTÜ KOKUSU NASIL GİDERİLİR?
Organik bozukluklar varsa diş hekiminiz ve onun tavsiyesi doğrultusunda tıp doktorlarına başvurulmalıdır. Sarımsak ve soğan yediğimiz zaman bunların kokusu, içindeki kimyasalların kana karışması ile akciğerden nefes alırken nefesimizle birlikte ağızdan dışarı atılır. Bu oldukça uzunca bir süre devam eder. Giderilmesi zor olmakla birlikte ağzımızı fırça ve diş ipi ile temizleyip iyice fırçalamamız gereklidir. Böylece koku azaltılmış olur.
Öte yandan bu gibi kokuları hoşlanılan kokularla bastırmak da mümkündür. Örneğin 3-4 tane karanfil parçasını ağzınızda çiğneyebilirsiniz.
Yeşil çay koku giderici olarak da hizmet edebilir. Yeşil çayda bulunan antioksidan polifenoller hem koku yapan parçaları indirger, hem de diş çatlaklarını kısmen kapatarak kokuyu azaltırlar.
Güzel kokulu meyve ve sebzeleri yemekle de koku giderilebilir. Mis gibi elma esteri kokan bir elmayı kabuğu ile yiyince kötü koku giderilir. Ayrıca elma suyunun kısmen antiseptik özeliği de vardır.
Ağzın kuruması ve tükürük salgılarının azalması da kokuya neden olabilir. Ağız kuruması diyabet, susuz olarak uzun süre durmak ve diğer bazı hastalıklar nefes kokusuna neden olabilir. Örneğin oruç tutan birisinin akşam üzeri nefesi kokabilir.
Bademcik ve benzeri hastalıkların öncelikle tıbben tedavisi gerekir.
AĞZ VE DİŞ TEMİZLEME ARAÇ VE GEREÇLERİ
Uygun diş fırçaları, diş ipleri, sıvı gargara çözeltileri, tuz, bikarbonatlar(yemek karbonatı), doğal olarak bol su, metinde adı geçen karanfil gibi bitkisel maddeler ağız sağlığında kullanılan araç ve gereçlerdendir.
Dişler temizlenirken önce bol su ile ilk temizlik yapılır, sonra fırça ve diş ipi gibi kalıntılara ulaşabilen araçlar kullanılır. Hatta bakterileri azaltmak için yemek kaşığı ile dilinizin altını ve üstünü iyice sıyırıp atınız. Daha sonra antiseptik ağız gargara çözeltileri varsa onunla iyice çalkalayınız. Sonra yeniden temiz su ile çalkalayıp varsa ağız spreyi sıkınız.
Bebeklerin ağızları da koku yapabilir. Onların ağızlarını bebek fırçası ve bebek macunu ile temizleyin. Yumuşak bir ıslak bezle de silebilirsiniz.
SİGARA VE ALKOLÜN VERDİĞİ KOKULARIN GİDERİLMESİ
Sigara ve rakı gibi maddelerin kokusu son derece rahatsız edicidir. En iyisi bunların ikisinin de kullanılmamasıdır.
Her iki koku için önce bol su ile ağzı çalkalayın. İyi kalite bir macunla dişlerinizi fırçalayın. Sonra naneli ağız bakım suyu veya az sirke su karışımı bir çözelti ile çalkalayıp tekrar temiz su ile çalkalayınız.
Tuz ve bikarbonat(yemek karbonatı) karışım çözeltisi ile çalkalayıp, sonra temiz su ile çalkalayın.
Bunların yerine şöyle de yapılabilir: Önce bol su ile yıkayın. Sonra iki üç parça karanfil çiğneyip tekrar temiz su ile çalkalayın. Mentollü sakız çiğneyip ağzınızı yıkamak da çözüm olabilir. Sonunda iyi bir duş alarak terleme ile bedenimize bulaşan alkol ve tütün kimyasallarını azaltıp yok edebiliriz.
Pro.Dr.Mustafa ÖZDEMİR
